HET HONNEWIEFKE
(JUFFROUW PORTIELJE)
HEEFT NOG ALTIJD
„BEESTESPUL"
OPGRAVERS VONDEN
GEEN SPOOR VAN
OUDE JELGERAPOORT
OOK IN
NIEUW TOUTENBURG
VOOR LEEUWARDEN EN DE
WIJDE WERELD ER OMHEEN
VIJFTIENDE JAARGANG
28-10-1978 NUMMER 324
'T KLEINE
KRANTSJE
Een dezer dagen zijn wij in Nieuw Toutenburg te Noordbergum op bezoek
geweest, bij mevrouw Aaltsje Potma-Van der Spoel, bij de oudere Leeuwar
ders zeker nog wel bekend als 'Juffrouw Portielje'alias 'Het Honnewief-
ke"Een kleine twintig jaar geleden woonde ze in een huisje langs de
spoorbaan in het uiterste zuidwesten van de stad in het gezelschap van
tientallen honden, katten, bokken, geiten, hamsters, nou ja, met wat niet al.
Wf| wrwyn Uw
DINERS
ZAKENUINCHES
VERGADERINGEN
RECÉPTIE8.
EXPOSITIE®*
lEUWtSTAD 78 LEEUWARDEN - TEL. 05100^1568
>*tff -*• t*i-*i -Y'fi'v*-'
•„^•Weast zijn gest, zodra twt U past I..
De recente opgravingen op de hoek van de Pijlsteeg en het Schoenmakers-
perk hebben niet de resultaten opgeleverd, die men gehoopt had te zullen
bereiken. Fundamenten van de oude Jelgerapoortde stadspoort, die hier in
vroeger eeuwen moet hebben gestaan, werden helaas niet gevonden en we
mogen ons dan ook afvragen, of de poort wellicht ietsje noordelijker heeft
gestaan, bijvoorbeeld op de grens van Perkswaltje en Schoenmakersperk.
De eerste verdedigingsgracht van
Leeuwarden liep, beginnend bij de
Nieuwestad, door de huidige Bagij-
nesteeg en de Sint Anthonystraat in
noordelijke richting en maakte, op
de plaats, waar nu de tuinen liggen
van het Nieuw Sint Anthony Gast
huis, een haakse bocht naar rechts
om daarna weer links af te buigen,
op het huidige Schoenmakersperk.
Vandaar liep de gracht langs de
Nieuweburen naar de Voorstreek,
waar het water met de gracht daar
verbinding had. De vraag is nu, of
de oude Jelgerapoort, waarvan niet
eens bekend is of die van hout of van
steen is geweest, wellicht gestaan
heeft op een plaats, waar nu geen
schep de grond in is gegaan, name
lijk de ongeschonden bestrating van
de zuidelijke grens van het
Schoenmakersperk
Wel hebben de gravers in het gat op
de hoek van de Pijlsteeg en het
Schoenmakersperk op een diepte
van een anderhalve meter een merk
waardige goot gevonden: zware
balken, die, liggend in de lengte
richting van de Pijlsteeg, wellicht
hebben gediend om water af te voe
ren van de hoger liggende grond aan
de stadskant naar de lager liggende
grond bij het Schoenmakersperk.
Verder zijn er de gebruikelijke pot
scherven aangetroffen, resten van
bewoning uit de veertiende eeuw en
ook kwam er nog een waterput aan
het licht, opgetrokken in kleine rode
baksteentjes, maar die dateerde uit
een veel latere tijd en bleek voor de
archeologen niets waardevols te be
vatten.
De hoop van de oudheidkundigen is
nu gevestigd op het Wilhelmina-
plein, waar de aanleg van de reus
achtige parkeergarage de archeo
logen gelegenheid biedt onderzoe
kwerk te doen.
Ook hier zijn al een groot aantal
scherven en beenderen van dieren
tevoorschijn gekomen, maar spec
taculaire vondsten bleven ook op
deze plaats tot dusver uit.
Op de afbeedling boven, een repro
ductie naar een schilderij uit de ze
ventiende eeuw, zien we de toe
stand, zoals die eens op de hoek van
de Pijlsteeg en het Schoenmakers
perk is geweest. Op de achter
grond de ook toen al aanwezige 01-
dehove.
Van al die lievelingen heeft ze afscheid moeten nemen bij haar vertrek naar
Nieuw Toutenburg, maar zie: al heel gauw is daar haar grootste wens in
vervulling gegaan - de directie van deze inrichting vond het goed, dat zij ook
daar enkele dieren hield. En zo is Aaltsje Potma dus altijd 'het Honnewief-
ke" gebleven en siert de erenaam "Juffrouw Portielje" haar nog steeds.
Elders in dit Kleine Krantsje meer over deze oud stadgenote, een dierenlief-
hebster van de eerste rang.
VAN GROOT BELANG
Noem mij eens, zei de onderwij
zer, twee voortbrengselen van on
zen tijd, die voor ons van het groot
ste belang zijn en honderd jaar gele
den niet bekend waren.
- U en ik, antwoordde de leerling.
