Leeuwarder Saturdaghse Courant van 1775
met zelfde droevig nieuws als nu
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMH
Een uitgave van
Fenno Schoustra's Publiciteitsbantooz
Vredeman
de Vriesstraat 1
Redactie,
administratie en
advertentieafdeling:
Vredeman de
Vriesstraat 1
a.d. Emmakade
Telefoon 20302
Postgiro 98 10 62
Bankrelatie:
Raiffeisenbank
Vijfde jaargang
'T KLEINE KEANTSJE
Abonnements
prijs:
f 3,75 per half
jaar
f 7,50 per jaar
v. h. buitenland
f 10,- per jaar
iOSSE NUMMERS
CENT
11-4-1969
NUMMER 96
Met zulke oude kranten, die
vaak bij zolderopruimingen uit
vergeten hoekjes te voorschijn
komen, is het altijd een wonder
lijke zaak. Op elk uur van de
dag kunnen we vrijwel alle
kranten raadplegen, die de laat
ste tweehonderd jaar in Fries
land van de persen kwamen
honderden meters keurig inge
bonden jaargangen staan voor
ons ter inzage in de rij, maar
dwarrelt er dan één oud exem
plaar op onze schrijftafel, dan
krijgt dat op zo'n moment veel
meer attentie, dan al die hon
derden dikke jaargangen bij el
kaar.
Het is alsof zo'n enkel exem
plaar tot lezen dwingt, we kun
nen ons er gemakkelijk even in
verdiepen, de leesstof is te over
zien, we lopen geen kans te ver
drinken in een zo'n krant. En
zo ging het ook met dit stok
oude krantje, dat de heer Lijsen
ons zond, we begonnen er in te
lezen, de bijna twee eeuwen
oude stof bleek bijzonder te
boeien en in een adem lazen we
hem uit de hele krant.
Klein Krantje
Hoewel het opengeslagen for
maat van deze Leeuwarder Sa
turdaghse Courant in die tijd
nauwelijks groter was dan een
pagina van 't Kleine Krantsje
van nu en de hele krant uit niet
meer dan twee pagina's bestond,
bracht het blad meer leesstof,
dan we voor u zouden kunnen
overschrijven: alle kopij werd in
een uitermate kleine letter ge
zet en het papier zo effectief
bedrukt, dat er heel weinig
„wit" overbleef.
Om u toch even te verplaatsen
in de sfeer van toen, van 1775
dus, willen we toch enkele pun
ten uit het krantje overnemen;
het is wel de moeite waard.
De voorpagina bevat precies de
zelfde droevige berichtgeving,
die we ook nu nog dagelijks in
de kranten tegenkomen. Leest u
maar met ons mee; het gaat
over de Amerikaanse Vrijheids
oorlog, die acht jaar zou duren
en waarbij dertien koloniën in
Noord Amerika zich vrijvochten
van het moederland Engeland.
Oorlog
Williamsburg in Virginie. Hier
nevens zende ik u een egt Ver
haal van den slag aan deze
Plaats op den 10 dezer gevoch
ten. Op Maandagmorgen om
trent een half uur voor Zonnen
Opgang, ontdekten twee Solda
ten uit de Compagnie van Kapt.
Russel een groote Bende Indiaa-
nen op omtrent een mijl van 't
Legerveld, een dezer soldaten
werd door de Indianen ter neder
geschoten, de andere ontsnapte
en bragt ons de tyding aan,-
twee of drie minuten daarna
werd dit verhaal door twee an
dere Soldaten bevestigd.
Zoo haast de Kolonel Andrew
Lewis hiervan berigt had ont-
Van de heer G. Lijsen te Rijswijk, een familielid van wijlen de heer Goslings, die vroeger
gemeentesecretaris van Leeuwarden is geweest en van mevrouw Goslings-Lijsen, de eerste
vrouwelijke juriste in Friesland en werkzaam op de Kanselarij, ontvingen wij een pakketje
met verschillende voor „echte Leewadders" interessante zaken, zoals een aantal prentbrief
kaarten, uitgegeven bij Koninklijke bezoeken aan de stad, een programma van de ring-
rijderij te Leeuwarden „vanwege de provincie Friesland" op 26 september 1905, ook al ter
gelegenheid van een Koninklijk bezoek, een jubileumnummer van de Leeuwarder Courant
van 29 juli 1902, een in hetzelfde jaar uitgegeven herdruk van het eerste nummer van de
„Leeuwarder Saturdaghse Courant" van 1752 en tenslotte, als meest belangwekkend stuk,
een authentiek exemplaar van dezelfde Leeuwarder Saturdaghse Courant, maar dan van
het jaar 1775, nummer 1174.
Velschillende van deze pakhuizen aan het Noordvliet stonden er al, toen de Leeuwarder Saturdaghse
Courant verscheen, waarover het in dit artikel gaat. Deze prachtige foto is gemaakt door onze abonnee,
de heer felle Foppema te Leeuwarden.
vangen, gaf hy bevel aan den
Kolonel C. Lewis zich aan 't
hoofd te stellen van 150 mannen
en verscheiden Officieren met
zich te nemen. Kolonel Fleming
werd insgelyks gelast zich aan 't
hoofd te plaatsen van andere 150
mannen, uitmakende de tweede
divisie.
De Kolonel C. Lewis trok met
zyne divisie regts af op eenigen
afstand van de Ohio en de Ko
lonel Fleming trok met de zyne
naar de linkerzijde van den
Oever dier Rivier.
Naauwelijks was de divisie van
den Kolonel C. Lewis eene halve
myl van het Kamp voortgetrok
ken, wanneer omtrent bij Zon
nen opgang zyne divisie op eene
hevige wyze in 't front werd
aangevallen door de vereenigde
Stammen der Indiaanen, de Sha-
wanese, de Delawares, de Min-
goes, de Tawrs en verscheiden
andere Natiën tusschen de 800
en 1000 sterk.
Gesneuveld
In dezen hevigen aanval werd
de Kolonel C. Lewis gekwetst
aan welke wonde hy een uur
daarna stierf, ook sneuvelden er
verscheiden zyner soldaten op
den zelfden grond, zoo dat de
eerste divisie verpligt was voor
het hevige vuur des vyands te
zwigten.
Zeer kort na den aanval op den
Kolonel Lewis 's divisie, viel de
vyand op het front aan van den
Kolonel Flemings divisie aan de
Ohio, waar by de Kolonel twee
Kogels door zyn arm kreeg en
een door zyn borst, het welk
hem noodzaakte, na de Officie
ren en Soldaten op de bedaarste
wyze aangespoord te hebben
naar de overwinning te dingen,
zig naar het Kamp te begeven.
De Officiers werden in 't Veld
byzonderlyk hun verhes gewaar;
maar de eerste divisie kort daar
na versterkt zynde uit het Leger
veld, waaren de vijanden niet
langer in staat grond te houden
maar gedwongen te deinzen tot
dat zy in eene linie waren met
de Troupen, de Kolonel Fleming
in actie gelaten zynde aan den
Oever van de Ohio. In dezen
verhaasten aftocht wierd de Ko
lonel Field gedood.
Hevige strijd
Gedurende al dien tyd na twaalf
uren, ging het er hevig toe, het
digte lage hout, verscheiden stei
le heuvels en kanten begunstig
den grotelyks hun aftogt, waar
van de wakkerste onder hen het
beste gebruik maakten, terwyl
andere hunnen dooden in de
Ohio wierpen en hunne gekwets
ten met zig voerden.
Hun lange aftocht bezorgde htm
een zeer voordelig stuk gronds
van waar de Officiers zeer veel
zwarigheit vonden hen te ver-
dryven, zoo dat men het raad
zaamst oordeelde stand te hou
den, dewyl de linie nu geschaart
was, welke een lengte besloeg
van omtrent een vierde myls en
van vleugel tot vleugel over al
(Vervolg op pag. 6)
