CITAX
AUTO DOOR TREIN GEGREPEN
Vlampiep liep achter de
verkeerde aan
AAN DE DOOD ONTSNAPT
'T KLEINE KRANTSJE
4
STADSNIEUWS
VAN VROEGER
Lezers klommen in de pen
Genierkerij
Het streekje huisjes van de te
kening uit het vorige KI. Kr.
liep tot aan de Bleeklaan en dan
was het verder allemaal land.
Waar nu kapper Feddema zijn
zaak heeft (op de hoek van de
Kalverdwarsstr.) stond een dub
bele woning, waarvan de laatste
bewoond werd door de familie
Van Esveld. De heer Van Esveld
was korenmeter bij de Fa. De
Vries aan het Hoeksterend: het
pakhuis Rusland. Tot de hoek,
waar nu de Ruyterweg begint,
lag de „genierkerij" van Dames,
die ook bijenkorven had en dus
imker was. Op dit land staan
nu de huizen van Beter Wonen:
de Barent Fockesstraat enz.
Leeuwarden P. VELLINGA
De Lijnbaan
Het verwondert me, dat er nog
Waren er in het begin van onze
eeuw bekende stadsfiguren, als
Jan Duum en Baje Flut, ook
een latere generatie kon mee
praten over bekende stadstypen
als „Ouwe Tietsje" en de „Vlam-
piep".
De „Vlampiep" was wel één van
de meest bekende. Je kon hem
iedere dag aantreffen voor de
uitgang van het Station N.S. Hij
stond daar dan in die stereotype
houding van schokschouderend
en handenwrijvend om zich
heen speurend en blikkend. Je
kreeg sterk de indruk dat hij
verlangend stond uit te zien
naar arbeid en bereid was, 't
eerste 't beste karwei, hoe zwaar
ook, direct op te knappen.
Boze tongen echter, beweerden:
„Ja, ho maar, schijn en wezen".
Maar zij, die de Vlampiep van
meer nabij kenden, weten, dat
hij een vriendelijk, beleefd en
correct iemand was, met een
uitgesproken optimistische visie
op het leven. Meer bekend is,
dat hij zich jegens vreemdelin
gen die onze stad bezochten,
verdienstelijk maakte met weg
wijzen en pakjesdragen. Het
laatste nogal met tact en over
leg trouwens. Wanneer iemand
b.v. naar de „Harmonie" moest
en je nam de kortste weg over
de Prins Hendriksbrug, dan zou
dit opleveren, nou, pak weg,
twee kwartjes. Ging je echter
via de Beursbrug, Zaailand, Rui-
terskwartier, nogal een eind, och
dan kon je ook al niet minder
geven dan een gulden, wou je
nooit (bij mijn weten) eens iets
is opgehaald van de vroegere
Lijnbaan welke nog in 1907 of
1908 in bedrijf was aan de
noordkant van het Oldehoofster-
kerkhof. Toen ik op de lagere
school was, in de zuidoosthoek
van het plein, heb ik daar vaak
naar staan kijken.
Rinsumageest J. HOEKSTRA
Verhalen en foto's van de
Lijnbaan hebben al in vorige
Kleine Krantsjes gestaan.
Maar we zijn er nog lang
niet over uitgepraat en ko
men t.z.t. nog wel eens op
dit onderwerp terug.
Red. 't KI. Kr.
■SI David Carels
Wat een leuke reactie van Da
vid Carels en wat aardig hem
na zoveel jaren nog eens terug
„heer" blijven. Het kon natuur
lijk ook gebeuren, dat zo'n
vreemdeling, na bewezen dien
sten, hem naar zijn inzicht, on
derbetaalde. Hij keek dan van
het kwartje naar meneer, van
meneer naar 't kwartje en kon
dan zo zacht verwijzend, zo va
derlijk vermanend zeggen: „der
kan toch seker nog wel een
guldentsje bij, niet Nou, ik
geef het je te doen. Wordt dan
maar eens boos op zo'n vent.
Anecdotes
Van zulke typen zijn meestal
veel anecdotes in omloop. Eén
er van wil ik de lezers van 't
Kleine Krantsje toch niet ont
houden; onder dit voorbehoud,
jok ik, dan jok ik in commissie.
Bij aankomst van een „Holland
se trein" maakte een handels
reiziger met twee zware koffers
gebruik van de diensten van de
Vlampiep. De meneer liep voor
uit, Vlampiep, wetende hoe 't
hoort, op drie pas rechts achter,
hem volgend. Voor een winkel
op de Nieuwestad verzocht de
handelsreiziger, die gekleed was
in zwarte jas en zwarte hoed, de
Vlampiep even te wachten. Hij
wilde zien of het zijn klant pas
te, hem de monster-collecties te
tonen. Eén, twee minuten later
stapte de meneer met zwarte
jas en zwarte hoed de winkel
uit en vervolgde z'n weg. De
Vlampiep nam de beide zware
koffers op en volgde trouw.
Rechts achter, drie pas afstand.
De meneer liep de Nieuwestad
af, het Naauw door, de Kelders
over naar achteraan op de Voor
streek. Toen ontdekte hij een
kennis, hield deze staande en
begon een praatje. Maar toen
de Vlampiep z'n lastgever wat
nauwkeuriger bekeek, kwam hij
tot de ontstellende ontdekking,
dat hij weliswaar een meneer
met zwarte jas en zwarte hoed
had gevolgd, maar niet dè me
neer met zwarte jas en zwarte
hoed. Ja, zoiets kan gebeuren,
wanneer ze geen rugnummers
dragen.
De handelsreiziger, die inmid
dels op de Nieuwestad op de
stoep was verschenen om z'n
dienaar met de twee koffers naar
binnen te wenken, zag echter
geen Vlampiep. In geen velden
of wegen te bekennen. Dus
snelde hij naar 't politiebureau
en onmiddellijk trokken een
paar rijwielagenten er op uit
om de vuige dief in de kraag te
vatten voor en aleer hij met zijn
te zien, al is het dan maar op
een foto
Groningen F. J. DEMOREE
Fotoraadsel
Ook ondergetekende zou met
met honderd procent zekerheid
kunnen zeggen waar de teke
naar van het fotoraadsel van de
vorige keer gestaan heeft. Hij
doet er evenwel een gooi naar.
Zijn moeder, die al in 1940 over
leed, heeft hem eens verteld,
dat ze nog vrouwen had zien
buit over de grenzen zou kun
nen vluchten. De speurtocht
duurde niet lang. Al op de Kel
ders ontdekte één hunner de
mopperende en knetterende
Vlampiep op zijn terugtocht
naar de Nieuwestad.
Gisteravond omstreeks zeven
uur waren de afsluitbomen van
de overweg bij de halte Leeu
warden van de Noord Friesche
Lokaal spoorweg maatschappij
gesloten omdat een trein uit
Stiens in aantocht was. De over
weg is goed verlicht, terwijl bo
vendien de boomen van roode
reflectors zijn voorzien.
Uit de richting Marssum kwam
een auto aangereden, welker be
stuurder niet bemerkte dat deze
overweg gesloten was. De auto
moet wel een behoorlijke gang
hebben gehad, want op een ge
geven oogenblik werd een der
boomen weggevaagd. De vaart
van den wagen was nu gestuit.
Wel vernielde hij nog den an
deren afsluitboom. Doch de
auto bleef met het achterge
deelte op de rails staan.
Op dat oogenblik naderde de
staan op een boenstap langs de
gracht van de Nieuweburen.
Dat zal dan vermoedelijk in de
buurt van het Schoenmakersperk
zijn geweest. De oude huizen
van de Nieuweburen lijken wel
iets op die van de tekening.
Murmerwoude J. WAGENAAR
Het water van de Nieuwe
buren is nu precies honderd
jaar geleden gedempt. Uw
moeder kan in haar jeugd
dus inderdaad deze gracht
hebben gekend. Overigens
kunnen wij op de tekening
geen gracht ontdekken. Ver
der is de tekening voor zo
ver wij weten een goeie vijf
tig jaar geleden gemaakt.
Red. 't KI. Kr.
Hoeksterkerkhof
Lettende op de tekening „Liwad-
Of de Vlampiep z'n - overigens
eerlijk verdiend - draagloon ook
heeft ontvangen, vermeldt de
geschiedenis niet. En dus even
min of er in dat speciale geval
„toch zeker wel een guldentsje
bij kon".
trein den overweg. Twee inzit
tenden sprongen uit de auto,
terwijl een derde pas na sterke
aanmaning van den overweg
wachter Anema, op het laatste
moment de auto verliet. Een
ondeelbaar oogenblik later greep
de locomotief de auto en sleur
de haar eenige meters mede tot
bij het perron. De wagen was
totaal vernield; we zouden niet
weten welk onderdeel nog heel
was.
Nadat deze vormloze massa van
de lijn was geschoven, kon de
trein de reis vervolgen. De inzit-
TELEFOON 2 3 4 3 4
STANDPLAATS STATION
Ook telefonisch te ontbieden
voor stads- en buitenritten
ders waar is dit weet ik niet
met aan 100 grenzende ze
kerheid waar de tekenaar moet
hebben gestaan of gezeten, zo
als wel vaker voorkomt. U weet
waarschijnlijk wel waar Saakje
Procé heeft gewoond. Dat was
in het straatje dat leidde naar
het Hoeksterkerkhof. Wij gaan
nu dat straatje in vanaf de
Nieuwekade. Ongeveer veertig
meter in dat straatje opgelopen
komt men bij een poortje of
steegje aan de linkerkant. De
tekenaar is dat poortje ingegaan
en heeft gestaan of gezeten aan
het eind van dat poortje met
zijn gezicht naar de toren en de
huisjes.
Ik zeg aan de rechterkant omdat
er ook zo'n rij huisjes aan de
rechterzijde als op de tekening
aan de rechterkant is geweest.
Enkele namen van ex bewoners
van dit vierkant: Harm van
Zwol, Sietze Smid, De Vries,
Postma.
Leeuwarden M. NIJDAM
Dus toch bij het Hoekster-
achterom i Zie ook ons com
mentaar op pagina 3.
Red. 't KI. Kr.
tenden waren er goed afgeko
men. De bestuurder, de 54 jari
ge J. Schuilinga, lid der provin
ciale staten van Friesland en
houthandelaar te Surhuisterveen
had eenige schrammen opgeloo-
pen. Nadat de vrouw van den
overwegwachter de wonden had
afgewasschen, is het drietal
stadwaarts gegaan.
De bestuurder had aan den
overwegwachter verklaard dat
hij niet tijdig had kunnen rem
men tengevolge van den glad
heid van den weg. Deskundigen
trokken later deze verklaring in
twijfel, daar men heus wel op
100 meter kan waarnemen, dat
deze overweg gesloten is. De
politie heeft, nadat dit ongeval
ter harer kennis was gebracht,
een onderzoek ingesteld.
(1927]
