Lezers klommen in de pen
De gevelstenen spreken (25)
Bokma
'T KLEINE KRANTSJE
Schilderachtige stadsfiguur
uit het hout gesneden
Parade der kampioenen
(Ajó UU
mijt ytatyz...
SI Duo Carels
Met genoegen zie ik steeds het
Krantsje tegemoet om daar heel
veel oude herinneringen uit te
halen. Zo las ik ook, dat het
Duo Carels tot 1914 z'n zaak in
het Mariannastraatje exploiteer
de. Dit zal wel een vergissing
zijn, want in 1914 was ik 15
jaar en op die leeftijd kwamen
wij nog niet in die zaken.
Het vorige jaar hebben we in 't Kleine Krantsje een foto
afgedrukt van een beeldje, dat de heer J. van Gelder uit het
Naauw in vroeger jaren heeft gemaakt van Ouwe Tietsje,
een van de bekendste, zo niet het bekendste stadstype, dat
Leeuwarden in de laatste vijftig jaren heeft gehad. Het
beeldje zelf was helaas verloren gegaan, de foto had de ma
ker altijd bewaard en kon nu dus nog dienst doen om de
lezers van onze krant te verrassen: op een bijzonder rake
manier bleek de kunstenaar Ouwe Tietsje te hebben afge
beeld.
Het is ons nu gebleken, dat
meer Leeuwarder kunstenaars
door vroegere stadstypen zijn
geïnspireerd tot het maken van
treffende afbeeldingen. Wij kre
gen namelijk bezoek van de
heer B. Bosma, wonend in het
Sint Anthony Gasthuis, die ons
bijzonder verraste en verblijdde
bovendien, met een wel zeer
speciaal Sinterklaascadeautje:
een houtsnede van de Liwadder
zwerver Abraham Zwerver, van
wie wij al eens een door de be
kende fotograaf Lorié van de
Voorstreek gemaakte foto in
ons blad hadden afgedrukt.
De heer Bosma heeft zijn prach
tige werkstukje vele jaren gele
den gemaakt - Abraham Zwer
ver is al weer lange tijd uit het
stadsbeeld verdwenen en we
moeten wel aannemen, dat hij
ook al lang geleden overleden
is; de Afdeling Bevolking van
de Gemeentesecretarie kon ons
over deze schilderachtige heer
helemaal geen gegevens ver
schaffen, hij bleek in de dikke
boeken niet voor te komen.
Zwerver was een man van de
Boterhoek - daar althans over
nachtte hij in de logementen.
Hij verdiende de kost met het
spelen op z'n harmonica en
een zekere vermaardheid kreeg
hij door z'n gewoonte van het
maken van de zevensprong. De
oude harmonica moet dikwijls
lek zijn geweest - er is ons ver
teld, dat Zwerver het apparaat
herhaaldelijk placht te plakken
met fijngekauwd roggebrood.
De foto hierboven is van de
houtsnede van de heer Bcsma
gemaakt: we zien de zwerver
Zwerver in vol ornaat plus
baard en harmonica.
Ik kan mij nog herinneren, dat
wij in het begin van 1918 naar
de Oude Waag moesten om ons
te laten keuren voor de militai
re dienst. Op die keuringsdag
hadden wij van onze patroons
een vrije dag of middag en toen
gingen we na de keuring met
een ploegje jongens hier en daar
een glaasje bier kopen en zo
kwamen we 's avonds bij het
Duo Carels terecht.
Het zaaltje in het Maria Anna-
straatje was al aardig bezet maar
wij konden er met een man of
acht nog wel bij in. Nou, het
ging daar fleurig toe hoor Het
is mij altijd bijgebleven, dat het
Duo een zangvoordracht deed
met ik weet niet hoeveel cou
pletten, waarvan de laatste regel
van het refrein was: „En dan
besef je eerst recht, hoe sjikker
of je bent Dat werd dan
door alle aanwezigen meege-
galmd. Dus denk ik wel, dat het
Duo na de eerste wereldoorlog
naar de Korfmakersstraat is ge
gaan.
Daar kan ik mij ook nog een
mooi tafreel van herinneren. In
de zaak in de Korfmakersstraat
trad het Duo zelf geloof ik niet
meer op, maar kwamen er ar-
tisten (zangers en danseresjes)
van elders - er hingen dan
mooie plaatjes voor de ramen
(meiskes met niet veul kleren
an en suks meer) en die hadden
heel wat bekijks
De Bühne stond tegen het raam
aan en in de straat kon het pro
gramma wel beluisterd worden:
ook daar stonden zich vaak veel
nieuwsgierigen te verdringen.
Op een avond met aardig wat
publiek in de zaal moest er een
vat bier uit de kelder komen.
Het kelderluik zat voor de tap
kast dicht bij de voordeur, het
luik ging omhoog en de bedien
de moest er even bij staan blij
ven opdat er geen klanten naar
beneden zouden tuimelen en
meneer Carels zelf dook onder
de vloer om het vat aan de
bier- en koolzuurleiding te
schroeven.
Nog maar net was hij in 't gat
verdwenen of hij kwam alweer
boven met de vraag om een
doek voor z'n neus te doen -
ik meen, dat er een lek in de
koolzuurleiding zat. Nu, dat
was gauw gebeurd: de doek, die
de kelner over z'n arm droeg
werd om het hoofd van de heer
Carels gebonden en floep, daar
dook de kleine kastelein weer
naar beneden.
Nu weet ik niet of het vat bier
aangeslagen is, maar binnen de
kortste keren kwam z'n hoofd
weer naar boven, de doek hing
zowat om z'n hals en hij riep
met de handen omhoog: „Help
mij, help mij Onmiddellijk
schoten toen een aantal helpers
toe om het slachtoffer omhoog
te hijsen - de voordeur werd
opengesmeten en met een rot
gang, vergeef me de uitdrukking,
kwam de heer Carels terecht
tussen het niet betalende pu
bliek op straat.
Amsterdam S. F.
SI Duo Carels II
Het Cabaret Carels is begonnen
in het Mariannastraatje. Onder
nemers en financiers waren de
Gebroeders Woudstra, groot- en
kleinhandelaars in sigaren en
tabak van de Voorstreek. In het
Maria Annastraatje werd ook al
een schlager uitgegeven, waar
van het eerste couplet luidde:
„In het Maria Annastraatje moet
je wezen (bis) moet je zijn, daar
ben je zo gezellig aan een glaas
je bier of wijn.
Leeuwarden B. NIEUWENHUIS
De gevelstenen spreken ja, maar vandaag maar met een
heel zacht stemmetje, want veel kunnen we niet vertellen
van de overigens zeer fraaie gevelsteen, die onze tekenaar
nu voor de lezers van 't Kleine Krantsje heeft afgebeeld. De
steen, die een ouderwetse mosterdmolen voorstelt, zit inge
metseld in de tuinmuur van het Princessehof, aan de kant
dus van het Sint Jobsleen. Ze is niet gedateerd, maar moet
vroeger gezeten hebben in een pand aan het Vliet. Het paard
had een niet zo benijdenswaardige taak door in een kringe
tje rondlopend het raderwerk met de maalstenen in bewe
ging te brengen; zo werd de waai en het zaad tot mosterd
gemalen. Ook particulieren hebben vroeger wel mosterd ge
maakt en langs de deuren uitgevent - er gaat nog een ver
haal van een Leeuwarder mosterdmaker, dat te onsmakelijk
is om hier te vertellen, maar misschien kent u dat wel.
(Vervolg van pag. 7)
J. Nauta, Wartena
1947
3
10.46
1954
4
7.36
1956
1
8.46
W. Rinsma, Leeuwarden
1940
25
12.56
1941
40
10.'i8
1942
167
10.18
J. Scharloo, Rotterdam
1954
61
9.33
1956
46
9.54
1963
45
12.39
H. Schreur, Dijkhuizen
1942
76
9.51
1954
60
9.31
1956
75
10.14
C. Stienstra, Leeuwarden
1929
10
12.57
1933
37
10.19
1942
96
9.57
B. G. v. d. Vinden
1942
57
9.40
Amsterdam
1947
15
11.46
1954
16
8.08
L. Visser, Drachten
1942
118
10.04
1954
55
9.28
1956
87
10.27
L. de Wreede, Lemmer
1940
20
12.43
1941
22
10.14
1942
14
9.11
Men
tal
PENKEN
U PERSOONLIJKE
OAJ
RELATIES
ONDERMOUUT
MET
DE
BESTE
BUITENLANDSE
HU/ZEN
t
l fan oud5 Wigersma
sinds 1855
DAMES- EN HERENMODE
Naauw8 Tel.27984 Leeuwarden
