Gaan we naar de maan?
VERSCHEIDENHEID UIT
VROEGER TUD
abonneert
u zich
op 't Kleine
Krantsje
STOOM-RIJTUIG MET DUIVELSCHE SNELHEID
VAN 25 KM PER UUR
5
'T KLEINE KRANTSJE
Verhaal uit „Het Leven"
Wetenswaardigheden voor burgers
van stad en land
Opzienbarende Fransche uitvinding
Zondag 20 juli, op de dag, dat de eerste mensen landden op de maan, vonden we blade
rend in oude jaargangen van het vroeger zo interessante blad Het Leven het volgende
verhaal over een mogelijke reis naar de maan. Het werd afgedrukt in het nummer van 6
september 1930. Voor de lezers van 't Kleine Krantsje willen we het graag even over
schrijven.
Zullen we naar de maan gaan?
Dit is niet bedoeld in figuurlijke
zin, al zou daar misschien bij de
huidige constellatie der wereld
markt wel eenige aanleiding
voor zijn.
Maar men moet de vraag letter
lijk opvatten: zullen wij er wer
kelijk toe komen het onmoge
lijk geachte te verwezenlijken
om een reisje naar de maan te
maken, wat getuige de in den
volksmond spreekwoordelijke
uitdrukking tot nog toe als het
summum van onbestaanbaarheid
werd beschouwd?
We zouden de vraag niet graag
zonder meer bevestigend willen
beantwoorden, maar we willen
ze ook niet met hooghartige ge
leerdheid afwimpelenhet
lijkt erop (om ons dan nu maar
voorzichtig uit te drukken] dat
in den laatsten tijd de kans om
nog eens op de maan terecht te
komen, althans om er dicht in
de buurt van te geraken, groo-
ter is dan ooit te voren.
En nu komen we op een ge
bied waar merkwaardigerwijs de
film ons al den weg heeft ge
wezen
R aket-vliegtuigen
De raket-vliegtuigen en raket
projectielen n.l. zoals er ook
op fantastische wijs een in de
bekende „Maan"-film van Fritz
Lang is aangewend zijn het,
die deze kans aannemelijk ma
ken.
Professor John Stewart, van de
Princetown universiteit in Ame
rika, heeft onlangs als zijn me
ning te kennen gegeven, dat in
het jaar 2000 de reis door de
wereldruimte een feit zal zijn.
Het komt er eenvoudig op aan,
zoo leeraart deze professor, de
aanvangssnelheid van het ver
voermiddel dat men gebruiken
zal zóó groot te maken, dat men
buiten den dampkring kan ko
men. Is het projectiel daar een
maal buiten, dan heeft de vlucht
door de wereldruimte niets meer
te beteekenen.
Enorme snelheid
Deze enorme snelheid, die ver-
eischt wordt, kan alleen verkre
gen worden door de raketten,
welke men in den tegenwoordi-
gen tijd enorm geperfectioneerd
heeft.
Het beginsel om door den z.g.
weeromstuit een voorwaartsche
beweging te scheppen, is al oud.
De prentjes uit den ouden tijd,
die wij hierbij geven, bewijzen
dat ook nog eens.
Doch eerst in de jongsten tijd
heeft den wetenschap practische
resultaten weten te krijgen: Max
Valier, de Oostenrijksche vlieger,
die bij zijn proeven den dood
vond, de Duitsche ingenieur
Volkhardt, Sander, Frits von
Opel, en professor Herman
Oberth zijn de pioniers van deze
wetenschap.
De laatste wil in de maand Sep-
tember de groote raket „afvu
ren", die volgens de berekenin
gen inderdaad de maan zal kun
nen bereiken. Wat dit worden
zal, moeten we afwachten. Wel
tullen er vooreerst nog geen lief
hebbers zijn, dunkt ons, die zich
naar de maan willen laten schie
ten! Want nog grooter dan de
moeilijkheid om er te komen is
die om terug te komen!
Professor Oberth zegt wel dat
zijn projectiel dat hij in den
loop dezer maand zal afvuren
en dat hiernevens is gereprodu
ceerd, door de wetten der zwaar
tekracht vanzelf weer op de aar
de zal terugkeeren (wat tusschen
haakjes nog een heel gevaarlijke
geschiedenis kan zijn: een sta
len monster dat van de maan op
ons neervalt!) maar de waarheid
van deze bewering kan alleen
door de practijk bewezen wor
den!
In ieder geval: de groote gebeur
tenis in September is het „af
vuren" van Obert's projectiel-
zelf, en we zullen de berichten
moeten afwachten, waar en wan
neer dit geschieden zal: de Duit
sche bladen meenen dat het af-
vuurkanon aan de Oostzeekust,
op een plaats ver van alle be
bouwde streken zal opgesteld
worden!
ROODE NEUS
De roode kleur van de neus ver
raadt een ziekte van de huid op
of nabij den neus. In den be
ginne geschiedt dat rood worden
slechts nu en dan, b.v. na een
flinken maaltijd of bij koude.
Later wordt die roode kleur meer
blijvend en strekt zich dan ge
woonlijk verder uit. Bij heviger
huidziekte verdikt zich de huid
en zet de neus op. In dat sta
dium wekt hij gewoonlijk den
spotlust op, daar men meestal
den z.g. kokkert toeschrijft aan
het te veel offeren op de Bachus-
altaar. Toch legt de oorsprong
van den rooden neus niet in den
kelder, maar op het hoofd van
den lijder, in de huidziekte die
men roos noemt. Bij de meeste
lijders, beperkt zich de roos tot
Van onzen bijzonderen verslaggever. Parijs, 3 augustus 1891
Na eerst op een driewieler het
stoomgebruik te hebben toege
past, heeft de Fransche ingenieur
Serpollet stoom-rij tuigen doen
vervaardigen, die in alle richtin
gen Parijs doorkruisten, en waar
mede de uitvinder zelfs in de
maand Januari van 1889 de reis
naar Lyon aflegde. Als gevolg
zijner studiën van dit onder
werp, is hij ten slotte tot een
type geraakt, dat door zijn prac
tische bruikbaarheid zeer de aan
dacht trekt. Zooals uit ons plaat
je blijkt is dit nieuwe stoomrij-
tuig smaakvol en ruim ingericht;
het buitenwerk is trouwens af
komstig uit de werkplaatsen van
een der eerste rij tuigfabrieken.
Alle gemakken
Twee banken, elk met drie zit
plaatsen, en een bak boven het
voorwiel, voor één persoon, bie
den dus aan zeven personen
ruimte. Alle gemakken, aan an
dere goede rijtuigen aangebracht,
zoowel wat betreft veering, be
schutting enz. vindt men ook bij
dit voertuig. De machineriën,
vuurhaard, kolenbakken enz. zijn
zooveel mogelijk in den onder
achterkant aan het oog onttrok
ken. Langs automatische weg
wordt het vuur gevoed, de
schoorsteen is neergeslagen en
een losse schoorsteen, die slechts
gedurende eenige minuten bij
het aanleggen van het vuur
wordt opgezet, vindt in een der
holle banken zijn bergplaats. De
waterkist is links onder de ach
terbank en bergt een voorraad,
die voor een traject van 30 kilo
meter voldoet; de motor is ter
rechterzijde aangebracht.
Aan brandstoffen kan voor 60
kilometer-afstand worden mede
genomen. Door steil bewoonde
plaatsen trekkende, verkiest men
tengevolge v an den geringen
rook coke.
Het geheele gewicht van rijtuig,
water- en kolen voorraad is 1250
kilogrammen; daaronder bevin
den zich alsdan 70 K.G. steen
kolen en 90 K.G. water.
De machine werkende met 2 ci
linders, ontwikkelt vier paarden
krachten en kan gedurende een
kort tijdsbestek zelfs zes paar
denkrachten overtreffen.
Op gelijken weg bedraagt de
snelheid 25 kilometer per uur,
terwijl bij sterke hellingen met
aanmerkelijk kleinere snelheid
gereden wordt.
Voor het aanleggen en opstoken
is 20 minuten benoodigd. Met
een handpompje wordt het wa
ter in het keteltje gebracht en
oogenblikkelijk ontwikkelt zich
de stoom en zet het rijtuig in
beweging; de verdere voeding
geschiedt automatisch. Een han
del bestuurt het rijtuig en een
kleine handbeweging is voldoen
de om den stoom af te sluiten
en stil te houden. Door middel
van een rem, die met den voet
van den bestuurder wordt in
werking gezet, kan het stoppen
vrij plotseling plaats hebben.
Het stoomrijtuig, dat de heer
Serpollet, na de afgelegde proe
ven, geen moeite had verlof te
verkrijgen om met zijn voertuig
Parijs te doorkruisen. Alleen
werd hem de verplichting opge
legd een snelheid van 16 kilo
meters in het uur niet te over
treffen. Gaston Tissandier, die
bovengenoemde bijzonderheden
aangaande dit stoomrijtuig me
dedeelt, maakte zelfs een tocht
mede en was niet weinig ver
baasd over de algemeene bruik
baarheid dezer nieuwe uitvin
ding.
het hoofd en verwoest daar de
haarwortels, bij anderen strekt
ze zich verder uit en tast de
neushuid aan.
Als zeker mag echter tevens wor
den aangenomen dat een ruim
gebrek van spiritualiën de ziekte
doet toenemen.
DE WERKING VAN ALCOHOL
OP KARPERS
In het aquarium van South-Ken
sington deed zich het geval voor
dat twee groote karpers, die, om
daarheen te worden getranspor
teerd, gedurende een uur of vier
in een kist op het droge hadden
gelegen dood schenen toen men
ze daar te water liet.
Men kwam op het denkbeeld
eenige droppels brandewijn te
brengen in den bek van een de
zer visschen en onmiddellijk
kwam die bij en ging zwemmen.
Nog vier uren later was hetzelf
de het geval met den tweeden
karper. Toen men daarop dezelf
de proef nam met andere vis
schen bleek het, dat de alcohol
op de meesten dezelfde uitwer
king had, maar niet op den
zalm.
De revue des scienes naturelles
appliqué oppert naar aanleiding
hiervan het denkbeeld om kar
pers, die een lang transport moe
ten overleven, een stukje brood
of een sponsje in den bek te
geven, gedrenkt met brandewijn.
BESTRATING
Om het uitglijden der paarden
op de riool en gasdeksels tegen
te gaan, worden te Londen proe
ven genomen met pennen en
repen van lood. Men maakt de
deksels in de vorm van een doos,
vult die met asphalt, beton of
hout, waar tusschen dan pennen
of reepen lood vastgeklemd. Of
de kosten van aanleg en onder
houd evenredig zullen zijn aan
de uitkomsten, valt oppervlakkig
beoordeeld wel te betwijfelen.
De BREMER LLOYD
brengt een nieuw stoomschip in
de vaart De Sprée, gebouwd op
den Stettiner werf. Wel rs de
lengte nog 29 meter minder dan
,die van de Engelse Teutonic en
Majesty (beiden 170 meter lang)
doch men rekent er toch op de
weelderig ingerichte boot een
vaart van 19 tot 20 mijl te kun
nen geven.
DE SAMENSTELLINK DER
AARDE
Sir William Thompson, de groo
te Engelsche natuurkundige, ba
seert zijn bewering dat dc aarde
geen vloeibaar middenste kan
hebben doch ook ver onder de
aardoppervlakte uit vaste stoffen,
door vloeiende aderen door
kruist, moet bestaan, op het vol
gende zeer alledagsche verschijn
sel.
Wanneer men wil nagaan of een
ei gekookt is of rauw, dan hangt
men het op aan een draad en
geeft het eene ronddraaiende
beweging, die bij het gekookte
ei vrij lang duurt en bij het
rauwe spoedig ophoudt. Velen
onzer namen diezelfde proef
door het ei liggende op een bord
te laten draaien en kregen daar
bij dezelfde uitkomst.
Bij het rauwe ei, brengt men
slechts de schil in beweging en
door wrijving van den vloeibare
inhoud op den binnenkant der
schil, wordt die beweging be
lemmerd en houdt eindelijk op.
Daarentegen neemt b.v. bij het
harde ei, de heele aan elkaar ge
hechte massa in eens de draai
ende beweging aan, zodat hierbij
alleen de wrijving van de schil
op het bord en de tegenstand
der lucht de beweging doet ein
digen.
