WTj
VLuJIf
IgiMwi
kaarsen
voor
smaakvol
huishouden
Fa. 0. v.d. Veen
en Zn.
kaarsen
kaarsen
Bart Vossenberc
GRAMMOFOON
PLATEN
Wij wensen iedereen
prettige Kerstdagen en
een voorspoedig 1984
SINDS 1857
Nieuwestad 28,
Leeuwarden
Tel. 058-123075
VOOR EEN
GOED VERZORGD
INTERIEUR
Woninginrichting
SINDS 1892
Bagijnestraat 62
Leeuwarden
Tel. 058-124216
Voor televisie, radio
en elektrische
huishoudelijke artikelen
uw adres
Voorstreek 84 - Tel. 128174
Wij wensen U prettige
Kerstdagen en een
Gelukkig Nieuwjaar
kaarsen
kaarsen
UW ADRES
Nieuwestad 105,
Leeuwarden
Tel. 124318
GROTERE KEUS
VINDT U NERGENS!
NIEUWESTAD 39
TELEFOON 126337
LEEUWARDEN
Wonend in hartje Huizum kwam
je natuurlijk ook wel buiten het
dorp. Met beide ouders, of met
een van beiden en dat was dan
meestal mijn moeder, omdat va
der zich, althans overdag, moei
lijk van zijn werk kon vrijmaken.
Daarom ook kwam het woord
'vakantie' niet in het woorden
boek van mijn ouders voor. Het
uitgaan beperkte zich tot één
dag, maar dan moest er 's mor
gens eerst nog wel gemolken
worden en voor de middag moest
er een melker worden gevonden.
Meestal werd dat Sjoerd Lantin-
ga, die in een straat achter dokter
Damsté woonde. Hij was ook een
prima hooier. In z'n vrije tijd
kaatste hij graag en hij stond ook
bekend als een erg goeie vinder
van kievitseieren. Hij zocht dus
niet, zoals wij als jongens dat
deden, het hele land af, maar
liep, na het observeren van de
vogels vaak recht op het nest af.
En dan wist hij ook nog hoeveel
eieren de vogels hadden.
LYTSE VISSER
Eens bracht ik met mijn ouders
een bezoek aan de boerderij van
'lytse' Visser. Deze bevond zich
ter hoogte van het Barrahüs (met
het soldaatje in de tuin) aan een
weggetje aan de overkant van de
straatweg en te bereiken na een,
op zo'n honderd meter verder
gelegen onbewaakte overweg te
zijn gepaseerd.
Het gezin bestond uit boer Vis
ser, diens vrouw en hun enige
dochter Klaasje. Als hulp in vele
opzichten en vierentwintig uur
per dag beschikbaar, was er nog
de knecht, wiens naam ik ben
vergeten. Onze heenreis werd te
voet gemaakt, voor het grootste
deel langs de Overijsselsestraat
weg. Bij aankomst gingen we
naar de 'mooie' kamer.
Mijn ouders en boer en vrouw
Visser raakten in gesprek en wij
kinderen, moesten ons na een
tractatie maar zien te vermaken.
Dat hield aanvankelijk in, dat ik
het speelgoed van Klaasje mocht
bekijken, voornamelijk bestaan
de uit bij na-echte miniatuur thee-
en eetserviesjes en andere huis
houdelijke zaken.
Maar toen kwam er iets wat ik
niet kon vatten. Het gold een
verzameling figuren van chocola,
die Klaasje zo'n maand eerder in
de Sinterklaastijd had gekregen.
Ik weet nog, dat ik stomverbaasd
was, dat er niet een enkel deeltje
van was opgegeten.
De dag brachten we verder door
met schommelen en dergelijke
attracties, maar op een gegeven
moment waren we uitgespeeld
en gingen we richting spoorbaan.
We luisterden daar met een oor
op de rails of er ook een trein
aankwam. Inmiddels hadden we
een cent op de rails gelegd. Toen
er met donderend geweld een
trein langssnelde gingen we op
zoek naar de cent en ja hoor, ze
was mooi platgewalst tot de
grootte van een 'botsen', een
halve stuiverstuk. In onze fanta
sie waren we plotseling anderhal
ve cent rijker geworden.
MET DE TILBURY
De dag liep ten einde. Na het
avondeten werd er nog even
nagepraat en toen was het mo
ment van vertrek gekomen. We
werden met een tilbury thuisge
bracht, maar van die terugreis
herinnerde ik me later alleen het
afscheid en vaag het geluid van
de kletterende paardehoeven op
de klinkers én de thuiskomst,
toen ik wakker werd gemaakt.
Want ik was in slaap gevallen,
wat niet zo verwonderlijk was,
want ik zal toen nog maar een
jaar of zes, zeven zijn geweest.
Enkele jaren later ging ik met
mijn ouders af en toe op zondag
avond mee naar de Torenstraat
in Huizum. Op bezoek in een
huis, waar vrouw Visser, na het
plotselinge overlijden van haar
man, met Klaasje was komen te
wonen. De herinnering aan
die bezoeken is altijd
vervuld van een soort^
triestheid, in grote te^
genstelling met
de vrolijkheid^
van het
bezoek
daarvoor.
Een ander
itje met mijn
rs was naar
Prinsentuin. Soms
om er vuurwerk te
bekijken, dat
in het najaar werd afgestoken op
het Onafhankelijkheidsfeest. Dat
had te maken met de Slag bij
Waterloo in 1813, die door Na
poleon Bonaparte werd verlo
ren. Daardoor werd ook Neder
land vrij van de Franse overheer
sing. Als ik het me goed herinner
was er bij de viering ook een
soort kermis, in ieder geval iets
van stalletjes op de Nieuwestad.
Het was altijd een feestelijke dag
met allerlei vrolijke mensen in
hun beste kledij
VUURWERK
Ander vuurwerk vond plaats op
het Wilheminaplein ter hoogte
van het Old Burger Weeshuis.
Dit werd o.a. op Koninginnedag
afgestoken. Als kleine jongen
werd je, als het grote ogenblik
daar was en na soms meer dan
een uur wachten, op de schouder
van je vader gehesen. Vergele
ken met tegenwoordig was het
veel minder lawaaiig, maar niet
minder leuk. Het eindigde altijd
met een bepaalde tekst, waarom
heen cirkels van vuurwerk draai
den.
Op zo'n dag waren er ook alle
maal feestelijke activiteiten, op
tochten en volksspelen, zoals
mastklimmen, ringsteken,
vaatjes kruien enzovoort.
Mijn ouders brachten ook een
bezoek aan de Prinsentuin, wan
neer daar een zangconcours was.
Zij waren liefhebbers van zang
en muziek en het bezit van een
grammofoon met de meest uit
eenlopende platen wees ook in
die richting. Mijn vader en moe
der konden het in de Prinsentuin
best een hele dag volhouden,
gezeten op een ijzeren stoeltje bij
een tafeltje, recht tegenover de
koepel aan de overkant van de
vijver.
Mijn ouders konden het best de hele dag volhouden op de ijzeren stoeltjes in de Prinsentuin.
Verschillende zangkoren wissel
den elkaar dan af, maar zelf vond
ik het eerlijk gezegd op de duur
een wat saaie vertoning. Maar de
meegebrachte 'broodsjes' met
beleg en een kogelflesje limona
de vergoedden veel.
Naar een voorstelling gaan in de
Harmonie was voor een kind iets
heel bijzonders en dat gebeurde
niet vaak, ook al omdat er weinig
programma's voor kinderen wer
den gegeven. Wel herinner ik me
een voorstelling, waar ik met
mijn moeder naar toe ben ge
weest. Het was wat men tegen
woordig een zangspel of musical
zou noemen, aldus met gespro
ken en gezongen tekst.
De titel luidde 'Jantje in Modder-
stad' en het ging over een jon
getje, dat zich nooit wou wassen
en er dus altijd smerig bijliep.
Maar dat na allerlei kunstgrepen,
boetepredicaties en goedbedoel
de raadgevingen tenslotte, na
anderhalf uur voorstelling, als
een keurig ventje z'n verdere
leven inging.
Zoals ik het nu beschrijf dacht ik
natuurlijk destijds niet. Integen
deel; de moraal van het stuk ging
er op het moment van de voor
stelling in als zoete koek. Ook al,
denk ik, door de suggestieve
werking, die er, vooral voor kin
deren, uitgaat van hetgeen er op
een toneel gaande is.
Een ander stuk heette 'Tien klei
ne negertjes'; daarvan is me al
leen deze titel bijgebleven.
Op een gegèven moment werden
er op zondagavond in de Harmo
nie ook films vertoond. Omdat
het kwam omdat de films te zien
waren in een ander gebouw dan
een bioscoop weet ik niet, maar
mijn ouders gingen er heen en ik
mocht die eerste keer mee en dat
nog wel op een avond.
Ik herinner me nog, dat het ging
over goudzoekers, die na een
startschot te voet, te paard, in
wagens of hoe dan ook probeer
den zo snel mogelijk bij het
vermeende goudveld te komen
om er een stuk grond te 'claimen'
en er naar goud te zoeken. Het
ging allemaal nogal ruig, er wa
ren vechtpartijen van jewelste,
maar er werden ook nobele da
den verricht.
De volgende 'tochten' deed ik
alleen met mijn moeder. Als jon
getje van een jaar of vijf naar
moeder's moeder, dus mijn
grootmoeder. Die bewoonde,
(Vervolg van pag. 16)
