ZESTIG JAAR GEI
VRAAG VETERANEN VAN ZEVENTIG, TACHTIG WELKE GEBEURTENISSEN
IN HUN JEUGD DE MEESTE INDRUK HEBBEN GEMAAKT EN TIEN TEGEN
EEN, DAT ZE ZULLEN ANTWOORDEN „DE VLIEGFEESTEN OP DE WILHEL-
MINABAAN". DE VLIEGFEESTEN OP DE BAAN - ZESTIG JAAR IS HET NU
GELEDEN, DAT ZE GEHOUDEN ZIJN EN ER IS INTUSSEN ZOVEEL VERAN
DERD IN DE. LUCHT, DAT ZELFS EEN REIS NAAR DE MAAN ALWEER ALS
„IETS GEWOONS" WORDT GEZIEN, MAAR DIE SIMPELE VLUCHTJES VAN
MAAR ENKELE MINUTEN IN 1911 HEBBEN OP VELEN EEN ONUITWISBARE
INDRUK ACHTERGELATEN. VOOR DE OUDEREN ONDER ONZE LEZERS ZAL
HET ARTIKEL OP DEZE PAGINA'S EEN VERHAAL VOL HEERLIJKE HERIN
NERINGEN ZIJN, VOOR DE JONGEREN KAN HET VERHAAL TOT NADENKEN
STEMMEN: SPECTACULAIRE ONTWIKKELINGEN, ZOALS DIE ZICH VOL
TROKKEN IN DE ACHTER ONS LIGGENDE HALVE EEUW, ZOUDEN ZICH OOK
NOG WEL EENS KUNNEN VOLTREKKEN IN DE VIJFTIG JAAR, DIE VOOR ONS
LIGGEN - WAARHEEN LEIDT ONS DE STORMACHTIGE ONTWIKKELING VAN
DE TECHNIEK?
t 3~Cleine "S^rantóje Leeót iedereen
DE VLUCHT
Nu zestig jaar geleden gonsde het al
weken door de stad: Leeuwarden
krijgt weer een vliegweek, evenals
in 1910, maar dan nog grootser.
Iedereen interesseerde zich hiervoor
en iedereen maakte het tot onder
werp van zijn gesprek. Voor elke
etalage in de binnenstad vormden
afbeeldingen van vliegmachines de
blikvangers en op de Voorstreek
zag men zelfs stuntelig een vlieg
tuigje ronddraaien. Advertenties in
kranten en veel schrijverij over de
feestelijkheden in de stad hadden
er voor gezorgd, dat het publiek er
ook „gewillig" voor was geworden.
Beschouwingen over vliegfeesten
elders en aankondigingen over de
Leeuwarder Kermis met als hoofd
attracties: Soesman's Lustig Toneel
(in de Stadsschouwburg), stoomcar-
rousels en Benner's Bioscoop, kon
men elke dag weer lezen. Geen
wonder, dat het iedereen aansprak,
temeer nog omdat er anders weinig
te beleven viel in het Leeuwarden
van 1911.
ALLES OP Z N ZONDAGS
Het is woensdag 12 juli. Een staal
blauwe hemel en een vriendelijk
zonnetje begroeten deze dag de
stad. De ontelbare schepen langs
de noordelijke en westelijke oever
van de singel lijken een gepavoiseer-
de vloot met fietsen en nog eens
fietsen. Langs de Westersingel staan
schier ontelbare kraampjes en tent
jes met allerlei etenswaren. Het
heeft iets weg van de boekenstalle
tjes langs de Seine midden in Parijs.
Iedereen is op zijn zondags. De
Wilhelminabaan herbergt al vele
honderden mensen. Er heerst een
geweldige drukte. Jongens en meis
jes venten met chocola. Velen laten
zich verleiden tot het uitgeven van
een dubbeltje of stuiver, want het
wachten duurt lang. De kaatspartij
is afgelopen en iedereen ziet af en
toe onwillekeurig naar de hangar-
deuren. Op de hangars wapperen
vier vlaggen, ten teken dat er vier
aviateurs aan de vliegfeesten zullen
deelnemen.
FAVORIET
VAN HET NOORDEN
De Oranjevlag voor Sieb Koning,
de stoere Groninger - de favoriet
van het noorden, de Nederlandse
driekleur voor Jan van Bussel, een
Rotterdammer, de Belgische voor
Max Olieslagers en de Franse tri
color voor Réné Cozic. Vier moe
dige aviateurs, over wie ieder met
een niet verholen bewondering
spreekt.
De vlaggen op de Fortunafabriek
en op de hangars wapperen echter
te stevig in de wind en van vliegen
is het eerste uur dan ook geen
sprake. De toeschouwers blijven
echter op hun plaats. Hun geduld
wordt beloond. Om acht uur gaan
de deuren van de hangar van Max
Olieslagers open. Zijn slanke raono-
plain-Blériot taxiet naar buiten. De
monteur brengt de propeller in
beweging en even later is de eerste
machine in de lucht. Iedereen kijkt
vol bewondering naar deze enorme
prestatie van techniek en durf.
Vier minuten blijft Olieslagers in
de lucht.
De landing geschiedt niet helemaal
naar wens, maar tenslotte lukt het
hem toch met een zijwaartse ma
noeuvre. De naam van de Belg ligt
op dit moment op ieders lippen.
De Fransman Réné Cozic is de
tweede. Hij rijdt zijn Voisin twee
dekker voor. „Wat een gevaarte!"
gaat het door het publiek. Om twee
minuten over halfnegen maakt de
Voisin zich los van de grond om
drie minuten later weer veilig te
landen. De muziek speelt en ieder
een juicht en klapt uitbundig bij de
behaalde successen.
De stemming zit er voor goed in en
nu daar de hangar de poorten opent
voor Sieb Koning is alles tot een
climax gekomen. Iedereen weet im
mers te vertellen: „Zijn monteur
gaat mee" en inderdaad naast de
piloot Koning zit Ladouque, zijn
monteur. Dit betekent de eerste
passagiersvlucht boven Leeuwarden.
MERKBARE SPANNING
De spanning is nu merkbaar. Alle
ogen zijn gericht op de kleine twee
dekker Goupy. Ook de familie van
Sieb Koning is getuige van deze
vlucht. Zeven minuten lang cirkelt
Koning, de moedige noorderling,
in de lucht en stijgt maar liefst tot
een hoogte van 200 meter. Bij het
dalen van de aviateur breekt ineens
alle enthousiasme los. Fier klinkt
het Wilhelmus op van de baan,
terwijl de heer Schoondermark, de
voorzitter van het comité Vliegweek
Leeuwarden, aviateur Koning naar
zijn moeder geleidt. Vrienden han
gen hem een krans om. De Rotter-