ONVERGETELIJKE TOCHTEN
MET DE BOOT EN DE FIETS
5
't 3£(eine 3^.rantóje leeót iedereen
Onze abonnee, de heer G.T. van
Kampen uit Leeuwarden, ver
volgt zijn herinneringen aan
vroeger jaren.
Nu nog iets over 1917, ik was
toen 12 jaar en had 's woendags
middags vrij van school. Groot
vader van Kampen was kapitein
op de sleepboot G.L. Nautilus 13
ton. Dat G.L. is Gemeente
Leeuwarden.
Grootvader was toen in gemeen
tedienst, wat daaraan vooraf is
gegaan, komt misschien later
nog eens, door familieonderzoek
en genealogie heb ik hier en
daar nog al eens iets uit het
verleden gespeurd, maar daar
gaat het nu niet over.
NIEUWE BRUG
Wat was er aan de hand Er
werd een nieuwe hoge betonnen
potmargebrug gebouwd, het ou
de draaibruggetje verdween, dus
de Potmarge werd vanuit de stad
afgesloten. Het asland was van
de stadskant dus niet meer
bereikbaar voor de tonnenvloot.
Een aantal pramen werd door de
stadsgrachten geboomd en de
privaattonnen werden door de
"tonnemannen" verwisseld. De
lege uit de pramen gebracht en
de volle er weer in. 's Middags
verzamelden dan die pramen
zich in de gracht aan de
Nieuweweg voor de nu aanwezi
ge Amrobank, toen nog de
leeszaal.
Grootvader lag daar met zijn
sleepboot, de pramen kwamen
daar in een rij achteraan. De
machinist was beneden in de
machinekamer, grootvader met
zijn grote witte baard en
kapiteinspet op in de stuurhut.
HELE SLEEP.
Ik ging dan nog al eens mee bij
mooi weer. We voeren dan met
de hele sleep pramen door
hetkanaal naar de Spoorbrug,
dan de Tijnje in en rechtsaf de
Potmarge in. Dat was in het
voorjaar prachtig, die bochtige
vaart met de bloeiende boom
gaarden, langs Huizum met de
Villa "Vaartzicht" langs de
toenmalige gasfabriek en langs
de Lyempf naar het asland. Ik
ging dan van boord over het
terrein en stond dan vooraan in
de Schrans en was zo weer thuis.
In de vakantie maakte ik nog
andere tochten mee n.l. in die
tijd toen aan het Schapedijkje
het nieuwe kerkhof werd aange
legd. De weilanden daar moes
ten worden opgehoogd met
zand. Dat zand werd afgegraven
bij Opeinde (Sm.).
PRACHTIGE TOCHT.
Grootvader moést met een
aantal lege pramen daar naar
toe. Ik mee, in de zomer een
prachtige tocht. We voeren toen
nog door het Woudmansdiep
vanaf Froskepolle want het van
Harinxmakanaal was er nog
niet. Dan het Langdeel langs
Altenburg en Rustenburg. War-
stiens, door Wartena, langs Eer-
newoude en de Hooidammen, de
Het oude draaibruggetje van de Potmarge, dat door een hogere betonbrug vervangen werd.
Wijde Ee langs, door de Oude
gaster zanden het Opeinder
kanaal in waar bij de brug de
zandgraverij was. De lage pra
men werden afgehaakt, de volle
weer achter de boot aan en na
wat gegeten te hebben weer
dezelfde weg terug. De pramen
werden dan naar de bocht in de
Harlingersingel gebracht, waar
het zand in kipkarretjes werd
geladen en langs rails met een
puffend motortje naar de plaats
van bestemming werd gereden.
Verschillende malen maakte ik
die tocht mee.
In datzelfde jaar was het fietsen
leren op het Zaailand, een
gewone herenfiets, doortrapper,
geen kettingkast of jasbescher-
mer, eerst even hulp, maar toen
al gauw alleen, opstappen was
moeilijk, fiets tegen boom, er op
klimmen en dan maar weer
starten. Loopped of autopeds en
kleine fietsjes waren er toen nog
niet, zodat het evenwichtsgevoel
ineens ontwikkeld moest wor
den. Maar een jaar later was het
geen kunst meer, want wat was
het geval: een aantal jongens
besloot een club op te richten,
het werd serieus toen enkele
«•«Sr TV,:; - y
Dit is de sleepboot GX. Nautilus van kapitein Garmt van Kampen,
omstreeks 1919 gefotografeerd, toen de Chr. Knapenvereniging er
een tochtje mee maakte. De kapitein zelf, met markante witte baard,
staat op de boot, samen met z'n kleinzoon en naamgenoot, de
schrijver van deze herinneringen.
Achter de groep Tiemen van Kampen en Wopke ledema, leiders van
de vereniging, geassisteerd door Marijke Goedemoed, schoonzuster
van Tiemen van Kampen en mevrouw ledema. Verder op deze foto
oa. Ale Huisman, Jelle Wielsma, Wobbe Oost, Hendrik Akse, Aijen
Hoos, Hijlke Plantinga, Johan Huisman, Tjitse Brouwer en Fokke
Knevelman. De beide meisjes zijn Maaike en Trijntje^ van Kampen.
ouderen er zich mee bemoeiden.
Plannen voor een fietstocht van
een week door Friesland kregen
vaste vorm.
In Wolvega, waar de vader van
twee jongens een exportslagerij
had zouden we kunnen eten en
in Oldeholtpade was een boerde
rij ook van een familielid en
daar konden we in de schuur op
het hooi slapen. Het was de 15e
juli 1918 toen we uit Leeuwar
den vertrokken. Op een paar na
weet ik nog alle namen van die
jongens. Het waren Kees en
Sietse van der Laan, Meine
Weima, Hermanus Hasker, Piet
en Hans Galema.x Johannes
Boonstra, Anne Wiersma, Dirk
v.d. Schaaf, Ferdinand Tuininga,
Jan Reitsma en ik, nog twee
jongens waarvan ik de naam niet
meer herinner. De eerste dag
onder leiding van slager Weima
ging dan over Oranjewoud naar
Wolvega.
BD TJAARDA
In Oranjewoud bij Tjaarda aan,
daar is een foto gemaakt, die
nog in mijn bezit is. Onder
leiding van de heer Tjaarda
werd een spelletje gedaan. Ik
won de prijs, het was een boekje
door hem zelf geschreven met
als titel: "Van Friesland naar
Athene". De volgende dagen
kwamen per trein andere leiders
uit Leeuwarden en maakten we
prachtige tochten door Zuid-
Friesland, o.a. naar Appelscha,
Lemmer, Steenwijk en Frede-
riksoord, St. Nicolaasga, Joure.
De terugweg naar Leeuwarden
ging over Gorredijk en Drach
ten. In het lokaal achter de
Kruisstraatschool aan de Druif
streek werden we opgewacht
door ouders en bekenden.
NAAR DE VOORSTREEK.
Het was in mei 1918, dus een
paar maanden voor deze tocht
dat we weer verhuisden en wel
naar de Voorstreek, toen nr. 235,
later veranderd in nr. 37. In dat
huis was voorheen een zaak van
de "Velo" Wasmachines. Toen
we daar kwamen waren er nog
bewoners boven en wel de
(Vervolg op pagina 8).
