VEEL SLOPPEN EN STEGEN
WERDEN NOOIT GEFOTOGRAFEERD
Fenno L. Schoustra:
RARE SNAKEN
8
X varenden daarbij het- leven verloren. Alzoo
X K. VOLLEMA. v
'f 3^(eme 3~.rantóje leeet iedereen
'.,'.1 v A
Drie keurig geklede dames,
kennelijk van buiten, slenterden
over de Nieuwestad en sloegen
aan het eind daarvan na enig
dralen de Torenstraat in. Be
woonster van Westerplantage
zag drietal aankomen en hoorde
toen een van de drie, kennelijk
aan het eind van haar krachten,
vragen: "mutte we nou nog ver
lopë om dat ouwe kreng te
sien
wel, fan Visser, die 't in een
keespakhüs werkte" dacht Jo
hannes Gutman, die zelf al een
mensenleven lang 'in deze buurt
heeft gewoond en vroeger op
Morrema's lijnbaan werkte. "Bu-
frouw Visser, mar seeker weet ik
't niet".
Van de andere prentbriefkaart is
de uitgever niet bekend. De foto
ervoor is veel later dan die van
het Brandjeklooster gemaakt en
voor het geval u het huisje nog
niet mocht hebben herkend: het
stond vóór het Brandjeklooster
op de hoek van de Boterhoek.
De witte plekken links zijn de
opgangen naar de Noorderplan
tage, de ruimte rechts ontstond,
toen een tweelingzusje van het
hier afgebeelde huis van ouder
domszwakte door de' knieën
ging-
TANDELOZE MOND
Verder blijkt bij aandachtige
beschouwing de straat voor het
woninkje, dat er bij staat als een
eenzaam achtergebleven kies in
een tandeloze mond, blank van
het water te staan.
Het plaatje is kennelijk na een
zware regenbui gemaakt; wie z'n
oren spitst kan trouwens het
water nog van het bolwerk naar
beneden horen ruisen. -
FENNO L. SCHOUSTRA.
S Op den avond van 9 Maart werd het
vaartuig van onzen dierbaren Schoonzoon Broe-
X der en Behuwdbroeder E. SCHOONHOVEN,
k door storm overvallenmet dit voor ons vree-
O selijk gevolgdat het te gronde ging en de op-
kwamen even onverwacht als rampspoedig te
K overlijden EELKE SCHOONHOVENoud 26
k jaar, onze geliefde Dochter, Zuster en Behuwd-
0 zuster ANTJE VOLLEMA, oud 33 jaar, en hare
k vier voorkinderen PIETER van GETZEN oud
0 8 KLAAS van GETZEN oud 7 DIRK van
X GETZENoud 4en ELIZABETH van GET-
ZEN oud 3 jaar. God moge ons kracht ge-
ven om deze slagenwelke ons hart zoo op
S eens te gelijk treffente dragen
k Harlingeri 16 Maart 1871.
S L. BOERSMA. S
W. SCHOONHOVEN. S
S Mede namens Broeders en Zusters. X
Deze strekke tot algemeene kennisgeving. k
Wanneer een verzamelaar van prentbriefkaarten van Leeuwarden een klein beetje wil meedoen, zal z'n
collectie minstens een paar duizend verschillende exemplaren moeten tellen. Maar dat betekent nog niet,
dat hij met zo'n aantal het hele grondgebied van het oude Leeuwarden bestrijkt. Er zijn verscheidene
straten en vooral sloppen en stegen, waaraan nimmer de eer te beurt viel te worden vereeuwigd voor een
prentbriefkaart.
De Kruisstraat, de Bagijnestraat,
de Sint Anthonystraat, het Droe-
vendal, het Molenpad, de Von-
kebuurt, de Korstbijtersteeg en
reeksen andere, smalle doorgan
gen in de oude binnenstad
werden bij mijn weten nooit
door de ansichtenfotograaf be
zocht en de weinige foto's, die er
van deze straten en straatjes van
veertig, vijftig jaar terug bestaan,
hebben actieve amateurfotogra
fen ons nagelaten.
VAGE BEELDEN
Hoe ze er dus precies uitzagen,
de Kalvergloppe, de Bargeja-
gerssteeg, het Krommejat, het
Oranjeklooster, de Modder, de
Krimp, de Kaatsbaan en de
Hillemasteeg weten alleen de
ouderen onder ons, in wier
herinnering misschien een vaag
beeld van deze bewoonde buur
ten is blijven hangen.
Wanneer we niet uitkijken en
wat al te zuinig zijn met ons
fotomateriaal, kan over een
halve eeuw hetzelfde gezegd
worden van tal van straten en
buurten, waar op dit moment
nog mensen wonen.
Want welke uitgever van prent
briefkaarten denkt er nu over
z'n fotografen te sturen naar
Werkmanslust, naar de Linden-
buurt, naar Pietersburen, naar
het Reigersplein of de Molen-
steeg, om zo voor de vuist weg
maar een aantal straten te
noemen, waarheen ook de vreem
deling niet direct z'n schreden
richt
Toch zijn in vroeger jaren niet
alle achterafbuurtjes aan de
aandacht van de prentbrief
kaartuitgevers ontsnapt.
Zo heeft de Leeuwarder boek
handelaar R. van der Velde van
de Nieuwestad twee kaarten uit
gegeven van het Brandjeklooster,
waarop we niet alleen de zakfor
maathuisjes van dit hofje, maar
ook nog enkele bewoonsters-van
toen kunnen zien.
Het Brandjeklooster lag in het
doolhof van stegen, slopjes en
gangetjes tussen de Boterhoek
en het bolwerk van de Noorder
plantage, of anders gezegd:^
tussen de witte molenaarshuisjes"*
en de woning van de heer Visser,
de wachter van de Oldehove.
Het bestond, net als het al'lang
geleden verdwenen Oranjekloos
ter en het ook al lang geleden
gesloopte Zalmklooster, uit twee
rijen tegenover elkaar staande
arbeiderswoninkjes.
De fotograaf, die vijftig jaar
geleden een gelukkige uitzonde
ring op de regel maakte door z'n
toestel te richten op deze achter
buurt, trof er twee bewoonsters
in een druk gesprek, waarvan we
het onderwerp slechts kunnen
gissen.
LUIDRUCHTIGE BUUR
Gaat het over de margarine, die
net een cent per kilo duurder
werd of soms over die luidruchti
ge buur, die het 's avonds zeer
laat, na intensief cafébezoek,
niet zo nauw neemt met de
nachtrust van de buurtbewo
ners
Wie het waren, deze beide
schilderachtige figuren uit het
Brand sjekloaster Ik ben er
niet achter kunnen komen.
"Die iene liekt büfrouw Visser
