BUS MET BOEREN KOOS
KORTSTE WEG OVER HET IJS
□sma
JAAP HOLLANDER' HAD OOK AL SUCCES
OP DE MARKT BIJ DE LANGE PIJP
Bttw
WILSON
VRIJE
DAGEN
IN DE STRENGE WINTER VAN 29
GLENNY
5
WONING
INRICHTING
Nlouwestsd 95-97
LEEUWARDEN
In het „K.K." nummer 326, vroeg
Sde Jong naar meer nieuws over de
strenge winter van 1928-1929.
Er hebben inderdaad uitvoerige ver
slagen in 't „K.K." gestaan, enkele
jaren gelden, meen ik, speciaal over
die auto, die op de Waddenzee, op
de terugtocht van Terschelling naar
Zwarte Haan, in een plotseling ver
schijnende diepe scheur (door de
krachtige zeestroming) verdween
met méér dan één inzittende (waren
het er niet drie?)en dit werd verteld
nog wel door een ooggetuige die
eveneens, op schaatsen, op de te
rugweg was en toen ijlings rechts-
omkeerd maakte.
OPMERKELIJKE
HERINNERING
Persoonlijk heb ik ook nog leven
dige herinneringen aan deze strenge
winter, gelukkig geen dramatische,
maar wel heel opmerkelijke en vro
lijke. Laat ik dan maar beginnen:
Ik was toen 18 jaar oud, ging dage
lijks met de autobus Dokkum-
Leeuwarden, van Woudstra-
Kuipers-Van der Meijik woonde in
Rinsumageest, waar mijn vader Ge-
ref. predikant was.
Met m'n jongere broer en nog twee
vrienden gingen wij op 't Geref.
Gymnasium in Huizum, en de zoon
van het geref. schoolhoofd op de
ambachtsschool. Op Steenendam
(nu verdwenen) tussen R'geest en
Oudkerk, waar één boerderij en één
herberg stonden, stapte een zoon
van de herv. predikant uit Birdaard
in, die te fiets hierheen kwam. ook
al leerling van 't geref. gymnasium,
maar een paar jaar ouder dan wij,
een heel aparte figuur.
In Oudkerk, waar de concurrent van
V.d. Meij Co., Wouda, het be
ginpunt van zijn busonderneming
had, stapten weer enkele vaste klan
ten in, o.a. een zoon van de herv.
predikant daar (zijn zuster ging met
Wouda mee, omdat de dominee
beiden wou begunstigen - wij had
den 't liever andersom gehad, om
dat zijn zuster een heel knappe meid
was) en dan in Oenkerk alweer leer
lingen en een jongedame van aparte
allure en in Giekerk twee zeer be
koorlijke jongedames, beiden
blond, de ene dochter van een ge
pensioneerde onderofficier van de
marine en de andere de blozende
dochter van de notaris en nog een
struise dochter van de plaatselijke
geref. predikant.
wij 't best met elkaar vinden en
vooral op de terugreis uit Leeuwar
den ging het er altijd vrolijk vandoor
en ontstonden er verschillende ver
liefdheden. Doch hierover hoop ik
apart nog eens een artikel te schrij
ven.
landen lag een smetteloos wit
sneeuwlaken gespreid, de weg was
al schoon gereden en de sloten en
vaarten met een dikke ijslaag be
dekt, al weken lang, we waren er al
aan gewend.
Voor ons rijdt een bus vol boeren, ik
In de strenge winter van '29 reden de auto's over het ijs, of het niks was
In Zwartewegsend kregen we dan
nog versterking van een van de
zoons van herbergier Bunt en weer
een bevallige boerendochter. Vanaf
Oudkerk waren het leerlingen van
het Stedelijk Gymnasium, de meis
jes HBS in de Grote Kerkstraat, van
de ambachtsschool en van de huis
houdschool.
Ook waren in Dokkum, Murmer-
woude en Akkerwoude leerlingen al
ingestapt, voor ambachtsschool, de
Rijks HBS en geref. gymnasium.
We waren dus zeer leergierig. Dus
na Zwartewegsend was de school
bus vol.
GROTE VERSCHILLEN
Ondanks de grote verschillen in ge
loof, afkomst en onderwijs konden
U kunt zich dus nu voorstellen, hoe
wij op een uiterst koude vrijdag
morgen kleumerig in de bus zaten
en dan zagen we de moeilijke lessen
nog even over en was 't haast dood
stil in de schoolbus.
Het was nog schemerig, de auto's
hadden de lichten nog aan, ock in de
bus, het was druk op de weg met
afgeladen autobussen met boeren,
die naar de markt gingen, petten op
en klompen aan en de onmisbare
pijp of pruimtabak in de mond. Er
mocht toen nog gerookt worden in
de bussen, vrijdags zaten de bussen
stampvol blauwe tabaksrook, ge
woon verstikkend voor de andere
passagiers, maar die moesten dit
wel „slikken". Wij hadden er ge
lukkig geen last van, over de wei
meen uit Dokkum of Driesum, we
zijn juist de melkfabriek van Gie
kerk voorbij als we de autobus vóór
ons ineens de besneeuwde berm
zien inrijden en door het riet de sloot
oprijden!
KRETEN VAN ONTZETTING
Kreten van schrik en ontzetting
klinken op - onze chauffeur laat een
paar knetterende vloeken glippen.
We denken dat de bus slipt, maar de
bus vervolgt zijn weg rustig over de
hardbevroren sloot en slaat rechtsaf
de vaart op naar de Grote Wielenen
we zien met grote verbaasde ogen
en open mond de bus achter het riet
verdwijnen in het schemerduister.
Onze chauffeur roept: „Dy fint is it
yn 'e harses slein!" Wij roepen luid:
„De boeren binne hartstikke gek
wurden!" Het is met onze concen
tratie gedaan - we voelen ons dik
opgewonden. We zijn net een troep
luid kakelende kippen.
Aan de kameraden van Zwarte
wegsend wordt het grote nieuws in
geuren en kleuren verteld, we voe
len bewondering voor die waaghal
zen van boeren - de chauffeur zegt:
„Wy sille hurd oanride, se sille wol
oer 'e Greate Wielen komme, dan
kinne wy se fuortdaliks wol sjen."
Hij geeft vol gas, de Chevrolet
schiet als een pijl uit de boog weg,
de bomen aan de Groningerstraat
weg flitsen ons voorbij en als we bij
de Grote Wielen zijn, ontwaren we
de verlichte autobus in volle vaart
over de grote ijsvlakte snellen, en
verdwijnt weer achter een dikke
rietkraag, doemt plotseling dichtbij
weer op en rijdt dan prachtig gelijk
met ons op over de Bonkevaart. Er
gaat een luid hoera op in onze bus.
Zowel de chauffeur als wij wuiven
uit alle macht naar de boeren in de
bus, de achterdeur van hun bus
vliegt open en na een dikke, blauwe
rookwolk zien we lachende rooie
koppen en er wordt uitbundig ge
zwaaid met pijp en sigaar in de
hand.
WARE TRIOMFTOCHT
Het is een ware triomftocht! Ook de
andere bussen „wuiven" enthou
siast. De bus schiet onder het Heeg-
hout bij 't Oud Tolhuis door en ver
dwijnt de kant naar Lekkum-
Snakkerburen uit, waarschijnlijk
naar de Ee.
Het was wel een staaltje van durf en
avontuur! Die chauffeur en die boe
ren waren de helden van de dag. Ik
meen en heb gehoorddat die chauf
feur later ontslagen is, wegens on
verantwoord handelen.
In onze tijd nu zouden hij én die
boeren eervol gehuldigd zijn en zo
wel in de krant als op de televisie
verschenen zijn als echte helden.
Leeuwarden
O. de Roos
Kostuums van
hoogwaardige kwabteit
Ij-EELIWARDEN-ASSEN
Toen ik de foto van Jaap Hollander
zag in het Kleine Krantsje van 25
november moest ik denken aan mijn
schooltijd, waarvan ik enkele jaren
heb doorgebracht in een school, die
nu verdwenen ismaar die toen in de
Bagijnestraat stond, op de hoek van
de Bollemansteeg. Dat plekje grond
zou heel wat kunnen vertellen, want
het hoort bij het oudste gedeelte van
de stad.
Toen de tegenwoordige Westerkerk
nog een Kloosterkerk was van de
Grauwe Begijnen stond daarnaast
het Patershuis en daar weer naast het
z.g. Spinhuis en dit was dan onze
latere school of tenminste op deze
plaats. In 1602 werd hier de Lom-
mert gevestigd en in 1624 kwam
hier de Latijnse School, die het en
kele honderden jaren heeft uitge
houden.
Nu dan. wij waren op deze openbare
lagere school in de Bagijnestraat in
de jaren 1915-1916 en ons pad
voerde over de Nieuwestad via de
Nieuwesteeg naar huis. Vrijdags
vervolg op pag. II
Ook op de markt bij de Langepijp had "Jaap.Hollander'.'.al veel succes met z'n handeltjes.
Net als in vorige jaren komt er
door de vele vrije dagen van het
bedrijfsleven rond de jaarwisse
ling een kleine verschuiving in het
verschijningsschema van 't Klei
ne Krantsje. Het eerstvolgende
nummer van onze krant zal daar
om officieel op 13 januari ver
schijnen. Een dag eerder, vrjjdag
12 januari, rolt het by onze abon
nees ia de bus.
