"EEN VAN ONS BEIDEN GEK"
RIEP DE LERAAR
HONDA CIVIC ,,.10.659,—
HONDA SERVICE CENTER
M.ife Vries Zn.
OP DE VRIJDAGMARKT
De Ruiter b.v.
11
(LEDING
MODES
l/IANTELS
INHEIDS
Ping
II W- FRIESLAND B.V.
ERKEND SPECIALIST VOOR
WONING-ISOLATIE
TRANSPORTEN
VERHUIZINGEN
MOBIEL
GRITSTRAALBEDRIJF
vervolg van pag 3.
hij, dat de verhuizing naar het hem
nog geheel onbekende Leeuwarden
hem nooit had berouwd. Immers in
deze vijfentwintig jaar had hij de
Friesche jeugd lief gekregen. Hij
wist, ,,dat er warme harten in hun
boezem kloppen en dat zij toewij
ding beantwoorden met toewij
ding". Het geheim van zijn welsla
gen lezen wij uit zijn toespraak tot
de oudleraren: „getrouwe plichts
betrachting is noodzakelijk, maar
hooger staat de liefde tot het werk,
tot de leerlingen". Zo sprak hij, die
in de opleiding van de Friese jeugd
„een nuttigen en schoonen werk
kring en rijke voldoening had ge
vonden".
Elke leerling was voor hem een
voorwerp van warme belangstel
ling, ook nog jaren na hun vertrek
van de school. Als student heb ik
wel brieven van huis gekregen,
waarin vader met grote vreugde
vermeldde, dat Douwe de Vries bij
de postdienst was opgeklommen of
dat Tjipke Veldstra bij een maat
schappij in Indië was geplaatst; ter
wijl ik die jongens niet had gekend.
Deze belangstelling, niet alleen
voor hun werk, maar voor de hele
persoon van zijn leerlingen, legde
de grondslag voor een verering,
waarvan wij bij de gouden herden
king. in tal van brieven van oud-
leerlingen, de meest treffende be
wijzen hebben ontvangen.
EEN SOEG
Een mijner klasgenoten, een jongen
uit Hardegarijp, die, al of niet door
eigen schuld, in een moeilijk parket
was geraakt, wendde zich tot vader
om raad. Toen hij in ons kringetje
terugkwam, was de vraag: "wat zei
pa Burger?" Het gemelijk antwoord
luidde: "Pa Burger zei, ik was een
soeg"Soeg is een Fries woord, dat
vader wel niet zal hebben gebruikt;
maar de bedoeling was duidelijk: de
jonge man had zich knullig gedra
gen. Van deze uitspraak bestond
Pieter Jelles Troelstra, die in z'n jonge jaren moeilijkheden kreeg op de Rijks.
geen hoger beroep. P. J. Troelstra
schrijft in „Wording" over zijn
moeilijkheden in Leeuwarden; over
de standentrots van. zijn vrienden,
die hem er toe hadden genoopt zijn
klub te verlaten. „Slechts door den
invloed van den zoo zeer door mij
gerespekteerden direkteur der bur
gerschool werd ik bewogen, we
derom tot haar toe te treden."
Troelstra heeft, met nog een jongen,
een tijdje lang een schoolkrantje
uitgegeven, „Mercurius". waarvan
door enkele leerlingen der drie
hoogste klassen afschriften werden
gemaakt. In dit blaadje werd over de
leraren zeer vrijmoedig gesproken.
Troelstra meent „dat de inhoud en
toon van dit blaadje niet de veront
waardiging motiveerden, die het
onder de leraren verwekte". Ik voor
mij meen, dat de proeven, die
Troelstra zelf van zijn redakteurs-
werk meedeelt, aantonen dat dit
moeilijk in een school kon worden
geduld. Uit Troelstra's verhaal
blijkt, dat de leraren in hoge mate
vertoornd waren; dat men de direk
teur beschuldigde met de leerlingen
tegen hen samen te spannen en dat
in de leraarsvergadering het voor
stel werd gedaan de beide redak-
teurs van school te jagen. Maar dit
voorstel werd door de direkteur af
gewezen met de opmerking dat het
verwijderen van leerlingen alleen
op zijn voorstel kon geschieden en
dat zodanig voorstel van hem niet
was te verwachten. Troelstra, we
gens kwajongensgeschrijf van
school gejaagd! - men denke er zich
in, voor welk een schande de direc
teur, door zijn verstandige en krach
tige houding de Leeuwarder burger
school heeft behoed. Dikwijls was
hij in zijn denkbeelden zijn tijd
vooruit. Toen er eens een leraar uit
viel, wilde hij diens lessen tijdelijk
laten waarnemen door een lerares
van de meisjesburgerschool. Maar
de inspekteur, dr. Steyn Parvé,
hoewel een vriend van vooruitgang,
vond het lesgeven van een vrouw
aan een jongensschool wel wat al te
kras. Een jongensschool! het eerste
meisje is eerst in 1894 verschenen.
GLAZEN HANDEN
„Aan het hoofd der school" zegt
Troelstra, „stond als direkteur pro
fessor Burger, een hoogstaand man,
met groote paedagogische eigen
schappen, maar daaraan ontbrak het
den meesten leeraren". Zo alge
meen zou ik deze bewering niet
kunnen onderschrijven; maar staal
tjes van dit gebrek kan ik wel geven:
Evert Brinkhuis, leerling der
tweede klasse, staat in de gymnas
tiekles te halteren. Hij doet dit zo
sloom, dat de gymnastiekleraar
"Ik seg mar soa, solang as 't sontsje skient is 't best te doen oppe
merk, mar as straks de natte en kouwe maanden komme, blieve je niet
su oppe bakfiets sitten. Dan wudt het weer lijen metmekaar. Mar ja,
dat wete je, dat binne de minne kanten van een merk inne openlucht".
zegt: „Brinkhuis, heb je glazen
handen?" waarop deze, die dit als
een belediging opvat, antwoordt:
„glazene hannen, die 't seit!" In de
heftige woordenwisseling, die
hierop volgt zegt eindelijk de gym
nastiekleraar, buiten zichzelf: „een
van ons beiden is gek, jij of ik";
waarop Evert: „Ik niet!" Hij wordt
er uit gestuurd, naar de direkteur,
die hem het ongepaste van zijn ge
drag onder het oog brengt en hem
doet beloven, dat hij de volgende
dag de gymnastiekleraar om ver
schoning zal vragen. Aldus ge
schiedt; Evert stapt op de leraar af
en zegt: „meneer, ik vraag U ex
cuus", waarop deze paedagoog zijn
zaak grondig bederft met de vraag:
„zeg je dat nu omdat je het meent,
of omdat meneer Burger het je ge
zegd heeft?" en toen Evert (de
kleine Stanfries!) prompt: „omdat
meneer Burger het gezegd heeft".
Oome Koch was de kleine, breed
geschouderde Duitse leraar, die
Troelstra de „grijsgebaarde brom
beer" noemt en die inderdaad met
een vervaarlijke stem door de klas
kon brullen: „Ruhe!" Hij gaf ook
les aan het gymnasium en daar was
het, dat hij zich eens vreselijk boos
heeft gemaakt over een opstel, dat
broer Adriaan had gemaakt, niet
voor hem, maar voor de Franse le
raar. Voor dit opstel had ik de illus
traties geleverd. Het had tot titel:
Méditations et pensées a la gare de
Leeuwarde au départ du train a Gro-
ningue, par A. Burger, avec illustra
tions colorées par H. Burger." Het
waren eigenlijk niet zozeer over
peinzingen en gedachten als wel de
beschrijving van het publiek in de
stationswachtkamer, waarbij o.a.
een ouderpaar met twaalf kinderen:
„ce qu'on nomme en hollandais un
trap der jeugd".
re
9
Een vieren twintigjarige arbieder in
Finsterwolderpolder (Gr.) wedde
met een tiental personen, dat hij
binnen een uur een liter cognac zou
opdrinken. Binnen vijf minuten had
hij de flesch al leeg. Daama wilde
hij op de fiets naar huis gaan en reed
met snelle vaart in de richting van
zijn woning, gevolgd door de an
dere jongens. Hij is echter niet zo
ver gekomen, omdat hij door de
cognac helemaal was verslapt. Hij
is daarop naar huis gebracht en
enige tijd later overleden.
(1931)
tn verkoop
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
OCCASIONS MET BOVAG-GARANTIE
t»lef.(05IOO)21CM4
RUITERSKWARTIER 47 (t.o.de Harmonie)LEEUWARDEN -TEL. 05100-27S91
Vrijblijvend inlichtingen/offerte» bij:
ZUIDERGRACHTSWAL 1A, LEEUWARDEN
TEL. 05100 - 34030
VOOR ALLE SOORTEN
EN
is het adres
REINDERSBUURT 31A, LEEUWARDEN
TELEFOON 24404 EN 20283
voor al uw STRAALWERK zoals o.a. SCHEPEN
GEVELS
BRUGGEN
STAALKONSTR.
BETONKONSTR.
Sumatrastraat 37
LEEUWARDEN Tel. 05100-38286
