„T)e ^LtUnJJu^C
EEN MOOI VERHAAL
Hoe Jentsje Tit aan z'n bijnaam kwam
'T KLEINE KRANTSJE
4
p n wjAwcokacL 5 3
Lezers klommen in de pen
SI Keuninkjes
Miskien fine jim it wel aardig
om te weten en is it oek wel de
moeite weerdich om der fan te
skriwen in it folgende nummer
fan „ons krantsje".
Wij hier anne andere kant (it
liekt hier feul op Gaasterland
dat wij sitte om su te seggen
anne andere kant) binne fan it
bestaan fan it krantsje anne
weet kommen deurdat wij hier
noch gien drie uren woonden of
der ston al in oud-Luwadder
foor de deur: Nico Huppes. Niet
dat wij skoolkameraden waren,
maar wij konnen mekaar fan-
seis best as oud-Luwadders fan
deselde jaren. En die had „it
Krantsje" al. Dat van toen af
wurdt der bij nou en bij hier
op in uutloper fan it Gooi gau-
ris in woordsje Luwadders spro
ken En der is noch alris so'n
gelegenheid, want ons dorpke is
o su Idein, en as der wat te
doen is, dan binne wij der oek
bij.
En Nico Huppes self sorcht der
oek gauris foor dat der wat te
doen is. Want lyk as it su hoort
foor een Gooi-dorp: wij hewwe
hier oek een (miniatuur) kunst
zaal. En Huppes is een poerbeste
moderne skilder, dy't as hij daar
Ik hew daar oppe merk oek ris
'n aVcntuur beleefd met een bol
le. En dat wil ik je oek nog even
fetelle. Wij sitte hier nou dochs.
Wij stonnen te kieken naar die
bollen, die daar fekocht wudden.
In 'n hoeke hielendal op it an
dere end. Het waren allemaal
ran die sware beesten, die am
per lope konnen. So fet waren
se. Se wudden daar opkocht
deur een jood. Schot hiette die
en hij deed dat foor ut buten-
land. Se wudden naar de heu
vel brocht bij het spoordok en
kwamen daar oppe trein. Die
morres was Jentsje Tit der oek.
Vandaag het slot van een
serie artikelen van oud Com
missaris Voordewind, die
precies noteerde wat een
ouwe Leewadder hem hij een
ontmoeting op het station in
Grouw te vertellen had over
de goeie ouwe tijd.
Jou hewwe him fansels oek wel
kannen. Ja, sei ik. Dat waar so'n
grote grauwe kerel, hij leek seis
wat op 'n bolle.
Ja, beaamde mien buurman. En
hij waar sterk as een beer. En
faak dronken. Ik hew it wel
sien, dat der vier pliesjes an te
pas komme musten, as se hem
opbrige wuden. De morres had
hij al twee bollen beet. Se waren
met de koppen an mekaar bon
nen. Mar der waar nog ien, en
die kon hij niet metnimme.
Want 't was, loof ik, feboden
om drie tegeliek weg te bringen.
Jentsje Tit
Hewwe jou wellis hoort hoe
Jentsje Tit an die mooie naam
kommen is Ik zei, dat ik dat
niet wist. Hij hiette heel andes.
Hij hiette Anne van der Meulen,
maar de Luwaddes konnen him
eksposeert, heel wat kiekers en
kopers trekt.
Bij wat hij tentoonstelt is gau
ris wat fan Friesland en oek wel
fan it ouwe Luwadden, su in de
sfeer fan 1915-1925. En syn an
dere werk is oek heel dudelik
Fries werk.
Dat nou wu ik mar even skri-
we: as jim der aardichheit an
hewwe: Nico Huppes expo
seert met syn skilder- en teken
werk fan saterdach 3 augustus
af in het Coopmanshuus te Fra-
neker. As jim der hene gane,
lcanne jim sien hoe 't in oud-
Luwadder oek „anne andere
kant" syn sfeer poerbest fasthou-
den hetGoeije
Muiderberg KL. SIERKSMA
P.S. Ons werkster sei su om
streeks r92o-'25 altiten teugen
de hele famylje fan „Keunink
jes". Dat is selcer al lang ferlo-
ren gaan
SI Gevelsteen
In het Kleine Krantsje no. 88
staat een foto van een gevel
steen in de zijmuur van de Fac
torij van Huisinga, die volgens
u aan de Oostergrachtswal lag
bij het Noordvliet. Dat is abuis,
dat pakhuis stond aan het
niet andes as Jentsje Tit. De
pliesje fansels wel. Dat wil ik
jou oek nog wel even fetelle.
Het is wel wat 'n raar ferhaal
en of it allemaal wel waar is,
weet ik oek niet. Ik bin der
nooit bij weest en hew it oek
mar fan horen seggen. Hij het
die naam kregen, omdat hij so
lang bij sien moeke anne tit
weest het. En hij kreeg fan sien
moeke nou en dan oek welris
'n endsje segaar. En it mut wel
ris gebeurd weze, dat hij an it
bust lei met so'n brandend stuk
je segaar inne han. Dat ferhaal
hew ik oek faak fetellen hoord.
Nou sei ik, dat is oek 'n mooi
ferhaal. Mar love jou dat alle
maal Ja sei hij, wat sal ik je
daarfan segge. Der wud sofeul
seid. Ik hew oek wel hoord, dat
sien moeke soms teugen hem
sei: wat wust hewwe: een bitsje
tit of 'n endsje segaar. En dat
hij dan allebeie kreeg. Ja, der
wudde soveul seid en de iene
maakt het soms nog mooier dan
de ander. Mar der sal toch al-
tied wel wat fan waar weze. Mar
foor die ene bolle kon Jentsje
Tit gien driever krije. Der waar
op dat moment gien ien. Doe
sag hij ris om him heen en
wudde ons gewaar. Ik waar de
grooste en hij sei: hier nim dou
dizze mar. En hij douwde mij
it touw inne hannen. Feul
nocht hadde ik der niet an,
maar it waar oek eigenliks gien
echte bolle. Maar een os. Jou
wete miskien wel wat 'n os is?
Ik zei, dat ik niet feul festand
fan bollen hadde, mar dat ik
dochs wel wist, wat een os
war. Dat waar 'n bolle, die sne
den was. Krek, sei hij. Maar
dan wete jou oek wel, dat as
so'n bolle it spul kwiet is, dan
is hij niet meer so wild en sprin
gerig. Dus wat dat angong, waar
ik niet so bang. Mar ik su it
Noordvliet en niet aan de Oos
tergrachtswal, schuin tegenover
Koopmans Meelfabriek.
Doordat een oom van mij daar
voerman was, weet ik het heel
goed, ik was daar goed bekend.
Genoemd pakhuis had een ach
teruitgang aan het Molenpad.
Deze steen is helaas door mij
nooit opgemerkt, of hij moet
voor plm. 1919 verdwenen zijn.
Arnhem K. T.
De Factorij Huisinga had (en
heeft nog steeds) verschïllen-
miskien dochs niet deen hew
we, mar mien maten riepen:
dou dust fast niet. Dat wu ik
niet op mie sitte late. Want ik
ston der bij mien kameraden
foor bekend, dat ik wel wat an
durfde. En oek nou wude ik wel
wat de brani uut hange en
daarom liet ik het touw niet los
en ging ik met die bolle, achter
Jentsje de merk af. Mien maten
der achteran. Want die wuden
de pakhuizen: aan het Zuid-
vliet (en niet aan het Noord
vliet, zoals u schrijft) en aan
de Oosteisingel. De pakhui
zen aan het Zuidvliet hebben
een achteruitgang in het Mo
lenpad. De gevelsteen in de
zijmuur van het pakhuis aan
de Oostersingel is er pas in
de dertiger jaren aangebracht.
De steen is er dus ook niet
uit verdwenen, hij zit er nu
nog.
Red. 't KI. Kr.
fansels graag sien, hoe it af lope
su. Eerst gong it best, mar later
gong it mis. Mien bolle sprong
inienen achter op een van die
bollen van Jentsje. Ik had daar
te dicht achter lopen. It waar
inienen 'n hele herrie. Jentsje
begon te vloeken en ik wudde
bang en liet it touw los. En die
bolle der doe fandeur. Ik maakte
oek dat ik weg kwam en mien
maten oek. Ik su jou nog graag
even fetelle wille, hoe het doe
allemaal fedder aflopen is, mar
ik sien daar mien trein ankom
men en die wil ik niet fesitte.
Mar as jou weerris oppe jacht
haven komme en ik tref jou
daar dan, dan wil ik je dat nog
welris fetelle.
Ik zei, dat it mie speet, mar dat
wij het daar dan mar op houwe
musten. Hij stapte in, en had
mij een kostelijk uurtje bezorgd.
Even later schoof ook mijn trein
voor en ik vervolgde mijn afge
broken reis. Voldaan, dat ik
weer een paar mooie dagen in
mijn geboortestad had doorge
bracht. Ik had weer enkele uren
door het oude Leeuwarden ge
wandeld en enkele oude tijdge
noten gesproken. Veel waren het
er niet meer geweest, want dat
kringetje wordt natuurlijk elk
jaar kleiner. Maar mijn vriend
Hein Appeldoorn was er nog en
bij hem had ik weer een paar
prettige uren doorgebracht. Hij
is nu al over de 90, maar is
voor zijn leeftijd nog buitenge
woon vitaal en beschikt over
een fotografisch geheugen. Maar
ook hij is op zijn hoge leeftijd
het slachtoffer geworden van de
stadsuitbreiding en van de ver
regaande vervuiling van dat
eens zo mooie oude Vliet. Het
was natuurlijk een hele stap
voor de oude heer, het huis te
moeten verlaten, waarin hij ge
boren werd.
Ook had ik weer enkele dagen
over de Friese meren gezworven.
Die prachtige stukken water,
waar een groot Hollands dagblad
al jaren geleden van schreef:
„Mooier dan de Hollandse bad
plaatsen, mooier dan de Wad
den, Gooi en Kennemerland;
mooier dan dat alles samen zijn
de Friese meren". En dat is nog
zo. Maar hoe lang nog Want
elk jaar wordt de invasie van
watertoeristen groter. Ten koste
van de rust. Het was ditmaal
maar een kort tochtje geweest
van enkele dagen in de omge
ving van Grouw. Via de Ee en
de onvolprezen Kromme Ee en
Hooidammen hadden wij weer
koers gezet naar Leeuwarden.
Het was overal nog rustig op
het water, want het vakantie
seizoen was nog niet aangebro
ken. Een tenslotte was ik ook
tevreden dat ik dat werk nog
kon doen. Maar ook hier de
vraag: hoe lang nog Want in
tussen hen ik ook al de 80 ge
passeerd en dan is elk jaar er
één.
Amsterdam, zomer 1968
H. VOORDEWIND
Jentsje Tit met Snorrewietske aan het koekhappen tijdens een buurtfeest op het Oldehoof-
sterkerkhof. Mensen, wat een tijd
^pyiuZ
vh.W.C. LcuwA/^aookt.
Te I Co5loo)-25ÖOZ
Ja, ik hew daar heel wat beleefd op die merk. Ik kon der wel 'n boek over skrieve. En dat
su ik miskien oek wel deen hewwe, as ik so skrieve kon as jou. Want jou hewwe oek ris
'n boek skreven, over doe jou nog pliesje waren in Amsterdam. Jou hewwe daar fansels
oek feul beleefd. Ik hew dat boek met nocht lezen. Over die man, die bij so'n hoer op fe-
siete weest waar en dat sien broek met sien pottemonnee toen stolen waar en dat hij even
later in sien onderbroek op straat ston en daar deur een hoop fan die meiden inne maling
nomen wudde. Ik hew mie doodlacht. En dan fan die woudboer, die an ut fechten raakte
met so'n grote neger. Dat waar al so mooi. Ik hew ut an mien frou foorlezen, mar die sei:
ik hew niks gien medelieden met die kerels. Wat doene se oek bij die wieven.