'T KLEINE KRANTSJE
IN EEN WERELD MET STEEDS MEER VRIJE
TIJD EN STEEDS MEER RECREATIE-MOGELIJK
HEDEN ZULLEN DE MENSEN STEEDS MINDER
BESEFFEN, DAT DE RECREATIEVE ONTSPAN
NING IN VROEGER JAREN ZO HEEL ANDERS
EN ZO HEEL VEEL MINDER IS GEWEEST.
AAN ONTSPANNINGSMOGELIJKHEDEN, DIE WIJ
ANNO 1966 ALS VOLKOMEN VANZELFSPREKEND
BESCHOUWEN, WERD VEERTIG, VIJFTIG JAAR
GELEDEN EENVOUDIG NOG NIET GEDACHT EN
ONBEGRIJPELIJK SIMPEL IN ONZE OGEN LIJKT
DE RECREATIE, WAARMEE OMA EN OPA IN HUN
JONGE JAREN TEVREDEN MOESTEN ZIJN.
T ijdrovend
OMA EN OPA'S REC
IN DE GOEIE OUWE
Ja natuurlijk: er werd in
1910 ook al gezeild op de
grote meren in Friesland, er
werd in 1915 ook al ge
zwommen voor de stranden
van onze Waddeneilanden en
zelfs in 1920 gingen er al va
kantiegangers vanuit Neder-
Eenzaam schouwtje op het
Bergumermeer.
land naar Zwitserland, maar
afgezien van het feit, dat
men het begrip en het woord
recreatie toen nog niet of
nauwelijks kende, kan de
ontspanning, die de mensen
destijds ten deel viel niet
vergeleken worden met de re
creatie, die ons nu tot zulke
ontspannen mensen maakt.
De Leeuwarders, die zich in
opa's tijd de weelde konden
veroorloven van een buiten
landse reis en die zich kon
den laten bruinbakken in de
besneeuwde bergen van Zwit
serland en Oostenrijk, hoor
den zonder uitzondering tot
de vooraanstaanden en wel-
gestelden van de stad de
doodgewone middenstander,
die er bij wijze van uitzonde
ring ook wel eens wou zien,
liet hier in de kleine roddel-
grage gemeenschap een wolk
/an wantrouwen achter.
Dok voor het besteden van
jen vakantie op het water
aeeft men lange jaren be
slist tot de welgestelden moe
ten horen: de prachtige en
dure ronde jachten van de
goeie ouwe tijd, als boeiers
en tjotters, waren toen niet te
huur als de zestienkwadra-
ters nu en al waren er twee
honderd jaar geleden in
Friesland al zeilwedstrijden,
pas voor een dertig, vijf en
dertig jaar werd de zeilsport
als recreatiemogelijkheid bij
de grote massa van het volk
populair vooral nadat de
Bergumer kapper Hendrik
Bulthuis met z'n eerste BM-
jachtje een 'zeilboot had ge
construeerd, die veler finan
ciële draagkracht nu eens
niet te boven ging.
Dat de populariteit van onze
Waddeneilanden als bad
plaatsen niet van deze tijd is,
mag blijken uit het feit, dat
Schiermonnikoog juist dit sei
zoen als vakantiecentrum z'n
eeuwfeest viert, maar u hoeft
zich niet af te vragen, wie de
gelukkigen waren, die in
1870, 1880 een heerlijke va
kantie konden doorbrengen
aan het brede strand van
Schiermonnikoog of op een
van de andere, toen nog heel
stille, eilanden voor de Frie
se kust.
Alleen al de reis er naar toe
was een kostbare en zeer tijd
rovende geschiedenis, want
aa in een urenlange tocht
Met een „boatsje" wl
Kannetje koffie mee, I
met paardekracht naar
mahom te zijn vervi
kwam er een dikwijls
lang durende, maar
avontuurlijke zeiltocht,
dan nog eens gevolgd
door een rit in een w|
door de laatste tientallen
ters ondiep Wad en v
naar het dorp op het ei!
Door de overgang van|
zeilkracht op de stoomto
kwamen de eilanden al
dichter binnen het bereiï|
de vakantiegangers,
toch zou het nog lang di|
voor ook de gewone mi
de zomermaanden bezit
nemen van onze eilandei
Heel lang bleef de recr;
nog het privilege van de|
ter gesitueerden; ook al
dat de uitermate korte vaj
ties in opa's tijd en nii
vergeten de ongunstige
nomische omstandighi
het de minder bedeelden
voudig niet toelieten om
te maken van hun sch:
vrije tyd.
De opkomst van de fiets
tekende in het laatst vai
vorige eeuw een geheel i
we ontspanningsmogelijkl
er kwamen ook in F
land zogeheten „wie
dersverenigingen", waai
de leden gezamenlijk op
hypermoderne vervoermi
de natuur introkken. i
Toen later de eerste „sto
fietsen" over Frieslands
slecht bestrate wegen tul
was het weer de gewone i
die er slechts naar kon
de recreatie van wie
nog algemeen als Jan
Links: Allemaal in eei
Schiermonnikoog; rel
water van 1
