WEG NAAR HARLINGEN: DOOIE BOEL
HOMME OLIEKONTSJE
PORDER IN HET OUWE
WAS LAATSTE
LEEUWARDEN
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
DIT WAS OOK NIET
VIJFTIENDE JAARGANG
26-5-1979 NUMMER 338
ITWOUEm.,
Illlllllllllllllll
1
'T KLEINE KRANT5JE
5NËEK 14.1
STAVOOCNeU
rtOOUVEO 3A
7
WSDMAHJAIts
1 '11
oconntoasrJ
We klagen steeds meer over het steeds drukker wordende verkeer, maar om nou te
zeggen, dat dit het was - nee, zo te zien, was 'tmaar een ontzettend dooie boel in het
oude Leeuwarden. Geen enkele auto, geen enkele fietser, geen enkele wandelaar - er
loopt letterlijk geen hond op straat. Maar zo was 't natuurlijk niet altijd en overal -
als u het ons vraagt is deze plaat van het begin van de Harlingerstraatweg op een
vroege zondagmorgen gemaakt, het kan haast niet anders. En dat is dan ook nog
voor de oorlog gebeurd, toen er nog hoge bomen stonden aan deze toen nog vrij
landelijke straat. Wie scherp kijkt, ziet dat alle bomen genummerd zijn - de veron
derstelling ligt voor de hand, dat die nummers corresponderen met hun doodvon
nis...
Precies weten we het niet, maar we
denken, dat het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog een eind
heeft gemaakt aan één van de merk
waardigste beroepen uit de oude
tijd: dat van porder of morgenwek
ker. De porder, of porster, want
vrouwen deden het ook, had tot taak
elke morgen een aantalklanten"
te wekken met behulp van een stok.
of gewoon door het kloppen op het
raam. De stadgenoten, die van deze
bijzondere dienst gebruik maakten,
betaalden daar een vaste vergoe
ding voor. De allerlaatste porder in
Leeuwarden was een populaire fi
guur: Obbe van Dijk. een klein dik
mantsje, dat door de Leeuwarders
gewoonlijk.Homme 't Oliekontsje'
werd genoemd, omdat hij ook met
een oliekar door de straten liep. In
de dertiger jaren nam Homme 't
Oliekontsje het vak van porder van
z'n hoogbejaarde vader over en
we 'mogen aannemen, dat hij het
werk nog tot het uitbreken van de
oorlog heeft gedaan. In 1938 ver
scheen er in het Leeuwarder
Nieuwsblad een verhaal over ,,het
laatste overblijfsel van een verdwij
nend beroep" - voor de lezers van
't Kleine Krantsje willen wij dit arti
kel graag even overschrijven.
In onze dagen van moderne zake
lijkheid en de zich in steeds sneller
tempo ontwikkelende techniek ver
dwijnt zienderogen alles wat herin
nert aan verstreken jaren, toen de
gemodelijkheid onder de menschen
nog hoogtij vierde, de voortschrij
dende mechanisatie nog niet in be
langrijke mate zooals thans haar ni-
velleerende invloed op de roman
tiek van tal van oude gebruiken en
instellingen van ons volksleven had
uitgeoefend en het begrip snelheid
nog slechts in het woordenboek van
heel weinigen te lezen stond.
DRIE UUR.
Een van de steeds minder in zwang
geraakte gebruiken, welke ons aan
die tijd herinnert is het z.g. porren
of kloppen. De porder was in vroe
gere jaren de man, die des morgens
om 3 uur of soms nog vroeger op
stond en wien de taak was opgedra
gen die personen, die in verband
met de aard van hun beroep héél
vroeg moesten opstaan (landarbei
ders, fabriekswerklieden etc.) te
wekken. De porder deed dit door
aan te bellen of met een stok, meest
al een hengelstok, tegen de ruiten te
tikken.
Vervolg op pag. 9
WIJ vwwyn Uw
DINERS
fej"ZAKEN LUNCHES
VERGADERINGEN
RECÉPTIE8.
NTEUWESTAD 75 - LEEUWARDEN - TEL 05l«M156e
jfr'iftif-jifrTr"'" -
y y, fW<
i&HiMrfTiTMfinn
..Weest zijn gast, zodra het U pastl.y^