■T KLEINE KRANTSJE
6
DRIE AVONDEN TRADEN ZE OP IN DE CONCERTZAAL SCHAAF, WAAR ZE HET LEEUWARDER SCHOUWBIJ
ZICH ZELF TE VERMAKEN OP HET TERRAS VAN HET HOTEL DE NIEUWE DOELEN AAN DE VOORSTREEK.
DAAR OP DE VIJFDE SEPTEMBER 1927 ZAGEN KLINKEN OP DE VERJAARDAG VAN DE GROTE CABARETI
NEER EEN HELDERZIENDE TOEN HAD VOORSPELD, DAT DRIE VAN DE FEESTVIERENDEN AMPER TWEE
HEEL NEDERLAND VERBIJSTERDE
Naar Leeuwarden
Spanningen
De moord op Jean I
Jenny Gileams en Jean Louis Pisuisse in Zeeuwse klederdracht
Op dat moment immers kon
nog geen mens bevroeden,
dat bepaalde spanningen in
dit gezelschap „Vroolijke
Kameraden" zo spoedig zou
den leiden tot de dramatische
climax, die aan drie van hen
het leven kostte.
Jean Louis Pisuisse dat
was in de twintiger jaren een
begrip, zoals we nu) van een
begrip kunnen spreken, wan
neer de naam valt van een
Wim Kan, een Toon Her
mans, een Wim Sonneveld.
Pisuisse, die onder vrienden
de bijnaam Swiep of Swiepje
droeg, werd in Vlissingen ge
boren. Hij bezocht met wei
nig succes de kweekschool
voor onderwijzers en kwam
via het zogenaamde „Geeltje"
als verslaggever op het Han
delsblad terecht.
Van 1903 tot 1907 was hij
voor deze krant de Londense
correspondent; in dit laatste
jaar werd; hij naar Amster
dam teruggeroepen en kreeg
hij de functie van chef-ver-
slaggever.
Lang is hij dat niet gebleven
nog in de zomer van 1907
kwam Pisuisse op het denk
beeld als straatzanger door
het land te trekken; met col
lega-journalist Max Blokzijl
als partner trok Pisuisse van
dorp naar dorp en van stad
naar stad. Verkleed als vage
bonden brachten ze hun re
pertoire op straat; daarna
kwamen ze al spoedig op de
planken en trokken ze volle
zalen, waar ze ook werden
aangekondigd.
In 1914 hing Max Blokzijl
zijn luit aan de wilgen om
later als correspondent voor
het Handelsblad naar Berlijn
te gaan, maar Jean Louis Pi
suisse zong dpor, reisde naar
Indië, China en Japan, maak
te een tournee door Duitsland;
Rusland en Oostenrijk en ont
popte zich als een chanson
nier van wereldformaat.
De eerste wereldoorlog deed
het plan mislukken om met
de grote Yvette Guilbert een
reis door Europa en Amerika
te maken, maar in eigen land
bleef Jean Louis Pisuisse gro
te successen oogsten. Hij zong
hier, hij speelde comedie,
vormde ensembles, pachtte
schouwburgen, stichtte con-
certbureau's.
Oogstte Pisuisse jarenlang
grote successen voor het voet
licht toch werd zijn leven
vol zorgen vervuld en na zijn
huwelijk met Jacoba Smit
werd een tweede echtverbin
tenis, met de actrice Fie Ca-
relse, een mislukking.
Omstreeks 1925 leerde Pisuis
se de vijftien jaar jongere
Belgische actrice Jenny Gi
leams kennen. Zij was in de
eerste wereldoorlog naar ons
land gevlucht, woonde eerst
in Hoorn en later in Amster
dam, waar zij optrad in het
Centraal Theater van Max
van Gelder. Daar zong ze
Franse en Hollandse liedjes
met haar bescheiden, zui
vere stem verdiende ze een
plaats in het cabaret van Pi
suisse.
Met Jean Louis zong Jenny
duetten, waarbij ze gejkleed
ging in Zeeuws, Bretons of
Volendams costuum. Na nog
een tournee naar Indië, waar
met een woonwagen heel Ja
va werd bereisd, besloten
Jean Louis en Jenny in 1927
tot een huwelijk in augus
tus van dat jaar trouwden zij.
Twee weken later kwam het
jonggetrouwde paar naar
Leeuwarden voor een drie
daags optreden in Zalen
Schaaf, dat in de krant werd
aangekondigd als „Avonden
van Vroolijke Kunst te geven
door Jean Louis Pisuisse en
zijn Vroolijke Kameraden
Geheel nieuwe samenzangen,
ensembles, solo-voordrachten,
duetten en dansen".
Was het een wonder, dat Jean
Louis en zijn medewerkers
de Concertzaal elke avond tot
de laatste plaats zagen bezet?
Opgetogen werden de Leeu
warders door het optreden
van het vocale en instrumen
tale kwartet De Parijse
Straatzangers, dat bestond uit
Jean Louise Pisuisse, gitaar,
Paul Collin, viool, Henk
Stuurop aan een klein orgel
tje en Jenny Gileams, die
zong.
Ook Alex de Haas oogstte
veel succes en wel met zijn
liedje „Wat een modem meis
je nodig heeft om gelukkig te
zijn".
Verder konden de bezoekers
genieten van Engelse duet
ten, gezongen door Jenny Gi
leams en Tjakko Kuiper,
een van de nieuwe leden van
het gezelschap, een negen en
twintigjarige zoon van een
caféhouder uit Stadskanaal,
die een tijdje in Engeland
zangles had gehad en op 1
augustus door Pisuisse was
gearrangeerd.
In een vrolijk samenzijn vier
de het hele cabaretgezelschap
op het terras van De Doelen
de vijftigste verjaardag van
Pisuisse en er was toevallig
een fotograaf, die dit moment
op de plaat heeft vastgelegd.
Er was toen nog vrijwel geen
mens, die wist, dat het niet
boterde tussen het echtpaar
Pisuisse en de jonge Tjakko
Kuiper en dat Pisuisse her
haaldelijk door Kuiper werd
lastiggevallen. Pisuisse raak
te er zelfs overspannen door:
bij een optreden in Rotterdam
smeet hij z'n gitaar aan stuk
ken op de grond onder de uit
roep, dat hij niet in de stem
ming was om als pias voor
het publiek op te treden. La
ter verontschuldigde hij zich
met de mededeling, dat er
kwestie's waren, die hem
hadden opgewonden.
Op zaterdagavond 26 novem
ber 1927, twee maanden na
zijn successen in Leeuwarden,
zou het gezelschap van Pisuis
se optreden in Mille Colonnes
aan het Rembrandtsplein in
Amsterdam Het echtpaar Pi
suisse logeerde in het Hotel
Schiller aan de overkant. Het
maakte zich daar even voor
acht uur gereed om te ver
trekken, toen d® kelner Pi
suisse een briefje bracht. Het
bleek van Tjakko Kuiper te
zijn. De jonge zanger vroeg
Pisuisse een kort onderhoud
in het bijzijn van Jenny Gi
leams. Pisuisse dacht niet
lang na en schreef op het kat
tebelletje: „Geen antwoord".
De kelner bracht het briefje
naar de in de hal wachtende
Tjakko Kuiper terug en wei
nige minuten later verlieten
Pisuisse en zijn echtgenote
het hotel om naar Mille Co
lonnes te gaan. Ze kozen de
kortste weg en liepen door
