Verkoopprijs 1903:
nog geen f 50.000
Verkoopprijs 1966
bijna 600.000
'T KLEINE KRANTSJE
Het begint er veel op te lijken, dat Leeuwarden als stad met een voortdurend
slinkende hotelaccommodatie een unieke plaats gaat innemen in de rij van
middelgrote steden in ons land. Na het verdwijnen, voor of tijdens de laatste
wereldoorlog, van bekende horecabedrijven als hotel Phoenix in de Sint
Jacobsstraat, het Friesch Koffiehuis aan de Wirdumerdijk, Neuf aan de Voor
streek en Suisse aan de Stationsweg, hebben we in de loop van enkele jaren
nog een hele serie hotels en café's hun deuren zien sluiten: de Nieuwe Doelen
aan de v0orstreek, hotel Spoorzicht aan het Zuiderplein, een aantal veemarkt-
café's aan de Langemarktstraat, De Groene Weide aan de Harlingersingel.
Door een uitbreiding van enkele hotelbedrijven en door het stichten van het
Eurohotel kreeg Leeuwarden er wel weer een aantal nieuwe hotelbedden bij,
maar bij een beetje extra drukte in de stad zullen de gasten voor hun over
nachting toch al gauw op hotels buiten de gemeentegrenzen zijn aangewezen.
De kwade kans, dat na deze spectaculaire uitverkoop van Leeuwarder hotel-
bedrijven ook het hotel Amicitia nog voor de stad verloren zou gaan, lijkt
nu gelukkig van de baan: weliswaar is eveneens dit gastvrije huis een dezer
dagen verkocht, maar de nieuwe eigenaar schijnt van plan te zijn de hotel
traditie van Amicitia voort te zetten - voorlopig zal het imposante lichte ge
bouw deze hoek van de oude Wirdumerdijk blijven beheersen, zoals het dat
nu al een en een kwart eeuw heeft gedaan, want het was in 1840, dat Amicitia
werd gesticht - niet als een excuise herberg of een luxe logement, maar als
een Sociëteit.
reglement - de bedoeling ;/het
onderling gezellig verkeer te be
vorderen" en daar zullen de
initiatiefnemers en latere direc
tieleden waarachtig wel in zijn
geslaagd: heel lang heeft Amici
tia als Sociëteit voor de gestu
deerde middenstand een bloeiend
bestaan geleid, lazen de Leeu
warder zakenlieden er hun
krantje, dronken ze er een bor
reltje, lieten ze er de biljart
ballen rollen of speelden ze er
een spelletje kaart.
De Sociëteit bestond uit gewone,
buitengewone en later ook uit
militaire leden en we hoeven
niet te denken, dat Jan met de
Pet er lid van werd, want de -
financiële - toelatingseisen wa
ren (zeker voor die tijd lang
niet mals: van nieuwe leden
werd een entreegeld gevergd van
dertig gulden, ze waren ver
plicht meteen een aandeel te
nemen van honderd gulden, ze
maatschap vast - wie na die pe
riode van tien jaar wou bedan
ken, moest niet vergeten dat
vóór de eerste november te doen
want anders bleef hij verplicht
nog eens voor een tijdvak van
vijf jaar lid van de Soos
Anno 1966 vraagt een Leeuwar
der Sociëteit als De Friesche
Club van haar nieuwe leden
geen cent entreegeld, de contri
butie is er slechts dertig gulden
per jaar en wie er vandaag als
lid wordt geaccepteerd kan zich
overmorgen wel weer laten
schrappen, zo hij dat wil.
Altijd lid
De stelregel „eenmaal lid, altijd
lid" was voor de leden van de
Sociëteit Amicitia dus wel aar
dig toepasselijk; alleen de dood
het vertrek naar een andere
woonplaats of „bijzondere om
standigheden" konden een einde
De vermaarde
Alleen de oudere Leeuwarders,
die nu zo tussen de zeventig en
de honderd zitten, zullen Ami
citia nog als Sociëteit hebben
gekend, want het is alweer even
geleden, dat er aan de glorieuze
geschiedenis van de Soos een
einde kwam: in r$i03 werd ze
geliquideerd en sindsdien ken
nen we Amicitia als hotel.
De Sociëteit Amicitia was in
r840 opgericht met - volgens het
betaalden een jaarlijkse contri
butie van vier en twintig gul
den en ze zaten bovendien voor
minstens tien jaar aan hun lid
maken aan het lidmaatschap en
de kloeke financiële consequen
ties daarvan.
Veel voordeliger was het te be
horen tot de groep van buiten
gewone leden, want die betaal
den maar vijf gulden contribu
tie in een jaar en van het ne
men van een aandeeltje en het
offeren van entreegelden waren
ze vrijgesteld. Wie als buiten
gewoon lid beschouwd wou wor
den, hoefde maar even buiten
de stad te wonen, want, zo zei
het reglement, „tot buitenge
wone leden kunnen aangeno
men worden, zij die op meer
dan een half uur afstand van de
bebouwde kom der gemeente
hun hoofdverblijf hebben".
Er uit
Was het voor de leden van de
Sociëteit dus niet zo eenvoudig
van hun lidmaatschap af te ko
men, aan de andere kant kon
het bestuur, de uit vijf heren
bestaande „Directie", de leden
vergadering in overweging ge
ven iemand van zijn lidmaat
schap vervallen te verklaren
„zonder vermelding der rede
nen" - de ledenvergadering kon
dus een lid de deur uit bonjou
ren zonder dat lid en ledenver
gadering hoefden te beseffen,
wat hiervan de aanleiding kon
zijn.... Ook kon een groepje
van vijftien leden de Directie
Wie het huidige hotel Amicitia
kent zal zich moeilijk kunnen
voorstellen, dat deze interieur-
foto eveneens in Amicitia is ge
maakt: dit was de grote socie-
teitszaal op de benedenverdie
ping met op de achtergrond het
zaaltje voor de heren biljarters.
Wat ons betreft hadden de Ge
broeders Feldhaus, die Amicitia
in 1902 aankochten, de daarop
gevolgde verbouwing wel mogen
vergeten
