ACTIE-CO
BONIFA
GIRO
AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA
'T KLEINE KRANTSJE
ONZE OPA'S KONDEN DE TOREN NIET
fwiwwfwwwywww
SINT JACOBSTOREN
VERDWEEN
De Bonifatiustoren aan de Voor
streek staat te wankelen. De betrek
kelijk jonge, nog geen honderd jaar
oude toren, wordt met afbreken
bedreigd. De markante blikvanger
in het oude Leeuwarden is toe aan
een opknapbeurt, die de eigenaresse,
de Parochie van de Heilige Bonifa-
tius en Gezellen niet kan bekostigen.
Binnen afzienbare tijd zal er een
beslissing moeten vallen: óf slopen
óf restaureren.
Nauw samen met dit belangrijke
gezegd, wil laten tonen, of het ons
wat waard is, dat de toren niet ver
loren gaat.
In feite is het zo, dat de geschiede
nis zich weer eens herhaalt, want
vijf en tachtig jaar geleden deed
zich in Leeuwarden eenzelfde situa
tie voor: toen stond de prachtige
Nieuwe- of Sint Jacobstoren aan de
Grote Hoogstraat op instorten en
werden onze voorouders voor het
zelfde probleem geplaatst: slopen
of herstellen? Onze opa's hebben
toen helaas geen kans gezien hun
toren hoog te houden - de grote
vraag is nu: kunnen wij het wel?
IN ZELFDE JAAR
Merkwaardig genoeg voltrok het
drama met de Nieuwe Toren zich in
het jaar, waarin Bonifatiustoren en
kerk werden gebouwd: in 1884, nu
precies vijf en tachtig jaar geleden
dus. Zware stormen, in de decem
bermaand van het jaar ervoor, had
den de al zwaar uit het lood hangen
de toren zo geteisterd, dat het
bezorgde gemeentebestuur niet lang
meer mocht wachten met het nemen
van een besluit: afbreken of oplap
pen?
Aan een restauratie van de magni
fieke, eeuwenoude toren schijnt
evenwel niet te zijn gedacht; het
bouwwerk verkeerde in een zo ge
vorderde staat van ontbinding, dat
een herstel niet of nauwelijks meer
mogelijk was. Zonder veel vieren en
vijven sprak de raad in januari 1884
dan ook haar vonnis uit: de oude
Sint Jacobstoren, drie eeuwen lang
de trots van de Leeuwarders, moest
worden geveld.
Enkele dagen later al werd de toren
voor het in onze ogen luttele bedrag
van acht honderd en tachtig gulden
op afbraak verkocht en toen konden
de slopers hun gang maar gaan:
eerst werd de toren van het fraaie
carillon ontdaan; toen haalden ze de
weerhaan omlaag - een van de
weinige herinneringen aan de toren,
die nu nog in het Fries Museum te
bewonderen is.
TEGEN DE GROND
Al spoedig lag het hele bouwwerk
tegen de grond en zo ontstond
tegenover de Poststraat en naast de
Klokstraat de open ruimte, die we
"nu nog kennen, omdat ze later
nimmer meer werd bebouwd - lang
heeft nog de hoop geleefd, dat er
eens een nieuwe Nieuwe Toren zou
verrijzen op deze zelfde plaats.
Niemand weet precies in welk jaar
de Nieuwe Toren was gebouwd,
maar dat moet omstreeks 1540 zijn
geweest als een gevolg van de te
leurstelling met de verzakte Olde-
hove; toen het stadsbestuur zag hoe
jammerlijk de plannen mislukten
aan de westkant van de stad een
meer dan honderd meter hoge toren
op te richten, besloten de vroede
vaderen op eigen kosten op een
andere plaats een nieuwe, zij het
kleinere toren te bouwen en de
meest geschikte plaats daarvoor was
die aan de Grote Hoogstraat, bij de
kapel van het in 1490 opgerichte
Sint Jacobs Gasthuis, dat een en
twintig jaar later onder het bestuur
van de voogden van het Sint Antho
ny Gasthuis kwam.
Omstreeks 1545 zal de Nieuwe
besluit hangen de plannen van het
kerkbestuur om voor zijn parochie
een nieuw, kleiner kerkgebouw te
stichten en van het belendende Sint
Jozefpension om het bestaande ge
bouwencomplex op deze plaats met
nieuwbouw uit te breiden.
Intussen heeft zich spontaan een
„Actie-Comité Behoud Bonifatius-
Toren" gevormd, dat op dit moment
onder het motto „Houd Uw Toren
Hoog" een beroep doet op de
burgerij en dat ons, heel simpel
