GESPREKKEN OP DE
JEUGDHERINNERINGEN
5
►MAKELAARDIJ
I NOORD-NEDERLAND
Tussen de buien deur stonnen ons
maten soa nou en dan op hun plakje
bij de bruggen. Jim wete wel: Tabe
Ruutsje, Sjouke Suderslak, Wiebe
Poatsje. Lange Marten en Jan Boer-
ke. De laatste waar een dag of wat
niet op het appèl weest.
Jan Boerke: Nou sjoch, eerst wat
grieperig en wat snotterig, en flie-
den wieke op begraffenis fan een
broer fan 'e frouw. Keimpe uut Ap
peldoorn.
Wiebe Paotsje: Och heden, hèt
Keimpe het opgeven? Hew ik skoan
kannen. Hoe oud is ie wudden?
Jan: Ses-en-seventig. Betrekkelijk
jong suden je hjoed de dag sêgge.
Tabe Ruutsje: Ja, as je nou rekene,
dat son Vondeling nog maar drie-
en-sestig waar. En dan soa ferrekte
sneu an je end komme.
Lange Marten: Je hewwe groate
idioaten op 'e diek teugenwoordig.
Alle weken weer an lees je daar over
in 'e krante. O, daar komt Hein fan
't Hobbelpeerd oek an.
Sjouke Suderslak: Hein fan
Son fent houdt nou sien hele leven
die naam. Ik loof fan wegen sien
moeke
Hein H.Ah, mannen fan een goed
leven. Hewwe' jimme een goeie
Sinterklaas had? Of waren jim te
stout weest, in 'e broek poept of
soa. Hahahah.
Wiebe: Al weer son lollige broek
met regenwater. Wij hewwe der niet
feul an daan fan 't jaar. Het wurdt te
duur met soa feu! nageslacht!
Tabe: Nou. daar hestou de keutel
bij't skoane end! Wij oek, wij hew
we feertien kleinkienders en nog
weer een stuk of wat achterklein-
kienders.
Jan: Ouwe Klaas self wie frijgesel
mar as jou trouwd binne, en het wil
wat ansette. ja, dan wurdt er in
twintig jaar wol wat presteerd.
Hein: Ik hew es hoord, dat er in
Widdum of in Wietgaard één woan-
de, die al met een tweede trouw
boekje bezig was. Het eerste was
fol.
Wiebe: Nou, en derkanne twaalf in.
Soa in Wietgaard. Kwaim die Roal-
fmk daar oek niet weg? Is oek niet
oud wudden.
Sjouke: Ik hew nog met Bouke op 'e
Ambachtskoal gongen. Wij fonnen
het wat een grummietig tiepe, mar
hij waar soa helder as een bij.
Tabe: Hij hèt het oek mooi fer skopt
in 't leven. Son Vondeling oek wel,
mar die hadde der oek foor leerd.
Mar die Roelfink wurdt met alleen
mar een ambachtskoaldupploma
mar even menister. Hé, poppelepé!
Marten: Kiek. as jou een fak leerd
hewwe, dan komme jou een aardig
endsje heen. Niet dat jou ferdrinke
in 't geld, mar je kanne je rédde!
Sjouke: Soa is 't ons oek gongen. En
wij hadden één meiske, en die is
trouwd en se hewwe twee jonges.
Kiek, en dan kenne jou wel sin-
terklaze.
Jan: Ja hear, sa is dat. Wij hawwe in
froeger dagen oek wel mooie avun-
Denkt U over
(VER)KOPEN of (VER)HUREN
van woonhuis of bedrijfsgebouw
Wij denken dan graag met U mee
I Wijbr.de Geeststr 33a Leeuwarden Tel. 05100-33331
den beleefd. Mar nou met Keimpe
en soa stie us de kop er net nei.
Wiebe: Keimpe en ik hewwe nog
tegare in Duutsland sitten. Bij
Hamburg in 'e buurt. Met nog twee
anderen binne we daar wegflucht.
Hein: O ja, toen hewwe se die nog
ergens in 'e poat skoaten niet Wie
be? Hoe waar dat oek al weer?
Wiebe: Nee, heel anders. Ik was al
weer hier in 't land en onderdoken
bij rheensen onder Gariep. En op
een avund met ons stomme kop,
mien maat Jelle en ik, even naar 't
dorp toe.
Marten: Dat waar oek niet goochem
wel Wiebe? Hadden jimme daar niet
op deurdocht?
Wiebe: Och jonge, wij ferfeelden
ons doad. Dat wij waagden het er
mar op. Der waar één fan 'e onder
grondse en die hadde nog een
neutsje achteruuthouden.
Tabe: En jim hadden wel dust kre
gen onder de grond, denk ik soa.
Der waar toch al niet feul drank te
besetten in die tied. Alle snaps was
foor Heinrich!
Wiebe: Stil nou even, Ruutsjeman.
Oh ja, wij proefden even, wij luus-
terden even naar de sender om goed
acht uur, en doe wurde der op 'e
ramen klopt.
Jan: Och heare, daar waren de poe
pen seker. Hadden se jimme fer-
neukt of soa?
Wiebe: Nee, wij dochten oek aan
Moffen en wij as gekken deur de
keuken achterom, over de skutting
heen, deur een sloat batse, en toen
bin ik in skerp trapt. En dat is niet
goed behandeld, en soadoende
Tabe: Ja, se konnen die oek niet
naar een siekenhuus toge, och he
den, hest oek best piene had seker?
Wiebe: Nou ferskeurend! Ik hew
wat afjankt as groate kerel. En het
had niet hoeven, want het waren
gien groenen of soa, mar een andere
fent fan 'e ondergrondse, die drie
keer op het ruut tikte
Dat waar soa afsproken.
Hein: En dat was jimme maat fan 'e
neut fan Ome Joop mooi fergeten.
Wat beleef je dan oek wat niet? Das
krekt as die Ammérikanen daar in
hurren kantoor.
Sjouke: O, daar in het land fan die
andere Sinterklaas. Die ouwe druif
richt daar heel wat an. En hij sit
altied mar foor dat selde bloemke-
behang te ouwehoeren op 'e tellefi-
sie.
Wiebe: Mien skoanseun hèt het dan
over de ouwe taaietolla Koppijnie,
mar ik fien niet dat jou daar grappen
over make mutte.
Jan: Sa is't mar krekt. Die earme
stumpers binne har leven niet feilig.
Och, en dan met de kestdagen foor
de doar.
Marten: Seg dat wel, de Kestdagen.
Aansen de bomen weer op 'e Nij-
stad en al soa meer.
Tabe: Wat is het een stuk rustiger op
'e Nijstad niet? Mar op het Saailand
is't soms een groate bende. Ja, niet
dat ik mien Mercedes daar in 'e kel
der set.
Hein: Ik weet nog wel, dat jou hier
en daar straatjes hadden met een
bordsje met "Stapvoets". Toen
hadden jou nog meest peerdewa-
gens, faak met fan die grouwe Bel
gen der foor. Goeie ouwe tied!
Sjouke: Ho. ho, hobbelman. Toen
stonnen we oek nog wel onder in't
skip bij Koopmans en dan met de
sakken op 'e rug bij de ledder op, en
dan het febriek in. Best bealige jon
ges!
Marten: Ja, dat hestou nog met-
maakt. ik niet meer. Maar ik hew bij
het korendragershuuske Mouwfesje
der wel over fertellen hoord. Oek
die grap, dat er faak een hoop fogels
in 'e buurt fan die peerden waren.
Tabe: Dat was gien grap, die loer
den op 'e korreltsjes die nog wel es
in die dampende peerdefiegen sa-
ten. Ik sien het nog foor mie.
Marten: Mar de grap is, dat die fo
gels op een dag soa te keer gongen,
dat één fan die peerden em omdraait
en seit: As jim jim nou de bek niet
houwe, dan komt de saak fandaag
niet open
verwig van pag. 3
Op een middag kwam mijn vader
thuis en vroeg of ik op kantoor wil
de. De heer Polstra kende mij en hij
had mijn vader gevraagd of ik soms
bij hem op het kantoor wilde komen
als jongste bediende. Ik er naar toe
en ja hoor, ik werd aangenomen als
jongste bediende tegen het vorste
lijke salaris van 2,50 per week en
ik kon de andere dag al beginnen.
Het was een gezellig kantoor, met in
de achterkamer de heren Boorsma,
de directeur en de heer Polstra. Aan
de straatzijde zaten mej;. Dijkstra,
als secretaresse, de heer Bouma,
boekhouder en ik. Ik kreeg een ei
gen tafel en moest het geijkte werk
doen, zoals brieven sorteren, post
op halen, post copieëren enz. Ook
mocht ik typen leren op een heel
oude „Hermes". Daar heb ik wat
op afgetimmerd, soms zo lang en
hard, had de heer Boorsma verzocht
de tussendeuren te sluiten.
GROOT GEDRAG
De post ophalen aan het postkantoor
en geld brengen naar de Nationale
Bank op de Wirdumerdijk, vond ik
leuke dingen, ik was buiten en bleef
meestal langer weg dan nodig was.
Eens moest ik een heel groot bedrag
aan geld wegbrengen. Het zat in
mijn binnenzak en in de geldtas had
men kranten gedaan. De bank, waar
men mij wel kende, was gebeld, dat
ik er aan kwam. Ik werd in een ka
mer gebracht en daar kon ik het geld
afgeven, ik was blij dat ik het kwijt
was. De vrijdag was ook een leuke
dag, dan kwamen er vaak brand
stofhandelaren van buiten de stad.
Ze kwamen afrekenen of ze moes
ten Boorsma hebben. Maar deze en
de heer Polstra waren er nooit, ze
zaten dan op de Beurs. Het bracht
een beetje afwisseling in het saaie
kantoorbestaan.
Soms kwam er in de lunchpauze
(van 12 tot 2 uur) voor de heer
Boorsma wel eens telefoon vanuit
Rotterdam (hoofdkantoor). Daar ik
op kantoor bleef, want ik had pauze
van 2 tot 4 uur, moest ik zo'n ge
sprek overzetten op het toestel bij de
heer Boorsma boven, waar hij
woonde. Nu had hij op zijn toestel
een schakelaar om een gesprek over
te zetten. Als ik dat had gedaan
hield ik de hoom van de haak. Ge
volg was, dat hij niets kon horen en
de man in Rotterdam ook niet.
Alleen ik hoorde beide partijen
praten en hoe langer hoe meer
schreeuwen. Tot het mij te bar werd
en ik de haak op het toestel deed.
Dat waren geen beste momenten,
want als de heer Boorsma beneden
kwam kreeg ik ervan langs, hij be
greep best wat ik had gedaan.
Ook heb ik nog eens knap in de rats
gezeten over een fiets. Ik had zelf
een fiets en daarop was het beruchte
„fietsplaatsje" vast gesoldeerd.
Het plaatje van Colijn, de „beste
brave man". Mijnheer Boorsma
had een heel mooie fiets, met dub
bele velgremmen. Als ik 's middags
de post moest wegbrengen pikte ik
die wel eens. Maar hij had een los
ftetsplaatje in een etui, dat dan aan
het stuur bengelde. Dus ik op pad
met een fiets zonder plaatje. Eens
was er controle. Ik kon praten wat ik
wilde, doch „weris dien plaatsje"?
Mee naar het bureau en ik kon hem
de volgende dag weer ophalen als ik
het plaatje kon tonen en als boete
2.50. Die avond was er niet veel
aan 't leven.
Lopend naar kantoor waar ik in het
keukentje het verhaal vertelde aan
mej. Dijkstra. Ja, zij kon er ook
niets aan doen. 's-Avonds moest ik
thuis het verhaal wel vertellen, want
ik moest allereerst 2.50 hebben en
dan nog een los plaatje. Die 2.50
kreeg ik van mijn moeder, maar een
plaatje los hadden wij niet. Met het
smoesje, dat mijn fiets kapot was en
de post moest worden gehaald kreeg
mej. Dijkstra het voor elkaar, dat ik
op de fiets van de heer Boorsma
mocht gaan, die ook nog het plaatje
gaf - niet verliezen hoor! Zielsge
lukkig rende ik de over de Wirdu-
merpoortsbrug de stad in naar het
bureau. Gelukkig maar dat de heer
Boorsma in de achterkamer zat. Ik
kreeg de fiets direct mee en dolge
lukkig was ik, toen hij weer in het
schuurtje stond. Dat leed was gele
den. Ik ben later maar trouw op mijn
eigen fiets gegaan.
UIT GROOTMOEDERS ANSICHTENALBUM
De Lichtdrukkerij van J. M. Schalekamp uit Buiksloor heeft tientallen jaren geleden deze kaart uitgegeven van de Tuinen met links hel
toen nog bestaande hoekhuis, dat aan de Turfmarkt stond. De zogenaamde Handelskadehet stukje straat tussen de Turfmarkt en de
Voorstreek was toen nog uiterst smal. Pas na het slopen van o.a. de huizen op de hoek van de Voorstreek en de Turfmarkt kon de
Handelskade aanzienlijk worden verbreed. Links op deze plaat een mooi wit hondsje en rechts eveneens een fraaie witte hond - er moeten
heel wat "honnen" in het ouwe Leeuwarden zijn geweest