Generaal Boulanger naar Leeuwarden
en... bij Rougemaison op bezoek...
Grappen in 't Oranje Bierhuis
5
'T KLEINE KRANTSJE
Mag onze goede stad helaas op
weinig merkwaardigheden bo
gen, onder degenen die er zijn
behoort in de eerste plaats ge
noemd te worden het van ouds
bekende „Oranje-bierhuis" hoek
Heerenwalletje-Raadhuisstraatje.
Is het een merkwaardigheid nu
het tot een typisch geheel is ver
bouwd en 't tot een centrum
van het bierdrinkend Leeuwar
den is geworden, waar de oolijk-
heid niet zelden den scepter
zwaait, in niet mindere mate
was dit het geval toen 't nog het
oude gebouw was, evenals ons
hoogste staats-college, verdeeld
in eerste en tweede kamer, 't
Onderscheid tusschen ie en ze
kamer was daarin gelegen, dat
men in de eerste kamer een paar
centen meer voer een glas bier
betaalde, dan in de tweede en
bovendien hierin, dat men be
hoorde tot de stamgasten en als
zoodanig de plichten van het
stamgastschap kende, waartoe in
de eerste plaats benoodigd was
een stalen gezicht, volkomen be
dwingen van de lachlust waar
noodig en solidairverklaring met
alles wat in dit merkwaardige
bierhuis gebeurde. Wie zich
daaraan niet wenschte te onder
werpen, werd spoedig weggeke
ken en Zoo ontstond in de eer
ste kamer een uitgelezen gezel
schap, dat zich altijd en overal
op elkaar kon verlaten.
Op aller lippen
Onder de merkwaardigste ge
beurtenissen, die zich binnen de
vier muren afspeelden, mag wel
in de eerste plaats het bezoek
genoemd worden van den eer
tijds in Frankrijk zoo bekenden
generaal Boulanger, wiens naam
in dien tijd op aller lippen
zweefde, zelfs in het afgelegen
Leeuwarden.
Een ooggetuige deed ons het vol
gende verhaal over het bezoek
van den beroemden generaal aan
het Oranje-bierhuis gebracht en
wel in hoofdzaak aan een per
soon, die vroeger als soldaat ko
ning en vaderland in het fort
„Bourtanje" had gediend.
Velen hebben zeker gehoord van
't bezoek van Frankrijks eerste
persoonlijkheid, generaal Bou
langer, aan Leeuwarden en zelfs
in de dorpen van Friesland wist
men er van te praten. De bizon-
derheden zijn echter aan weini
gen bekend en toch men
wenschte ze zoo gaarne te ver-
nemen.
Nu 't gras over het bezoek is
heengegroeid en wij door toe
vallige omstandigheden het voor
recht genoten den eertijds zoo
veel benijden man te ontmoeten,
zullen we veler nieuwsgierig-
de republiek, koning, keizer of
banneling.
Die vraag werd in menig huise-
lijken kring, maar ook op pu
blieke plaatsen behandeld o.a.
in het Oranje-bierhuis, waar ten
gevolge van den naam van dat
huis en ook tengevolge van het
goede bier, meermalen vader
landslievende mannen een en
kele, als zoodanig bekend met
meer dan gewone liefde voor het
vaderland samenkwamen,
't Spreekt als vanzelf, dat de ge
voelens over dat punt zeer uit
eenloopend waren.
Op zekeren dag verspreidde zich
het gerucht, dat generaal Bou-
opdat de generaal onmiddellijk
ontwaren zou in welk gezelschap
hij zich bevond.
't Behoeft geen vermelding, dat
de vergaderden in de grootste
spanning wachtten. Zal hij ko
men of zal hij niet komen? Loo-
pen we er in of er fatsoenlijk
uit? Die vragen waren op aller
gelaat te lezen. Van verschillen
de aanwezigen hoorde men dui
delijk de harten kloppen.
Plotseling drong tot de verzamel
de eedgenooten 't getrappel van
vurige rossen door, vermengd
met een krachtig „sacré, nom de
terre", dat een der aanwezigen
vertolkte als: „hier uitstappen".
heid bevredigen ten einde daar
door tevens in de gelegenheid te
zijn het aan de vergetelheid te
ontrukken.
Boulanger (in de Oranje-bier-
huistaal der eerste kamer uitge
sproken zooals het er staat) was
de man van den dag. Wie sprak
niet over hem en zijn groote
plannen! Waren sommigen van
meening, dat hij niets anders
dan een avonturier was, anderen,
vooral dezulken, die eertijds de
wapenen voor koning en vader
land hadden gedragen, 't zij in
militairen of schutterlijken
dienst, vereerden in hem den
krijgsman vol moed, die zijn
bloed op het vaderlandsche al
taar had gestort, een man als
Napoleon de eerste, die niet al
leen Frankrijk maar ook de we
reld zou overwinnen om daarna
de wereldvrede te brengen.
We behoeven over zijn persoon
lijkheid echter niet uit te wei
den. Men weet het, hij bracht
Frankrijk, door vurige vader
landsliefde bezield in rep en
roer. Vandaar de vraag: „Wat
zou hij worden; president van
langer incognito in een der
voornaamste hotels te dezer
stede zou afstappen en dat hij
eveneens incognito (dat zooveel
beteekent als: ik wil het niet
weten, dat ik er ben) wenschte
kennis te maken met volken en
hoofdpersonen, de wereldbe
roemde Poptaschat, het museum
van oudheden, voorname per
sonen uit de volksklasse enz.
Natuurlijk dat dit gerucht bij
zeer weinigen geloof vond. De
verzekering van iemand, dat hij
als geleider van Boulanger was
aangewezen en dat hij daardoor
in de gelegenheid zou zijn den
beroemden generaal, die toch
niet wist waar men hem bracht,
ook het Oranje bierhuis binnen
te loodsen, deed de opinie ver
anderen en bracht het ongeloof
van sommigen aan het wanke
len.
De avond waarop het bezoek
zou plaats vinden, brak aan.
Diegenen, welke in 't geheim
van zijn komst waren ingewijd,
zorgden tijdig aanwezig te zijn,
de meesten versierd met oranje-
en driekleurige linten en voor
zien van een schoonen zakdoek,
Met geconcentreerde aandacht
zag iedereen naar de plaats waar
zich gewoonlijk en ook nu de
deur bevond, 't Was ademloos
stil, alleen het gebriesch der
paarden en 't snuiven der koet
siers verstoorde de stilte. Plotse
ling zware schreden, een sabel
rinkinkte langs de vloer, de deur
werd opengerukt en in de ope
ning vertoonde zich een forsche
man in buitenlandsche uniform
gekleed, schitterend van goud-
belegselen in diverse kleuren.
Een militair saluut, de hakken
werden tegen elkaar geslagen,
dat de sporen rinkelden en van
de lippen des geweldigen klonk
een krachtig: „Messieurs, je suis
géneral Boulanger, jai 1' honneur
de vous saluer, je suis arrive".
Al de eedgenooten waren eer
biedig van hun zetels opgestaan.
Een der aanwezigen, die langen
tijd in Duitsch West-Afrika had
vertoefd en daardoor zich met
de Fransche taal volkomen ver
trouwd had gemaakt, was als
tolk aangewezen en sprak den
generaal eenige welgekozen
woorden toe van egalité en li-
berté en fraternité, waarop de
hooge gast naar den voor hem
gereserveerden fauteuil werd ge
leid, ter gelegenheid van dit
plechtig oogenblik met Fransche
en Nederlandsche linten ver
sierd en bekleed met een rood
tafelkleed, welwillend door de
vrouw van den heer Blok voor
dit doel afgestaan.
Alsnu werd overgegaan tot het
schenken van het eerebier, waar
toe de kelder van het Oranje-
bierhuis zijn edelste nat had
moeten afstaan. In opdracht van
het geheele gezelschap richtte de
tolk een hartelijke toespraak tot
den generaal ongeveer in de vol
gende bewoordingen:
Mon braaf général Boulanger!
Nous sommes ici allen bijelkaar
vereenigd, pous vous presenter
nötre dankbaarheid la plus gran
de, pour l'honneur, dat u zoo
goed is gewest de paraitre ici.
Vous voyez ici autour de vous
de meest getrouwe vaderlanders
de la royaume des Pays-Bas.
Tous de de nous ont servi dans
l'armée en hebben veil gehad
ons bloed pout nötre patrie en
cas de nécessité. Nous savons,
dat ook u votre sang hebt doen
vloeien pour la patrie. Nous
sommes des frères, monsieur le
général, frères de l'armes. Uit
naam van allen, uni ici, breng
ik u ons grand merci pour l'hon
neur aan ons bewezen, et en
cas que vous reviendrez a Leeu-
warde, zal u ons waarachtig één
grand plaisir doen, te revenir a
la maison de bière de l'Orange.
Vive général Boulanger, vive la
France, vive la liberté), egalité et
fraternité. Dat zij leven!"
Deze rede, in hoewel niet vol
komen zuiver, maar toch uitste
kend verstaanbaar Fransch, werd
door den generaal met de mees
te aandacht aangehoord.
Voor hij echter het glas eere
bier aan de lippen bracht,
wenschte ook hij een woord te
spreken. Aangezien dit woord in
volkomen onverstaanbaar
(vervolg op pag. 7)
In deze omgeving van het Hofplein hebben zich de grappen van 't Oranje Bierhuis afgespeeld. Let u op de mooie lantaamtjes op deze plaat van het
oude en gemoedelijke Leeuwarden. En... op de torens op de achtergrond. Hier zijn het er nog twee, nu is er nog maar een, straks is er geen.
