GESPREKKEN OP
DE MOLEN DIE
LEEUWARDEN
VERSPEELDE...
V
IR t£gff§
W f'Ik
IN TEERMASSA
WEGGEZAKT
LEEWADDERS,
WAAR IS DIT
ANGSTIG AVONTUUR
Marten is der niet bij, mar Bouke
Spoorman wel, en Rintsje de
Ruter is oek nog niet fut. Bouke
mut met een rare gewoante afle-
re, en Tabe denkt bij een beken
de kaatsersnaam an de verkeerde
pursoan. Loadewiek de Tureluur
hèt in Spanje weest en soadoende
is der weer stof genoeg foor Tabe
Ruutsje, Sjouke Sukerslag, Wie-
be Poatsje, Minne Mager, Fokke
Vutman. Rintsje de Ruter en.
de Tureluur.
Minne Mager: Marten is de eer
ste tied niet te spreken. Se sitte
weer es in de karrefan fan hun
seun. Nou der binne dagen bij
weest, dat se niet hard hoefden te
stoken. Klein grapke.
Fokke Vutman: O, mar kiek es
an, Tabe sorgt foor een ferfanger.
Sien broer Bouke is weer es in
Liwwadden. Die beide mannen
binne nog goed hecht. Se stappe
nog as stoaterse hanen.
Sjouke Sukerslak: Ja, die ouwe
spoorman ken der nog wel weze.
Froeger in sien pakje was't oek
een mooie, kante kerel.
Bouke Spoorman: Goeie morgen
segge se oek wel es. Met mij is ut
prima. Hopend van u het zelfde,
skreven we dan froeger op een
briefkaart. As ut mar niet al te
warm is. Snotferjandorie, dan
hew ik ut niet meer.
Tabe Ruutsje: Bouke hèt een nij
floekje uutfonnen. Hij floekte de
laaste tied wel soa ferskrikkeluk!
Wiebe Poatsje: En't ken je soms
raar ontkomme. Slaan die mar es
op 'e duum met timmeren. Of
stoat dien hasdien kop mar
es goed. Dan knalt ut er uut, en
dat lucht soa lekker op. Hoe seit
Bouke oek al weer? Snotferjan
dorie. Das een mooie lange oek.
Rintsje de RuterWat is der te
snotteren? Morning fooks. Ik bin
wat later, mar ik hew een slagje
Kamsterburen deen. Helemaal
om die nije huzen heen, daar an't
water, en dan achter Poelsma,
Mml IJljrc" j -
f «JIJ^
-
.vrtv lis::
Mrf
aM/
J
Precies vijftig jaar geleden is deze karakteristieke standerd
molen in Rottevalle verloren gegaan na een hevige storm.
Jammer voor het volk van RottevalleJazeker, maar vooral
spijtig voor Leeuwarden en de Leeuwarders! Men had het
immers al helemaal in kannen en kruiken dat de molen zou
worden afgebroken om daarna te worden opgebouwd op een
van de stadswallen in Leeuwarden. En met de mooie molen
werden ook al die plannen weggeblazen door die najaars
storm. Helaas, helaas-wat zou het nu interessant zijn geweest
de molen nog te kunnen bewonderen op een van de plaatsen,
waar in vroeger jaren ook molens hebben gestaan. Op het
bolwerk van de Westerplantage bijvoorbeeld, waar tot 1902
de molen De Arend heeft gestaan of op de hoogte bij de Pier
Pandertempel, waar tot 1882 de machtige molen De Leeuw
haar wieken liet wentelen.
sa'k mar segge. Mien ouwe buurt
hé?
Fokke: Nou, ik docht al, Rintsje
is seker weer naar een kaatswed-
stried toe. O, fandaag niet.
Rintsje: Je wurre wat ouwer, mar
we hewwe ut nog lang deen. In 'e
goeie tied één keer in 'e maand.
Met een man of twaalf potsje-
kaatse. Meest lui hier weg, uut
Friesland, mar oek een enkelde
antrouwde Ammérikaan.
Tabe: Ik weet fan kaatsen niet
feul af, mar ik lees dan de namen
wel es. En toen hew ik even
docht, dat ons ouwe burrige-
meester an't kaatsen slagen was.
Der is wel gauw es een Jehannes
Brandsma bij.
Minne: Das nou echt een klein
grapke fan Tabe. Mar kiek, hij
kwam uut Stiens en daar wete se
wel fan kaatsen af. Meer as ons
nije mantsje denk ik. Hoe hiet ie
nou? Fan het Loo of soa?
Bouke: Komt ie fan het Loo? O,
soa hiet ie. Ik docht al an Pieter-
met-de-groate oren. Snotferjan
dorie, dit treft min. Daar komt de
Tureluur an. Maak je bust mar
goed nat!!
Loadewiek Tureluur: Mannen
fan Sleat, stean op, ut is dei! Daar
was ik weer es. Ik bin krekt uut
Spanje werom, en ik docht fanne-
morren: waar sal ik eerst hene?
Naar de bruggen!
Wiebe: Tureluurluk, naar de
bruggen. O, hoor mij nou es.
Hestou in Spanje weest, Tu—en~
Loadewiek? Op 'e fiets, of met 'e
fliegmesiene?
Tureluur: Niet één fan beiden.
Met een bus. Met een super-de-
puper-de luukse bus. Met een bar
der in, en tillefisie, en een plee,
nou ja, een tolet tureluurluk. Ut
was goed hiet, dat bij de bar was
ut druk.
Sjouke: En jou kanne fan een
glaske bier beter piese af fan een
droog kusje broad! Mar is dat niet
een hele sit, ouwe man? En onder
weg slape seker. Oek in e bus of
eh
Tureluur: Nee, in een knap hotel.
Wel in 'e rij soms foor een bord
warm eten, en met 'e kiepen op
stok, en der morrus weer froeg
uut. Mar och, je haalden je rust in
Spanje wel weer in. Wat seistou?
De frouw met? Tureluurluk!!
Bouke: Dat is de moeite weerd.
Tegare op reis. Ik bin oek wel es
met een bus fut weest. Met een
maat uut Leiden. Nee, niet de
floeker. Snotferjandorie, wat een
alleenstaanden om ut soa mar te
seggen. En faak een boel frou-
wen.
Fokke: Ik hew een trouwd stel
kannen, die gongen altied appart
op fekaansje. Hij met een maat,
en sij met hur suster. We binne
ut hele jaar al bij mekaar, seiden
se. Je wille mekaar oek wel es
een paar weken in't jaar niet sien.
Tureluur: Dat is een opfatting.
Tureluurluk is dat een opfatting.
En al suden jou allénig gaan, jou
fiene altied wel anhoud. Hé,
Rintsje, ut dringt nou pas tot mie
deur. Bistou weer es anspoeld?
Rintsje: Nee, ik bin mien dubbel
ganger, is't nou goed? Och ja, ut
ouwe stee, ut ouwe plak trekt
altied weer. Mar jimme hier bin
ne wel soa wat de laasten fan de
Mohammikanen, die ik goed
kannen hew. En dat sal Bouke
oek wel soa gaan, al komt ie even
faker as ik.
Bouke: De ouwe garde sterft uur.
Feit waar. Mar guster sagen Tabe
en ik een heel oud mantsje lopen.
Een angstig avontuur, dat was
het zeker voor het zoontje van de
heer Ten Hoeve van Achter Tul
penburg, nu vijftig jaar geleden.
Hij zakte weg in een massa teer
en wat hij ook probeerde om er
weer uit te komen, het lukte hem
niet.
De mastiekmassa, nodig voor het
verbeteren van de Wirdumer-
dijk, lag opgeslagen op een ter
rein tje naast het gemeentelijk
slachthuis aan de Sneekertrek-
weg. Door het aanleggen van een
dijkje had men daar een put
gevormd van ongeveer een halve
meter diep. Daar werd de mas
tiek in vloeibare toestand in ge
spoten, waarna ze zou stollen
door afkoeling.
HARDE KORST
Dat afkoelingsproces was nog
niet voltooid, toen de kleine Ten
Hoeve dacht best over de put te
kunnen lopen de korst op de
massa was immers hard en wie
zou denken, dat de onderlaag
nog vloeibaar was?
Maar tot zijn grote schrik zakte
hij in de donkere massa weg en
hij zag geen kans meer er uit te
komen: bij elke beweging met
armen of benen raakte hij vaster
in de prut.
VRUCHTELOOS...
Enkele schippers, ter hoogte van
het abattoir aan de wal, snelden
te hulp, toen zij bemerkten in
welk gevaar de jongen zich be
vond, maar ook zij slaagden niet
in hun pogingen de knaap uit de
kleverige massa te bevrijden.
Pas toen zij hem alle kleren, de
kousen en zelfs zijn schoenen
van het lichaam hadden gesne
den, kwam het kereltje vrij. Met
een auto werd hij naar huis ge
bracht en toen bleek, hoe de
schrik hem in de benen zat: er
traden koortsverschijnselen en
stuiptrekkingen op, zodat de ge
schrokken ouders nog 's avonds
laat de dokter moesten roepen.
Hij kwam ons wel soa bekend
foor. En snotferjandorie, ja hoor,
ut was em. Ons ouwe bakker fan
heel froeger. Wat sei die oek al
weer as moeke em betaald had-
de?
Tabe: Wij danken u, en loven u,
en prijzen uwen naam in stilte En
dan mar weer tot morren as we ut
beleve magge, en dat sal wel!!!
Vlga
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was
het..." met zestien zeer fraaie foto's van de stad uit een lang ver
vlogen tijd.
