RECREATIE IN VROEGER DAGEN
8
't kleine 3^-rantóje leeót iedereen
KANTERLANDEN OM
Iedereen heeft behoefte aan
ontspanning. Men wil de dage
lijkse sleur van het leven wel
eens ontvluchten. Vooral in 't
voorjaar en in de zomer lokt
vaak het weer uit een tijdje
verpozing te zoeken in de vrije
natuur. Dan verzamelt men ook
weer nieuw kracht, die nodig is,
voor de strijd om het bestaan.
Op zon- en feestdagen is de trek
naar buiten groot. Wanneer het
weer het toelaat ontvluchten de
mensen de stad.
Dan geldt het; "de stad nu ont
vlucht, ontplooi uwe longen in
zuivere lucht."
BEKOORLIJKE PLEKJES
Voor de mens van nu staan auto,
motor en bromfiets klaar. Men
kan zich wat verder van huis
bewegen, naar streken met bos
en hei. Beetsterzwaag of Gaas-
terland trekken dan, waar de heer
lijke boslucht je goed doet. Op
de fiets is men genoodzaakt wat
dichter bij huis te blijven. Maar
ook daar vindt men plekjes van
bekoring.
In mijn jeugd trokken de
mensen er veel fietsend op uit.
De wat ouderen schiepen beha
gen in het maken van een fikse
wandeling, een ommetje rond de
stad of ze bezochten Prinsentuin
of Rengerspark.
Het jonge volk fietste graag de
Zwarteweg uit naar het "Bos van
Ypey". Hele clubjes jongens en
meisjes trokken dan, al zingend
van; "we gaan naar buiten, waar
de vogeltjes fluiten", naar dit
lustoord bij Zwartewegseind.
De toegang tot het bos kostte
een dubbeltje. Hoofdtuinman
Teunissen stond bij de ingang
deze entrée te innen. Door
drukke toeloop ontglipte hem
wel eens een knaap, die dan
vergat te betalen. De jongens
van toen waren al even handig in
het ontduiken van iets als nu,
maar in de kunst van 't vernielen
hadden ze het toen niet zo ver
gebracht.
DE BELVEDERE
In het "Bos van Ypey" beklom je
de belvédère en genoot je van
het fraaie uitzicht. Ook de grot
werd niet vergeten: voorzichtig,
voetje voor voetje, sloop je door
deze duisternis.
Dan beklommen we de Belvédère
Viel in vroeger jaren de keus op
een fietstocht, dan ging men
vaak de Kanterlanden om. Bij
Zwartewegseind sloeg je links af
naar Giekerk en dan reed je
terug over Miedum en Lekkurn.
Een gemakkelijk zitje in de
berm en vandaar de vogelwereld
gadeslaan was voor velen verruk
kelijk.
Ook de Tjissingedijk werd veel
als doel van een fietstocht
gekozen. Bij de Groote Bontekoe
links af, zo naar en over
Marssum terug.
De Tjissingedijk moet vroeger
een clijk geweest zijn van de
oude Middelzee, die inham was
van de Noordzee. Later werd
deze omgeving ingepolderd en
weer later opgeslurpt door het
vliegveld van thans.
Wie dicht bij huis bleef ging wel
naar de Kleine Bontekoe. Vooral
De windmolen achter het Bos van
kon de jeugd zich uitleven
Draaimolen, wipplank en de
schommels vonden altijd veel
liefhebbers. Kindergegier vervul
de de lucht. De pret werd nog
verhoogd wanneer moeder trac-
teerde op een glas "kwast" of
een kogelfleske, waar dan vaak
een paar lege glazen extra bij'
gevraagd werden, om de kosten
zo klein mogelijk te houden.
Voor het toegangshek stond als
oppasser Jochum, een oude
Oostganger, ietwat getikt door
de tropenzon. Gewapend met
een stok moest hij het binnen-
pieken van kwajongens beletten.
Z'n taak was niet gemakkelijk,
vloed genieten.
Dan waren er op het ijsbaanter
rein in de Bleekerstraat ook wel
tentoonstellingen. De mooie gro
te ruimte leende er zich uitste
kend voor.
Zoals de lezer van dit verhaaltje
zal begrijpen was er voor de
Leeuwarder van toen in de
omgeving van de stad wel wat te
genieten.
De drang om reizen te maken
naar het buitenland bestond nog
niet, misschien ook vanwege de
dunne portemonnaie.
Men bracht die jaren in toepas
sing; "Oost-West, Thuis het best!
J.C. van Dam.
Het Bos van Ypey in volle zomerse pracht; zoete herinnering voor velen
Midden in de grot was een
ruimte, met twee rustbanken.
Dit was de plaats voor jonge
paartjes, die, in 't geheim elkaar
iets hadden te vertellen. Nader
den wij als jongens deze verbor
gen plaats om plotseling een
lucifer aan te steken, dan klonk
het vermanend; "geen licht
maken hoor
want wanneer hij een knaap
onder handen nam piekte een
kameraad gauw door het hek.
Als speeltuin heeft de "Kleine
Bontekoe" veel van zijn glans
verloren. De moderne tijd eist
andere ontspanning in de open
lucht. Zo kwam de "Kinderboer
derij" tot stand, waar jonge
mensen zich kunnen vermaken
en waar men hen bovendien met
dieren leert omgaan.
Tegen een kleine vergoeding kan
men er eveneens pony-rijden,
wat erg in de smaak valt bij veel
jongeren.
Ook voor ons ouderen is een
bezoek aan de Kinderboerderij
de moeite waard. Vooral de
wandeling daarheen is bijzonder
mooi. Eerst door het prachtige
Rengerspark, dan door het
laantje langs de oude ijsbaan
van de Bleekerstraat. Tal van
jeugdherinneringen komen dan
bij mij op. In verbeelding zie ik
hem daar nog rijden, de lange-
baanrijder Arie Bouma, onze
Friese Jaap Eden. die op de
ijsbaan hier zijn triomfen
behaalde. Ook de onvergetelijke
Eduard Lampe, met z'n artistiek
oud hoedje op. vertoonde hier
wel zijn kunst in het schoonrij-
den. Wij kwajongens dan achter
hem aan ook op onze manier
aan het kunstrijden.
Ook werd er op dit terrein van
de ijsbaan wel eens een ballon
opgelaten. Bij windstil weer ging
hier de luchtschipper Willem
van Pottum het luchtruim in.
Eens steeg hier een Franse
luchtschipper op, in een mont-
golfière, een ballon gevuld met
verwarmde lucht. Deze luchtreis
was van korte duur. Het werd
een fiasco en de teleurstelling
voor de duizenden toeschouwers
was groot. Nauwelijks opgeste
gen landde de ballon alweer in
een weiland vlak naast het
opstijgterrein.
Ook leende het ijsbaanterrein
zich voor openluchtmeetings,
waarbij onze Pieter Jelle Troel
stra de mensen soms kwam
vertellen, hoe de wereld eigenlijk
functioneren moest.
Heerlijk liggend in het gras kon
men dan van zijn rake woorden-
Wie moe was van het pretmaken
in 't Bos en over wat "bösgjild"
beschikte, ging naar café Semme-
ler aan de overkant van 't Bos
van Ypey.
Heerlijk zat je daar onder de
luifel en tracteerde je jezelf op
een glas "kwast" of een fleske
bier.
Tegen 't eind van de dag,
wanneer het begon te scheme
ren, gingen de groepjes zingend
"huis-toe" en hadden ze volop
genoten van "een dag buiten
zijn".
moeders met kinderen maakten
hiervan gebruik. Op verjaarda
gen van één van de spruiten ging
het, al zingende, naar de
speeltuin waarvoor de Kleine
Bontekoe bekend stond. Daar
