VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN KM/, van ae TWINTIGSTE JAARGANG 8-10-1983 NUMMER 442 tS ee-ri &iy yo-nd&'oe c/ay vandaay: met dit -n-umm,eï- yaut 't odQetne /ddantye y 'n, timntuyste yaa/uyamy in/ ddaaï mee dedden ate ee/n mj/ljfiaad de'ie/dt, aam, de-t des taam wua'ivun wty nie t duA^den demden, toen we eens eoute na/mme'>, ddrwee%den e/n aa/n det te yin J tonden van de éamye wey, die wiy na, al dedden afyefeyd. Wat om oti dit moment woud tot voddoeniney stemt is detfeit, dat o-nye d/iont yicdl noey steeds may ve/tdeayen on een etnsje'ifla raode deddneysteflt ny van on :ye y/iote deyeï/sdïony. dde fmettiye le.actieSj die ons detteiliyd day in day ait de/oeidenvoumen een voo'itdaAe n de devestiyimy van det we tenj dat wty met ons odQetne ódCtantye daiyenden en noy, eens daiyenden teyens iedere veestten daeyen een y'toot cyenoeyen doeM. (Md deye deunyyem van instemmony stimadeAen ons ene'tyted voo'ot te yaan ofi de eenmaad onyestayen en yuist yedteden weydie cms, naa/o toy vavty diofven, naa/o andere, noy vUidel veuoydeude mydyha-dvn voeï,t. d/ddnno Sd. Ódcdoastia. De eerste acht Meteor straalja gers arriveerden in Leeuwarden op de acht en twintigste januari 1948. Het waren toestellen van het even eerder op Twenthe op gerichte 323 Squadron van de legendarische Majoor Jan Flin terman. De andere vliegers die Leeuwar den op deze manier als (Neder landse) militaire basis inwijdden, waren de luitenants Linzel, Van Aersen en Van Gelder, de ser geant-majoor Van Oord en de sergeants Van Mil, Bakker en De Ruyter. De vreugde over hun blijde in- comste werd meteen getemperd door het bericht van het crashen op deze zelfde dag van twee andere toestellen, die van het vliegveld Valkenburg op weg waren naar Leeuwarden. In laaghangende bewolking raak te ze de koers kwijt, waarna ze door brandstofgebrek gedwon gen werden tot het maken van noodlandingen. De ene machine kwam ten noordoosten van Dokkum bij Wetzens terecht en werd licht beschadigd, het andere toestel bereikte bij Uithuizen de grond en liep zware beschadigingen Qp. Beide vliegers kwamen er geluk kig zonder kleerscheuren af. Maar toch Was dit een voorbode van wat er aan rampzaligs te wachten stond? Voorlopig bleven er van de Vliegbasis nog positieve be richten komen dank zij de Ma joor Flinterman, die ons verbaas de door het vestigen van twee records. Vliegend in een Gloster Meteor bracht hij eerst het hoog terecord op 14821 meter en daarna het snelheidsrecord op 953,1 kilometer per uur. Exact één jaar en acht maanden na de komst van de Meteors naar Leeuwarden, op de op acht en twintigste september 1949, de den zich de eerste moeilijkheden voor. IN BRAND Toen drie toestellen van de basis zouden vertrekken, zag een van de vliegers zich gedwongen de start af te breken. Het was de sergeant Bernhard de Ruyter, die had behoord tot het team van de acht vliegers, die als eersten de basis bevolkten. Z'n toestel kwam naast de baan terecht en vloog in brand. Maar het vuur werd geblust en de piloot kon worden gered. Een tweede toestel uit dezelfde formatie raakte boven Noord Holland in een mistgebied, kreeg gebrek aan brandstof en moest bij Volendam aan de grond: ook de piloot van deze machine, de Sergeant Van der Maessen de Sombref stapte er gelukkig heel huids uit. Toen begonnen de vijftiger jaren. De noodlottige vijftiger jaren. Op de zesde februari 1950, even Vandaag het eerste van een reeks van zes verhalen van de hand van onze hoofdredac teur Fenno L. Schoustra over de Rampjaren van de Vlieg basis Leeuwarden. Over veertien dagen volgt het ytweede^deel^^ na half drie, zagen mensen in het Jelsumer Oudland op geringe hoogte een straaljager overvlie gen die kennelijk net van de basis was gestart. Hoewel het toestel heel regelmatig vloog trok het toch de aandacht: de motor maakte een vreemd, sputterend geluid, dat de Jelsumers nog nooit eerder hadden gehoord. Bovendien viel het op, dat het vliegtuig niet met een grote snel heid vloog: rustig en statig gleed het voort in de richting van de Dokkumer Ee. ALS EEN STEEN Plotseling echter dook de machi ne omlaag, raakte met een hevi ge klap de grond, schoot over een sloot, richtte zich nog even op en plofte toen als een steen naar be neden. Direct na de val vloog het wrak van het toestel in brand en helpers, die onmiddellijk toesnel den hoefden niet te denken aan het blussen van de enorme vlam menzee. Toch drongen er mannen tot het toestel door, maar van de be stuurder vond men geen spoor. De neus van de machine had zich metersdiep in de zware klei ge werkt en de vlieger moest onmid dellijk zijn gedood. Wie het was, dit eerste slachtof fer van de vliegeniers van de Vervolg op pag. 7 Ze liggen nu alweer drie decennia achter ons, "de rampjaren" van de Vliegbasis Leeuwarden, de vijftiger jaren, toen we herhaaldelijk werden opgeschrikt door berichten over noodlottige ongevallen, waarbij onze basis betrokken was. Het was de tijd van de eerste straaljagers, de Gloster Meteors, de Hunters en de Thunder streaks, waarvan er heel wat ontijdig naar beneden kwamen. In het tijdvak van 1950 tot en met 1959 heeft men op de basis de driekleur ettelijke malen halfstok moeten hangen: niet minder dan negen en vijftig maal is er in deze periode een vliegtuig verongelukt, óf in Friesland, óf buiten Friesland, waarbij het dan een toestel uit Leeuwarden betrof. Daarbij zijn er tientallen doden te betreuren geweest. (W

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1983 | | pagina 1