Friesland Bank
mif ftaqe....
Uw eigen bank
NU KAN HET WEER.
WIETZE WIESPRATER
Gelukkig, er stonnen onlangs weer
wat segjes van Wietze Wiesprater in
't Krantsje. De eerste reaktie hier in
huus was: "Ma, su staaneer weer in
hoor!"
Sö goéd hè mien kienders as Utrech
ters ut van mie leerd. Maar nou alle
gekheid op een stokje
Die gezegdes zijn voor mij een
voorbeeld om zo nu en dan eens,
bijvoorbeeld met kerst, St. Nicolaas
of met verjaardagen een tegel of
mooi bord met één van die spreuken
te laten maken voor een paar tientjes
bij de firma Kunst in Workum. Ze
zijn zelfs al naar Canada gegaan.
Onze kienders hebben ook al een
hele serie die ik hun gaf met iets
persoonlijks erop.
Ook bij de houten cadeaux worden
ze wel op geschilderd of gebrand.
Leuk hoor. Soms ook Friese spreu
ken uit het boekje van Simke Kloos
terman.
Ook wij genieten elke veertien da
gen weer van 't Krantsje en vaak
staat er een oom of tante of ander
oud familielid in of kennis.
Dan gaan onze gedachten toch heel
vaak naar Leeuwarden. Dertig jaar
daar niet meer wonen is een heel
eind. Wij gingen na de oorlog weg
vanwege onze toekomst en onze
seun woont er weer omdat hier zo
wat niet aan een huis is te komen.
Zo nu en dan zijn we nog wel een
paaruurkes in Leeuwarden, maar er
is zoveel veranderd en nu niet be
paald naar de fijne leuke kant.
De Schrans, waar ik zo vaak liep in
de jaren 1929- 1935, bijvoorbeeld.
Nou, er is niks meer aan. Woensdag
's middags naar Opoe inde Bleeker-
straat. Oek alles fut.
En dat doet me weer denken aan
Slappe Douwe. Met hem op de foto,
om een dikke rol krantsjes zijn ze
deze week plus mien dochters op
vakantie naar Canada, Nova Scotia
gegaan. Daar woont Ben Fetter,
mijn neef, die vroeger met zijn fa
milie in de kruidenierswinkel
woonde op de hoek van de Bleeker-
straat-Spanjaardslaan. Veel sukses
Men kent er de Friese
'verhoudingen en is berelc
plaatselijke en provinciale
belangen te dienen.
Wietze Wiesprater
Deze oeroude foto van boter- en kaaswegers moet nog in de Oude Waag zijn gemaakt. Het is een treffendbeeld van de heer en de knecht, oftewel bolhoed,
en pet.
HET STERKE ZWAKKE
GESLACHT
Iedereen heeft in zijn direkte omge
ving, of zo maar onder zijn kennis
sen of familie, wel iemand, van wie
je denkt: "hoe is het mogelijk, dat
hij, ondanks alle ellende, verdriet
en tegenslag toch zo vrolijk en op
timistisch blijft. Vooral de ouderen
kennen ze wel, de moeders van de
Tante Wietske, die - zuinig en wel -
de mooie leeftijd van honderd haal
de
grote gezinnen, één en al drukte,
grote zorgen en vaak armoede en
meestal gezellige opgewekte vrou
wen!
Zo was ook vrouw Gerbens, de kof
fiehuishoudster in de Ameland
straat, die met de handel van weinig
centen veel zorgen kon weglachen!
Grootmoeke 's leven was een aan
eenschakeling van zorgen, tegen
slagen en verdriet bleef haar niet
bespaard.
Toch werd er wat afgelachen in de
kleine koffiekamer, die dikwijls vol
was met alle soorten manlui,
schreeuwers, zwijgers, druktema
kers en fantasten onder de zwartge
rookte balken, waar ruzie's en
grappen niet van de pittige koffie-
walm weg te denken waren.
En tussen al die godskinderen mooi
of lelijk door schommelde groot
moeke met haar zware lichaam met
voor ieder een vriendelijk woord of
luide snauw! Geholpen door klein
dochters en eerst door een dienst
meisje, die voor drie kwartjes per
week een fijne baan had, liep de
centerse handel goed, maar er is een
tijd geweest dat 't niet zo goed was
en zij de spaarzaamheid van nu ge
leerd heeft. Een oudste zoon, Jan,
die al voor de eerste wereldoorlog
naar Amerika ging, dan Douwe, die
ook niet in de stad bleef, trouwde
met Ep v.d. Akkeren in Schevenin-
gen heel goed "boerde", dan zoon
Arjen, doofstom en niet helemaal
goed "bij zijn hoofd", tenslotte
haar dochter Aagje, achterlijk en bij
vlagen gevaarlijk voor zichzelf en
een ander
Zo was het leven van deze vrouw,
die alle bezoekingen moest over
winnen, heel alleen haar strijd tegen
armoede en nog erger tegenslagen 't
hoofd moest bieden, alléén, want
mannen van wie zij dit kroost had
mogen ontvangen, waren onverbe
terlijke drankorgels, die veel in
Duitsland werkten als ze "los" wa
ren toch Hendrikje weer wisten te
vinden en daar toch ook weer te
recht konden, ondanks alle ellende.
Met een lach was zij alles de baas!
misschien ook wel eens een traan?
De enige keer, dat ik grootmoeke
heb zien huilen, was toen ze het
koffiehuis niet meer had, hulpbe
hoevend bij een kleindochter in huis
was en ze zelf besefte, dat zij, die
tachtig jaar lang ieder had geholpen
wie dat nodig had, nü zelf niet meer
in staat was zich zelf te zijn.
Een lang leven van 86 jaren kwam
ten einde, een leven waarin lach en
traan verweven waren, een sterk lid
van het zwakke geslacht!
Ik zie me nog als kleine jongen aan
haar hand gaan naar Vrouwbuurt
waar haar zuster een manufacturen-
handeltje dreef en die op haar zeven
tigste nog op de fiets de boer op ging
en als een kerel de blaffende waak
honden wegschopte! Een houterige,
haastige vrouw, die altijd nog iets
moest doen en die ongetrouwd bleef
bij gebrek aan tijd, omdat de handel
voor het jongetje ging. Maar ook
een sterke van 't zwakke geslacht,
die heel oud achter haar wankel
toonbankje haar handeltje èn haar
ogen sloot!
Naar Drachten zijn we wel geweest
met de tram naar tante Wietske,
haar zeer schraal en breekbaar zus
je, die met haar dochter, de onder
wijzeres, onbezorgd en gierig
leefde in een heel mooi huis voor en
achter in een nette buurt, waar de
Amelandsstraaters zich niet thuis
voelden. Twee slappe kopjes thee
met één speculaasje was het hele
onthaal voor de tocht terug naar
Leeuwarden. Toch heeft dat zuinige
kleine mensje de mooie leeftijd ge
haald van honderd jaar en negen
maanden! Zo was 't leven van drie
zusters: de een vol zorgen, de ander
vol haast om 't einde te halen, de
derde haalde de honderd op haar
stoel voor 't raam in de zon, die
schitterde in haar gouden oorijzer.
Het sterke zwakke geslacht.
Amsterdam Enne Rozema
verder en fijn dat Wietze Wiesprater
er weer in staat.
Maarssenbroek
Atie Spoelstra-v.d. Meulen.
KAASWEGERS
Zou ik nog even mogen inhaken op
de in 't Kleine Krantsje gepubli
ceerde foto van de kaasweger in de
Beurs? De heer Nicolaas Kruize
was niet de enige kaasweger in de
Beurs.
Daar waren ook Johan Hogendijk,
koperslager en Fokke Mulder, wat
die voor vak had weet ik niet meer.
Ik meende ook nog Jan Meier, to
neelknecht in de Harmonie en mijn
vader Albert Drent, timmerman.
Donderdag 's middags gingen de
heren naar de Beurs tot nogal laat in
de avond. En vrijdag 's morgens
vroeg tot 's middags een uur of drie,
meende ik. Wij als kinderen vonden
het fijn, als we vakantie hadden,
even bij vader zien naar het wegen
en we mochten dan op die grote
schaal om te zien hoe zwaar we wa
ren. Net als bij de boter werden er
ook boorgaten in de kazen gemaakt,
waarna eventuele kopers de kaas
mochten keuren. Wat er van over
bleef kwam weer in het boorgat te
rug.
Vader kwam wel vaak met.zo'n
kaas thuis waar in geboord was. Nu
weet ik niet of ze die moesten beta
len of kregen. De heer Klaver was
toen waagmeester.
In 1914—1918 kwamen veel vluch
telingen in de Beurs, Belgen. Daar
was het opvangcentrum. Een dame
van het comité vroeg vader of hij
wat boter, ik meende bij Winse-
mius, wilde halen, wat hij deed. Hij
kreeg een vat margarine. Hij zei
tegen die dame hier is het vat wa
gensmeer mevrouw. Wagensmeer
zei ze. Ja, kon er voor die stakkers
geen goede boter af. Ik weet nog dat
het een gemeentebetrekking wasze
hadden een' aanstelling en recht op
pensioen.
Nu weet de heer Rijpstra meteen dat
ik een dochter van timmerman
Drent ben. Tjerk (de Heilige, zoals
hij hem noemde dat zeiden we alle
maal) heeft mij nog gebeld en ver
telde dat hij inderdaad in de Lekku-
merstraat was geboren, maar later
naar de Pieterseliestraat was ver
huisd.
In 't Krantsje 309 zagen we de Wonf-
telhaven, zoals die er vroeger uit
zag. Ik herinner mij nog een versje
dat we vroeger wel eens zegden.
Romme de bomme de bom, de vis-
merk om.
De Wuttelhaven del, gaat dat niet
snel
in volle vaart, deur de Slotmakers
straat
De Put voorbij, waar een mansje zat
en de lepel in de breipot stak.
De foto van de Straatzangers heeft
weer heel wat herinneringen bij mij
opgeroepen. Wat hebben we veel
plezier gehad. Het zingen in de zo
mer op hoeken van straten en plein
en. We moesten de boekjes met lie
deren verkopen voor vijf cent. De
uitvoeringen in de Harmonie, daar
was deze foto ook genomen. Dan
zingen in het Gasthuizen, Sonnen-
borgh, Stadsziekenhuis. En dan de
boottocht niet te vergeten naar
Grouw, waar het dan kermis was.
vervolg op pag 9
Een zakelijke afspraak
Een gezellig diner
Zomaar een drankje
of een borrel
IN HET
VERNIEUWDE
Eurohotel
Leeuwerden
Eurqpapl
Tel. (LSI
ilein 19-2'i!
>100-31113
