kooistra's meubilering Al tien maanden oorlog maar Kees wist van niets SSKo optc W A fX E abonneert u zich op 't Kleine Krantsje K00ISTRA vele duizenden 5 'T KLEINE KRANTSJE Zijn er nog kluizenaars? Zouden er nog kluizenaars zijn in Nederland mensen, die ver van de woelige wereld in bossen wonen, die geen weet hebben van radio en t.v., die geen kranten lezen, die geen mensen ontmoeten, aan wie het hele wereldgebeuren ge woon ontgaaat? Nog niet zo heel lang geleden was dat zeker het geval: eind juni 1940 hoorde een kluizenaar op de Ve- luwe voor het eerst, dat het al tien maanden oorlog was en bleek hij ook nog niet te weten, dat ons land al twee maanden door Duitse troepen was bezet. Die kluizenaar heette Kees en hij woonde in een klein bouwvallig hutje, diep in het bos. Toen het bekend werd, dat Kees de Kluize naar nog nooit van de oorlog had gehoord, kwam zijn ver haal zo in de krant te staan. 11CL. 1 ïb' jvtErr VOOH In dat bos, op een open plek, heeft hij een flink stuk tuin grond, dat hij, de 66-jarige, nog in zijn eentje bewerkt. Vlak bij zijn huis heeft hij een klein stukje schrale weide en daarop grazen rustig twee geiten: Kees' eigen melkinrichting. Zijn mid dagmaal verbouwt hij zelf en wat hij over heeft, brengt hij van tijd tot tijd naar den vracht rijder, die Kees' produkten naar de veiling brengt en met Kees afrekent. Drie a viermaal in het jaar gaat hij naar het dorp, waar hij staat ingeschreven, om wat inkopen te doen. Slechts een paar men sen komen geregeld bij hem en een daarvan is de bakker. Twee maal in de week brengt deze bij Kees brood. Het geld ligt dan al klaar op het deksel van de wa terput en de bakker deponeert daar tweemaal per week een wittebrood en een half rogge brood. Wanneer de bakker komt is Kees meestal in de tuin aan het werk. De kluizenaar houdt niet van praten,- dat weet de bakker, dus komt hij niet ver der dan de waterput. Niets zou Kees' rustige leven hebben verstoord, als daar niet de brooddistributie was geko men, want op de eerste Dinsdag na de rantsoenering lag wel het geld, maar ontbraken de ver- eischte bonnen op de waterput. Toen was de bakker genood zaakt Kees, die bezig was met aardappelen rooien, in zijn tuin op te zoeken. Kees keek vreemd op. Het geld lag er toch? Ja, het geld wel, maar de bon nen niet. „Bonnen? Wat voor bonnen?" „Wel," antwoordde de bakker, „de broodbonnen; 21—30 zijn geldig deze week." Kees schudde, niet-begrijpend, het hoofd. De bakker verduidelijkte: „er is van Maandag af brooddistribu tie. Je hebt toch ook een brood- bonboekje?" Neen, dat had Kees niet. Hoe of dat nu zo opeens kwam. „Dat zal wel het gevolg zijn van de oorlog," zei de bakker. „Oorlog? Is er dan oorlog?" Toen was de beurt aan de bak ker om verbaasd te zijn. Hij kon zijn oren haast niet geloven. „Maar man, wéét je dan niet, dat wij de oorlog al meer dan een maand achter de rug heb ben?" Ook dat wist Kees niet. Kranten kreeg Kees nooit, want hij kon niet lezen. Post had hij wel ontvangen. Hij nam de bakker mee naar zijn huisje en toonde hem enkele brieven, al lemaal van het gemeentebestuur, nog ongeopend. Waarschijnlijk bevatten deze oproepen om dis tributie-papieren te halen. In het dorp vertelde men, dat Kees nooit suiker kocht, anders had hij wellicht eerder van de distributie gehoord. Maar als hij weer in het dorp komt om kof fie te halen, dan zal hij toch eerst moeten aanlopen bij het gemeentehuis om een distribu tie-stamkaart en een algemeen distributieboekje. BLANKENBORGH moet een sterkte zijn geweest, die hertog Albrecht van Beieren binnen de Oudegracht ten wes ten van het oorspronkelijke Sint Anthony Gasthuis had laten bouwen. Na het verdrijven van de hertog uit Friesland is de sterkte geslecht. DE WARMOESGRACHT heet eigenlijk het water, dat langs de Weaze loopt. De naam zal wel verband houden van de warmoezerijen, in Huizum, van waar de groenten en vruchten met bootjes door deze gracht naar de stad werden vervoerd. HET WALTAHUIS was omstreeks 1500 een ver sterkt kasteel ten oosten van het water van het Heerenwaltje, dicht bij de Nieuwestad, dus op de plaats, waar nu het bedrijf van P. S. Bakker staat. In r5i7 schonk Keizer Karei V het Wal- tahuis aan de stad Leeuwarden om het te gebruiken als stad huis: „Pyer Epes huys ende ste de, staende by der Stat wage in Leuweerden, te gebruycken tot eenen Stat Raethuys". Pas in 1594 kwam het zover, dat het stadsbestuur er inderdaad in trok. Tot die tijd was het oude raadhuis in de Grote Hoog straat. DE NIEUWE AARD- APPELBEURS, een herberg aan het Ruiters- kwartier, droeg deze naam waar schijnlijk ter onderscheiding van het koffiehuis De Aardappel- beurs, dat op de Weaze heeft gestaan, nabij de Berlikumer- markt, waar eertijds vooral veel aardappelen uit de noordwest hoek van Friesland werden aan gevoerd. DE JURJEN INNESPIJF lag eertijds tussen de Koebrug en de Weerdspijp over het wa ter van de Nieuwestad. In 1611 zijn deze drie overbruggingen bij het aanleggen van de Lange- pijp verdwenen. Jurjen Innes is schepen van de stad geweest. Hij moet gewoond hebben in het huis „De Gouden Helm" aan de brede zijde van de Nieu westad. HET GROOT KLOOSTER was omstreeks 1880 de naam van een herberg in de Bagijnestraat „naast de Bagijnekerk". De naam hield de herinnering le vendig aan het klooster van de Grauwe Bagijnen, dat eens aan deze straat gelegen heeft. DE WESTERBRUG is een naam, die helemaal ver loren is gegaan. Tegenwoordig spreken we van de Vrouwen- poortsbrug de gangbare aan duiding voor wat officieel de Lieve Vrouwenpoortsbrug heet. DE DUITSE ADELAAR heette vroeger het bekende café aan de Langemarktstraat, dat nu de naam de Vier Leeuwen draagt. Die laatste aanduiding lijkt ons zinvoller dan de eerste: het zijn vier leeuwen, die het balcon voor de pui van dit pand torsen. Nog nooit gezien? Heel vroeger heette het café op deze plaats Meruda. WELGELEGEN heette het vroegere buiten aan het Zuidvliet tussen de verdwe nen molen De Jonge Fenix en het buiten Overvliet. bezochten onze meubeltoonzalen en werden zeer tevreden kopers. Bent u al eens een keertje komen kijken? Het verplicht u tot niets. Wij geven u gaarne advies, voor het inrich ten van uw woning; maar ook: gratis opslag 100% service enorme kollektie franko thuis be- scherpe prijzen zorgd met eigen vervoer. DANTUMAWOUDEI LEEUWARDEN IBEETSTERZWAAG voorweg 41 voorstreek 54 hoofdstraat 19 telefoon 05111-420 I telefoon 05100-2156} I telefoon 03126-1288 (Vervolg van pag. 3) Dan is de voorstelling ten einde en de Directeur verzoekt het ge achte publiek de verdere gunst en recommendatie, want, zo roept hij uit: „één woord van u! is méér, dan honderd van mij"! Half verscholen, tussen twee for se snoepkramen staat het olie koek-tentje van de weduwe Osinga-Snoek. Oud gerenommeerd huis, anno? Ja, naar men zegt neemt dit tentje van de weduwe al bijna ioo jaar een vaste plaats in op de kermissen. Oliebollen van de weduwe Osinga. Een begrip. De beau-monde van Luwadden stuurt z'n dienstbode naar de weduwe Osinga om Sneeker-oliekoeken. Of deze nou lekkerder zijn, of dikker of vetter dan die van de concurrentie, laten we maar in 't midden, maar de omzet is groot en ze kan er haast niet tegen bakken. TE KOOP WEGENS INRUIL moderne bankstellen f 65,- f85,- f115,-; 4 clubs f55,-, f75,-, f95,-; salontafeltjes 117,50; pracht bankstellen nieuw gestoffeerd f 225,-; 4 clubs met nieuwe bekle ding slechts f 165,-; mooie eiken dressoirs f 45,-; schuiftafels f 35,-; ronde tafels f45,-; theemeubels f 45,-; spiraalmatrassen f 15,-; ledikanten f22,50; 4 eiken stoelen f 55,-; kom- plete eethoek, 4 stoelen met tafel, iets moois voor slechts f 185,-; Oud Hol landse Eethoek; slaap- bankstel; losse fauteuils en stoelen; kantoorkast met jalouzie sluiting, rookstoel enz. DANTUMAWOUDE Tel. 05111-420 i»

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1969 | | pagina 5