mm, ■- De gevelstenen spreken (17)
i\ije Kije in een wagentje 7
T Bokma
DANK ZIJ DE BOKKEBOER
ZO TIJDROVEND
5
'T KLEINE KRANTSJE
Concentratiekampen
Fuifnummers
Sportief f gekleed
Doel bereikt!
STADSNIEUWS
VAN VROEGER
mmmmn
Br heerste in Leeuwarden rond
de eeuwwisseling een wat ner
veuze spanning. De anders zo
stille stad vertoonde meer le
vendigheid. In Zuid-Afrika was
de Boerenoorlog uitgebroken en
deze hield de gemoederen van
de Leeuwarders nogal bezig. De
meeste mensen waren voor de
Boeren en de anders zo rustige
inwoners lieten dit ook duide
lijk weten. Ze voelden zich echt
stam-verwant met het volk in
Zuid-Afrika, dat daar z'n vrij
heidsstrijd streed tegen het
machtige Engeland.
Bijna dagelijks werden er door
de krant bulletins verspreid die
de belangstellenden op de hoog
te hielden van de oorlogstoe
stand. De laatste berichten over
de ongelijke strijd werden ge
plakt op de ruiten van boek- en
sigarenwinkels. In de etalage
van de sigarenzaak van Richter-
Rodens, op de Wortelhaven hin
gen platen van het Franse blad
„La petite Parisiène" waarop in
kleuren, taferelen van de' oorlog
waren afgebeeld. Discussies over
dit alles vonden op straat plaats.
Hier en daar stonden groepjes
mensen de oorlogstoestand te
bespreken. Men was het er over
eens dat de rondzwervende
Boerencommando's wonderen
van dapperheid verrichtten,
maar de nodige discipline in de
legers van de Boeren ontbrak.
De gerepatrieerde heer Beintema,
die een fietsenzaak dreef in de
Sint Jacobsstraat en het rijwiel
„Vierkleur" in de handel bracht,
vertelde hiervan een merkwaar
dig voorbeeld.
N.l. dit, toen een van de gene
raals een order zond tot samen
trekking van strijdkrachten voor
een algemene overval, hij de
boodschap terugkreeg, dat het
op dat ogenblik slecht schikte,
daar veel boeren naar een be
langrijke paardenmarkt, op eni
ge dagreizen afstand, moesten
vertrekken
De Engelse concentratiekampen,
waarin men vrouwen en kinde
ren opsloot, werden fel veroor
deeld. Maar in liefde en oorlog
schijnt alles geoorloofd.
De oorlog greep iedereen aan.
Opgeschoten jongens trokken
zingend door de straten met:
„De Boeren zullen overwinnen"
of „Waai hoog, waai in de hel
dere lucht, Transvaalse vrij-
heidsvlag, de vijanden zijn weg
gevlucht, nu komt een blijde
dag
Dat de oorlog ook druk bespro
ken werd aan de kletstafels in
de café's laat zich begrijpen,
maar ook het grote nieuws voor
Leeuwarden dat er een bus
dienst zou komen van Werk-
manslust naar het spoorstation.
De ondernemer was de heer
Goslinga. Hij had een klein
boerderijtje even vóór het nu
nog bestaande „Oud Tolhuis".
Daar hij er nogal wat geiten en
bokken op nahield, werd hij de
„Bokkeboer" genoemd. De Bok
keboer had zich een klein en
oud paardentramwagentje aan
geschaft, dat dienst had gedaan
op het lijntje Veenwouden—Dok-
kum. De wielen had hij verwis
seld voor die van een gewone
vrachtwagen, zodat de bus vro
lijk rammelde over de oneffen
„balstenen" bestrating. Het had
een „motor" van twee paarden
kracht, twee ouwe „hienders",
die betere jaren gekend hadden,
trokken het „spul" voort.
Nog als de dag van gisteren
herinner ik mij de eerste triomf-
rit. De bus zat propvol genodig
den en op het busdek zaten tal
van vrolijke knapen uit de fuif-
J. C. VAN DAM
schreef deze herinnering aan
oud Leeuwarden.
wereld onder wie sterren als
Snijder, Teun Homan en Edu-
ard Lampe. Met toeters, die een
hels lawaai maakten, lieten ze
weten dat Leeuwarden een stad
van betekenis was geworden en
men zong: „Leeuwarden het is
een echt Amerikaanse stad, hier
zie je en beleef je watof Rije
rije in e enwagentje - langs de
grachten en door straten draagt
ie je
In de zomermaanden breidde de
Bokkeboer zijn dienst uit naar
Zwartewegsend, waar de trek
pleisters waren café Bunt en het
bos van Ypey. Ook de pas tot
stand gekomen badinrichting
„Grote Wielen" werd in de bus
dienst betrokken. Deze zwemge-
legenheid was aardig van op
bouw, een smaakvol houten ge
bouwtje met rieten dak en voor
zien van acht kleedhokjes. Het
frisse Wielen-water nodigde tot
een bad uit, in tegenstelling met
dat van de „Inktpot" waar soms
meer ratten dan zwemmers te
zien waren.
Nu lag dat „spul" aan de Wie
len er wel aardig, maar de af
stand tot de stad bracht nogal
wat tongen in beweging. Nog
niet iedereen had een fiets en
het lopen was een heel eind.
Over deze kwestie werd zwaar
gediscussieerd. In de „Eerste
Kamer" van Romkema's Oranje
Bierhuis werd door de heer
Tuys, sigarenhandel aan de
Voorstreek - nu „Kinderkleding-
huis" de afstand slechts op tien
minuten fietsen geschat.
De heer Van den Berg, koeke-
baklcer in de Kleine Hoogstraat,
kwam hier tegenop en loofde de
heer Tulp duizend gulden uit
wanneer hij inderdaad in tien
minuten naar de Wielen zou
fietsen. De weddenschap ging
aan en alles werd tot in de fi
nesses geregeld.
Bij de Hoeksterpoortsbrug was
de startplaats. Van drie stam
gasten werden de horloges tot
op de seconde gelijk gezet en
drie andere juryleden vertrok
ken met gelijkgestelde klokjes
naar de Wielen.
De heer Tulp verscheen sportief
gekleed - broek tot op de knie-
en opgerold en ook de mouwen
van zijn Engels hemd waren op
gerold. Toen het grote moment,
het startschot, en onder hoera
geroep van de aanwezigen, ging
de held van de dag er pijlsnel
vandoor. Met ware doodsverach
ting snelde hij over de slechte
bestrating de Groningerstraat
weg uit.
Nog binnen de tien minuten
bereikte hij het einddoel, waar
z'n vrienden hem met groot ge
juich ontvingen. Maar of hij
ooit z'n duizend gulden kreeg
Nog vandaag wordt het sterk
betwijfeld, maarde presta
tie was geleverd
J. C. van Dam
Dezen morgen ongeveer kwart
voor acht heeft aan de zuidzijde
van het Waaggebouw een droe
vig ongeluk plaats gehad, waar
van de 37-jarige gardenier S. ter
Horst aan den Dokkumertrek-
weg het slachtoffer werd.
De heer ter Horst kwam op zijn
rijwiel uit de richting van de
Peperstraat en reed, zooals ter
plaatse Vrijdags de gewoonte is,
tusschen de tentenrij, welke de
kooplieden bezig waren op te
zetten, en het Waaggebouw
door, waarbij hij zoo dicht mo
gelijk langs dit gebouw reed om
De prachtige gevelsteen In de Svarte Aerndt kunnen we
vinden in de Arendsstraat, een zijstraat van het Zaailand,
waar dit ornament is ingemetseld in de muur tussen twee
woninkjes van het Arendsklooster, dat net als de Arends
straat naar deze steen is genoemd nog vroeger moet de
steen elders in de stad een herberg hebben gesierd; dat
zullen we althans maar moeten aannemen, want over de
werkelijke geschiedenis van deze gevelsteen hangt een waas.
Van de tien Leeuwarders zijn er waarschijnlijk geen twee,
die deze gevelsteen ooit hebben gezien en toch is het de
moeite waard dit werkstuk uit het verre verleden eens even
te gaan bewonderen. Loopt u achter de Harmonie maar eens
even deze Arendsstraat in; hoe zou u daar ooit spijt van
krijgen
voldoende rechts te houden.
Van den tegenovergestelden kant
kwam, eveneens per rijwiel, met
eenige snelheid een militair, de
landstorm-soldaat C. Brennink-
meijer, die op het bureau van
de 5e compagnie in de manege
als schrijver werkzaam is en
zich naar dat bureau begaf.
Door de een of andere oorzaak
heeft de soldaat den heer ter
Horst niet zien aankomen, al
thans, hij hield niet rechts en
botste daardoor tegen den heer
ter Horst op. Deze werd door
den schok met het achterhoofd
tegen het Waaggebouw geslagen
en bleef, hevig bloedend uit een
wond aan het hoofd, op de
plaats liggen, zonder geluid te
geven.
Omstanders droegen den onge
lukkige de apotheek van den
heer Albarda binnen, waar dok
ter H. de Jong den dood consta
teerde, tengevolge van een sche
delfractuur. Het lijk werd per
draagbaar naar de woning van
de familie ter Horst overge
bracht.
De overledene laat een vrouw en
een zoontje na. Mede op aan
sporing van een burger en in
zijn zenuwachtigheid heeft de
soldaat zich onmiddellijk na het
gebeurde verwijderd, zijn rij
wiel, dat door de hevigheid van
de botsing aan het voorwiel
deerlijk gehavend was, meene
mende. Op de plaats van het
ongeluk bespraken talrijke
groepjes nieuwsgierigen met hui
vering dit „begin van een dag".
(1918)
Zó omvangrijk en tijdrovend zijn de werkzaamheden voor 't Kleine Krantsje altijd geweest,
dat de medewerkers-in-vaste-dienst na de start van ons blad in oktober 1964 nog niet met
vakantie konden gaan. Dat hopen ze nu, in deze zomer met zoveel zonneschijn, eindelijk
wel weer eens te kunnen doen. In verband daarmee zal 't Kleine Krantsje van 27 juli op
deze datum niet verschijnen. Na twee weken welverdiende vakantierust keert de redactie
op de eerste augustus op z'n basis terug om u als vanouds van het ouwe Liwadder nijs
te voorzien. Met extra dikke nummers zullen we vergoeden wat de lezers tijdens onze va
kantie wellicht voelen als een klein gemis. En wat onze drukpers betreft: die draait toch
nog voor 't Kleine Krantsje door - vooral de kaatsliefhebbers onder onze lezers zullen dat
straks tot hun blijde verrassing wel merken
l Van oud5 Wigerstna
sinds 1855
DAMES- EN HERENMODE
Naauw8 Tel.27984 Leeuwarden
