LEEUWARDER GEMEENSCHAP HIELD
DANSAVONDEN IN DE BEURS
ORANJE STRIK
OP DE JAS?
DAN: ONTSLAG!
IN ONWERKELIJKE SFEER.
J
BIJ GEBOORTE BEATRIX:
W. H. KUIPERS
de gemeentelijke voorlichting,
die toen van de grond kwam.
Twee halven maken één hele en
dit betekende voor ondergete
kende dat hij de redactie van de
Leeuwarder Courant verliet om
een stoel te gaan bezetten in het
Stadhuis, waar ook de Stichting
Leeuwarder Gemeenschap een
(bescheiden) onderkomen vond.
Van daaruit ontwikkelde zich het
plan op zaterdagen dansavonden
in de bovenzaal van de Beurs te
houden, opdat de jeugd niet doel
loos door de stad hoefde te slen
teren, dan wel thuis zitten bij
moeders theepot. De première
was op 20 april 1957 en leverde
meteen een groot succes op: on
geveer duizend jongelui, die
graag bereid waren twee kwar
tjes aan dit vermaak te besteden,
waren aanwezig. In de bovenzaal
speelde het Groninger orkest
'The Flying Fingers'; een Leeu
warder orkestje was op deze
avond niet beschikbaar.
ONWERKELIJK
De dansavonden in de Beurs
hebben zich een reeks van jaren
kunnen handhaven in een sfeer,
die ons nu bijna onwerkelijk
voorkomt. Hoe massaal de op
komst ook was, wanordelijkhe
den kwamen praktisch niet voor;
roerige elementen manifesteer
den zich zelden en dan nog alleen
maar laat in de avond, wanneer
verhitte pretmakers van elders
(en dan in het bijzonder uit ca-
fé's) kwamen opdagen om de
zaak op stelten te zetten. Maar zij
werden door het traditionele pu
bliek als 'ongewenste vreemde
lingen' beschouwd en kregen
geen gehoor, zodat ze al gauw
weer afdropen.
Dat de ongecompliceerdë vro
lijkheid bleef overheersen, had
zeker als oorzaak dat geen alco
holische dranken werden ver
strekt, zelfs geen bier. Niemand
vroeg daar trouwens om; met
een flesje prik op zijn tijd was
ieder gelukkig en dus waren het
makke avonden voor het bedie
nend personeel, met achter het
buffet de ongeveer tachtigjarige
Piet de Jong (later Van Dellen)
aan de Langemarktst'raat, niet
alleen bekend bij feestgangers,
maar ook bij examenkandidaten
voor het rijbewijs.
De muziek, naar de mode van
die dagen, werd meestal geleverd
door Leeuwarder orkestjes,
waaraan onder meer de namen
Gramsma en Martin Vijver wa
ren verbonden. Soms kwam een
selectie uit de militaire Johan
Willem Frisokapel te Assen het
dansen muzikaal ondersteunen.
De muziek vond niet alleen grote
weerklank bij het publiek, maar
ook bij de zaal zelf, die een
daverende nagalm vertoonde.
Om het dansen in goede banen te
leiden, werd een 'dansmeester'
uit Sneek, de heer F. C. van der
Zwaag, ingehuurd. Hij wist me-
DOOR
nigmaal aardige attracties aan
het feestelijk gebeuren toe te
voegen; slechts eenmaal meende
de directeur van de L.G. een
stokje te moeten steken voor een
door hem bedacht plannetje. Het
ging om een mooie-
benenwedstrijd, met meisjes als
deelneemsters en jongens als
beoordelaars. Dat dit niet door
ging, lag overigens niet aan de
(vermoedelijke) kwaliteit van
het expositiemateriaal
Zo verliepen deze avonden vro
lijk en ongedwongen, met de
polonaise en af en toe een rock
and roll-achtige reuzenzwaai.
Typerend voor de sfeer was een
jongeman die op het hoogtepunt
zijn jasje binnenstebuiten aan
trok en zich zo op de dansvloer
waagde. En natuurlijk zag men
ook op de rustige plekjes (voor
zover aanwezig) handje-vast
houdende jongelui, die goede
hoop voor de toekomst boden.
Maar nimmer heeft de directeur
van de Leeuwarder Gemeen
schap een verlovings- of trouw-
kaart bereikt. (Zie het begin van
dit verhaal).
De Stichting Leeuwarder Ge
meenschap had dus een duidelij
ke greep op het jonge publiek en
ondervond dit ook organisato
risch, toen een vertakking tot
stand kwam in de Sectie Jeugd,
later de Leeuwarder Jeugdge
meenschap. De eigen activiteiten
van de Stichting namen daarna
practisch een einde; dansavon
den en bijzondere evenementen
werden aan de jonge loot van de
L.G.-stam overgelaten en daar
mee was meteen de weg aange
geven voor de uit stuivers bijeen
gegaarde financiële middelen.
HOOGTE-DIEPTEPUNT
Danswedstrijden, song- en or
kestfestivals werden op touw ge
zet: de bekende Adamo kwam
zingen en een hoogtepunt, te
vens financieel dieptepunt, werd
op 18 september 1965 bereikt
met het optreden van de toen
fameuze groep 'The Searchers' in
de Frieslandhal. Achtduizend
gulden kostte dit evenement en
de Stichting Leeuwarder Ge
meenschap had als een zorgzame
moeder op zijn minst de morele
plicht het aanzienlijke tekort bij
te passen, daarmee zichzelf bero
vend van de laatste financiële
mogelijkheden om nog iets op
touw te zetten. Maar dit alles
nam niet weg dat er gerechtvaar
digde oudertrots leefde bij het
bestuur van de Stichting Leeu
warder Gemeenschap, waaruit
dit kind zich met zoveel levens
kracht had ontwikkeld!
Leeuwarden W. H. Kuipers
Onze abonnee de heer J. Speer
stra te Beverwijk stuurde ons een
interessant knipsel uit het Friescb
Dagblad van 5 februari 1938
over een bakkersknechtje, dat
ontslagen werd door zijn baas
omdat hij na de geboorte van
prinses Beatrix de klanten be
diende met een oranje strik op
z'njas!
Dat bakkersknechtje,aldus de
heer Speerstra, was Siebren van
der Galiën, die nu in Bennebroek
woont. Hij was een zoon van de
bekende politieman-verzetsstrij
der Van der Galiën, die in de oor
log om het leven kwam.
Hier komt dat Friesch Dagblad-
verhaal.
HOE IS HET MOGELIJK
Bakker Tjalke Boonstra, Menal-
dumerstraat 11 te Leeuwarden
heeft zeer tot genoegen twee jaar
lang een bakkersknechtje in zijn
dienst gehad.
Toen de kleine Prinses Beatrix
geboren werd stak ook deze
knecht een oranjestrik op zijn jas
en ging zoo de klanten bedienen.
Toen hij in de bakkerij terug
kwam vroeg zijn baas hem of hij
zoo de klanten had bediend en of
hij van plan was dien strik den
helen dag te dragen.
Natuurlijk dat de knecht, een
echte Oranjevriend, antwoordde
dat dit zijn plan was en dat hij
klanten had die hem zeer zeker
scheef zouden aanzien, indien hij
de strik niet droeg.
Dan kunt ge met 12 Februari de
dienst verlaten was het antwoord
en de jongeman was daarmee
werkloos.
borst gaat dragen? Zelfs de com
munist Roorda wilde gaarne me
dewerken met dit 'Kind van Us
Heit' als ze helpen wil tot ophef
fing van de sociale noodtoestand
in Friesland.
Dansavonden in een onwerkelij
ke sfeer: allemaal netjes achter
elkaar aan
arm was aan vermaaksmogelijk-
heden voor de opgroeiende
jeugd. Deze gedachte ontwikkel
de zich in samenhang met het feit
dat in mei van dat jaar een
medewerker werd benoemd, die
de functie van directeur kreeg,
alhoewel dit een wat weidse aan
duiding was voor deze eenling,
die waarlijk geen staf van perso
neel had te bevelen. Het was
overigens een bezigheid voor de
helft van de week; de andere
werkdagen werden gewijd aan
Gelukkig dat er ook in Leeuwar
den nog andere bakkers zijn. Met
ingang van 14 februari heeft de
jongeman weer werk bij een der
groote bakkerijen te Leeuwar
den en zo heeft dit incident voor
hem weinig schade, maar wie zou
gedacht hebben dat er heden nog
menschen gevonden worden, die
iemand broodloos willen maken,
wanneer hij bij de algemene
vreugde in het land oranje op de
In het begin van 1957 kwam het
bestuur van de L.G., onder lei
ding van burgemeester Van der
Meulen, tot de opvatting dat
onze overigens zo goede stad
Achter het buffet de ongeveer tachtigjarige Piet de Jong
Alhoewel het wat ver gaat de
vroegere Stichting Leeuwarder
Gemeenschap als een soort hu
welijksbureau te beschouwen
kan toch wel worden aangeno
men dat deze organisatie jeugdi
ge harten aaneen heeft gesmeed
^geheel krachtens de doelstelling
'bevordering van de gemeen
schapszin'. Dit tweede artike:
over de Stichting vertelt er meer
van.