'T KLEINE KRANTSJE
Dit is een stokoude foto van de
'irdumerdijk met de Sociëteit
ücitia. Op de achtergrond
zien we de Nieuwe- of Sint ]a-
:obstoren: de foto is dus voor
1888 gemaakt, want toen werd
de toren afgebroken. Let u ook
eens op dat wonderlijke nerinkje
bij de straatlantaarn op de voor
grond rechts
Brerplichten bij de ledenverga
dering met een voorstel te ko
men een bepaald lid van de lijst
Jte schrappen, alweer zonder te
leppen over de reden van het
-royement
/ijf jaar
Je leden van de Directie wer
den gekozen voor een periode
}van vijf jaar, maar herkiesbaar
varen ze wel. Wie als directie
flid z'n ontslag wou nemen,
moest dat wel met een voor al
ge Societeitsgenoten aanvaard
bare reden doen, anders werd
hem zonder mankeren een geld
boete van tien gulden opgelegd.
Ook de man, die weigerde een
benoeming als directielid te
aanvaarden zat er vlot voor een
tientje boete in.
Gratis verteren
iTot de aantrekkelijkheden van
een functie als directielid hoor
de het gratis verteren tot een
bepaald bedrag: de directie
kieteit Amicitia
Een curieuze plaat van het oude Amicitia, zoals dat er uitzag tot 1903, het jaar, waarin de nieuwe
sociëteit veranderde in een hotel. De situatie van nu lijkt niet meer op die van toen.
mocht jaarlijks over een som
van vijf en zeventig gulden be
schikken „ter bestrijding van
haar verteringen" zoals het re
glement het zo fraai zei. Dat
betekende, dat ieder directielid
per jaar voor vijftien gulden
kon verbrassen ofwel voor zeven
en vijftig en een halve cent per
vergadering, want eenmaal in
de veertien dagen kwamen de
heren voor het bespreken van
de soosproblemen bijeen.
Van de bevoegdheid in Amici
tia concerten te organiseren, of
danspartijen of andere vermake
lijkheden maakte de directie
een royaal gebruik: van een
hele reeks attracties in lang ver
vlogen jaren zijn de convocaties
dank zij de memorabele stads
archivaris Wopke Eekhoff be
waard gebleven en zo kunnen
we nu nog weten, dat er bij
voorbeeld op de zestiende fe
bruari 1870 een Soireé musicale
et dansante is geweest, dat op
de dertigste september 1872 De
Tooverwereld, „een briljante
voorstelling van Indische en
Chineese Tooverij" de aandacht
vroeg en dat er op de zes en
twintigste januari 1874 een
Frascati was.
Dansen
Ook werd er dikwijls feestelijk
gedanst in Amicitia, maar het
initiatief daartoe ging niet altijd
van de Directie uit, want nadat
de Societeitsleden tientallen ja
ren het rijk in heel Amicitia al
leen hadden gehad, besloot men
zich terug te trekken op de bo
venverdieping, terwijl de bene
denverdieping werd verpacht.
De laatste pachter van de bene
denzaal was P. de Vries, die z'n
lokaliteit beurtelings aankondig
de als Zaal Amicitia, als Ver
kooplokaal en als Concertzaal
Amicitia - hij organiseerde er
concerten en begon omstreeks
de eeuwwisseling ook de aan
dacht van het Leeuwarder pu
bliek te vragen voor de opko
mende film: „Wat is interes
santer om bij te wonen voor elk
mensch dan de Extra Christe
lijke Cynomatograaf of Levende
Photografieën
Verbouwing
In 1879, het jaar van een ver
bouwing, bloeide de Sociëteit
Amicitia nog volop; daarna
moet de belangstelling van de
leden voor het sociëteitsleven
zijn verzwakt en in 1901 begon
nen velen zelfs te denken aan
een liquidatie van de soos. Een
hele reeks vergaderingen met het
Directievoorstel de Sociëteit te
ontbinden werd zo slecht be
zocht, dat het bestaan nog tot
september 1902 kon worden ge
rekt, maar op de dertiende van
deze maand viel eindelijk toch
het fatale besluit: de leden ac
cepteerden het Directievoorstel
tot publieke verkoop van Socie-
teisgebouw met erf en tuin.
De nieuwe eigenaars van Ami
citia werden de gebroeders Feld-
haus, die er een bedrag van
f 48068,- voor op tafel legden.
Op de eerste mei 1903 aan
vaardden ze het pand en na een
ingrijpende verbouwing kon het
als Hotel, Café en Restaurant
Amicitia heropend worden. Tot
1945 bleef een Feldhaus in Ami
citia de scepter zwaaien; toen
kwam (de Groninger) Jan Koops
63 jaar
Drie en zestig jaar was Amicitia
sociëteit geweest toen het als
hotel open ging; uitgerekend
drie en zestig jaar later is Ami
citia nu weer in andere handen
overgegaan. Het bedrag, dat er
nu voor is betaald (meer dan
een half miljoen) wijkt iets af
van de koopsom in 1903, maar
wat is er niet veranderd sinds -
om voor de vuist weg maar een
paar namen te noemen - de
heren Tigler, Wijbrandi, Kutsch
Lojenga, Albarda, Plantenga,
Hommes, Attema, Van Driesum,
Bloembergen, Menalda, Duparc
en hun vrienden hier in een ver
verleden hun verpozing zoch
ten
Hotel Amicitia blijft bestaan:
gelukkig mogen we zeggen,
want het zou een nieuw on
geluk voor de stad zijn ge
weest, wanneer ook deze
markante zaak verloren was
gegaan; zelfs wanneer het
pand precies zo was blijven
staan en het tot kantoor- of
showruimte zou zijn gede
gradeerd
FENNO L. SCHOUSTRA
