de bekoring van het oude friesland
SMID IS AL HEEL LANG DOOD
MAAR T AAMBEELD STAAT ER NOG
STERK STUKJE BD STERK
7
SCHOONHEID IN VROEGER EEUWEN
JORWERD
f flCleine rantóje leeöt iedereen
'Smederij vanJ. Sterk'staat er op
een langwerpig bord aan de gevel
van het hoekhuis van de Breede-
plaats en het Jakobijnerkerkhof.
Achter die gevel staan alle attri
buten van het smidsbedrijf in de
gebruikelijke slagorde opgesteld.
De grote voorhamer rust er op
het aambeeld, de slijpsteen staat
er in de hoek, de omvangrijke
blaasbalg hangt er aan de zolde
ring. Dit alles zou het vermelden
niet waard zijn, wanneer er dage
lijks nog hamerslagen op dat
aambeeld bonkten en wanneer
de blaasbalg het vuur in de
smidse nog geregeld aanwakker
de.
Maar het aambeeld, de mokers,
de blaasbalg, ze zijn al lang niet
meer gebruikt, want de smid zelf
is al zevenendertig jaar dood. Hij
stierf in 1936 en omdat er geen
zoon was om het bedrijf voort te
zetten, ging de deur van de
smederij op slot.
Maar niet, zoals gewoonlijk ging
het bedrijf in andere handen over
of kwam er een andere zaak in
het pand. De dochter van de
overleden smid begeerde de
smederij te laten, zoals deze op
de dag van het overlijden van
haar vader was.
Ze liet de voorhamer dus liggen,
waar hij lag, ze liet de hoefijzers
in de rekken hangen, ze liet de
blaasbalg helemaal intact. Alleen De Breedeplaats van vroeger met links op de hoek de smederij van Sterk
het vuur, dat dertig jaar lang in
de smidse smeulde, werd ge
doofd-
Zo bleef de smederij van wijlen
Jurjen Sterk acht jaar lang een
museum in het klein. Toen - in
het laatst van de oorlog - kwamen
de bezetters en brachten nieuw
leven in de oude smederij. Ze zet
ten een jonge Duitser aan het
aambeeld en net als vroeger
kwamen de paarden er weer hun
hoefijzers halen.
Toevallig was die Duitser een
'goeie' en de weduwe Sterk en
haar dochter ondervonden geen
streep last van de man. Hij bleef
er tot op de dag van de bevrijding
en op dat moment werd de
smederij van J. Sterk weer het
museum vatiJ. Sterk.
Een museum, dat niet voor het
publiek toegankelijk is. maar
waarin toch met veel zorg en
toewijding de attributen uit het
snel uitsten'ende bedrijf van de
hoefsmid voor het nageslacht
worden bewaard
De enige, die de hele opkomst, de
bloei en de ondergang van de
smederij van deze Jurjen Sterk
heeft meegemaakt, is de nu al
leen achtergebleven dochter, die
er ook nu, zo veel jaren na de
dood van haar vader, niet aan
denkt om al deze herinneringen
op te ruimen.