LEEWADDERS,
WAAR IS DIT
VERBETERING
OP VOORSTREEK
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exempjaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was
het..." met zestien zeer fraaie foto's van de stad uit een lang ver
vlogen tijd.
Getrouwd weze en samenwoa-
nen komme beide foor in dizze
tied, soa begriepe wij an de
brugmannen. Tabe su met een
folkstuuntsje beginne, mar leit
nou in Triotel. Sien broer uut
Leiden ferjaagt Geert. En is der
ferband tussen de super-heffing
en meer of minder melk supen is
de groate fraag foor: Sjouke
Sukerslak, Wiebe Poatsje, Lange
Marten, Minne Mager, Fokke
Vutman, Groate Geert en as gast
Bouke Spoorman.
Minne Mager: Jongé, jonge, dat
binne hele lopen. Een oom en
tante fijf-en-sestig jaar trouwd.
Staant es uut. En een soat meen-
sen op de resepsje. Alderaarst.
Nou, nee eigenluk aldermooistü
Sjouke Sukerslak: Ut binne wel
seldsumme dingen. Of je beleve
ut niet, beide doad of één fan
fan beide, of se binne al bij me
kaar weg. En dan de gesondhied
nog. Eén goed, en één, toe
mar.
Fokke Vutman: Sientje hét een
friendin, die was weduwe wur-
den. Een jaar of wat alleen om-
stipt. Dan loopt se teugen een
aardige kerel an. Samen op weg.
Die sture nou kaarten rond foor
een feesje ter gelegenheid fan
"ons koperen samenwonen".
Lange Marten: Heden, heden,
wat naait ut er dan uut niet? Ons
koperen samenwoanen. Ik hew
een kleindochter, die woant oek
samen. Trouwen is niks seit se en
op dizze rot wereld mutte jou
oek gien kienders neer settel!
Groate Geert: Toch loof ik dat
suks wel weer es ferandert. Om
de soa feul jaar ferandere de
dingen. Mien seun was eerst road
as een kraal. Later een Wiegel-
man. En nou is ie der suver met
an, wik mar segge, sak mar segge.
Minne: Wat hie wel opfiel op die
resepsje was dat er maar een
bitsje meensen fan hun eigen
leeftied waren. Ut kringkje
wurdt kleiner. En niet eikenen
wurdt negentig. Wat seistou Wie
be?
Wiebe Poatsje: Ut is siesoa gele
gen, ut hangt er fan af, hoe jou
tachtig of negentig wurde. Binne
jou aardig gesond en kenne jou je
self knap redde, en jou siene
goed, en je hore goed, ja dan
Minne: Dat merk je nou wel an
Tabe. Die mankeerde nooit wat.
En nou leit ie al weer een week of
drie in Triotel. Ondersoek an'e
darmen en'e lever. Hoe dat es
uutpakke mag.
Sjouke: Ja, en hij was krekt fan
plan met een buurman een folks
tuuntsje te beginnen. Eerst foel-
de Tabe der niet feul foor, mar
die man kon prate as kapper
Brugman, dat Tabe su ut mar es
een jaar prebére.
Fokke: Ik hew oek een kennis die
een folkstuuntsje hét, en der al-
tied over ouwehoert. Eerst wat er
in mut. Later wat ie der uut haalt.
Over goed weer foor de slaat en
de wutteltsjes. Of over min weer
foor de rebarber en de eerdbeien.
Wiebe: Nou hew ik wel begrepen
dat Bouke, Tabe sien broer, een
skoftsje hier is. Dan hét die frouw
wat anhoud, en se gane omste
beurt naar ut siekenhuus. En
Bouke werkt nou en dan op'e
tuun.
Bouke Spoorman: Mar ik kom
jim nou even over't mot om hier
een piepfol te praten. Ik hew
twee dagen an't spitten weest.
Dizze ouwe kerel hét gien rug
meer over. De groeten fan Tabe.
Nee, nog niks fan te seggen.
Geert: Wij kanne mekaar nog
niet en ik bin de jongste dat ik sal
mie foorstelle. Ik bin Geert. Nog
niet soa lang hier. En jou binne
een broer fan Tabe, begriep ik.
Aangenaam fan kennis te maken
wik mar segge, sak mar segge.
Bouke: Ja, jou segge mar wat je
wille. Ja, Tabe is mien broer. Ik
woan in Leiden. Ik hew jaren
lopen en tegeliek reden. En foor
meer geld knipt as de kapper.
Rade jou es, wat ik deen hew.
Geert: Kiek es an, late we ut wel
leuk houwe. Ik bin gien jonge
snotneus die je de gek ansteke
kanne. Ik bin timmernan, al hew
ik dan nou gien werk. Mar jouw
nuvere raadseltsjes set je mar
op'e trein naar Futsjefinne! (Der
wurdt bruid fan 't lachen, mar
Geert weet niet krekt en drekt
waarom, en loopt kwaad fut.
Poerrazendü!)
Minne: Dat is em nou helemaal,
Soa mar opsternaat, die eigen-
wieze drol. In de femilie wete se
soms oek niet, wat se an em
hewwe. Ja, en Bouke hét nog
nooit in de trein naar Futsjefinne
kondukteur weest. Mar wel wat
snéu niet?
Bouke: Och, ik ken wel teugen
een skop fan een ezel. Ik hew
froeger in de trein wel son soat
hore mutten. Soagenaamd ut
kaartsje ferloren, of per ongeluk
in de ferkeerde klas. Ut doet mie
niks.
Wiebe: Ik hew een skoansuster,
die as se een bitsje drank op het,
gewoan op hol slaat, ruzie soekt
en eikeneen in'e bek hangt. Op
spatte om niks. Hur man seit dan:
Se hét al een kwaaie dronk fan
twee glaskes' adfekaat!
Marten: Op de kemping fan mien
seun sit oek son aakluksma. Se
kanne goed met mekaar, mar der
is één dikke klier bij, as die een
potje bier op hét, struunt ie om de
karrefans heen, en ruzie soeke.
Daar hewwe se soms houwen en
keren met.
Fokke: Mar die Geert is en blieft
een nuteling. Ik sien em nog
wegfliegen met een dikke, rooie
hassus fan kwadens. Mar mus-
kien rake we soa fan em af. Met
goed futsoen wik mar segge, sak
mar segge
Sjouke: Soa is ut Fokke: Hij was
toch al niet soan pursoan gratama
soa as se dan deftig segge. Mar
Bouke, fokseerstou die self niet.
Op'e tuun werke, en om de dag
naar Tabe. Dou hest oek niet een
auto, dus dat is lope of fietse
of.
Bouke: Dizze man wil ut open
baar ferfoer steune soa lang as ie
Vervolg van pag. 7
fietsen naar de bergruimten ach
ter de broodbakkerij.
Een deel van de bedrijfsruimte
van Van den Berg had de firma
de Vries al eerder aangekocht en
onze excursie bracht ons nu in
een groot aantal met rijwielen
volgestouwde ruimten, waar in
vroeger jaren de witgejaste bak
kers van Van den Berg actief zijn
geweest, de "remise", waar de
broodkarren stonden, het uitgif
telokaal, de mengkamer, de
broodbakkerij - en de banketbak
kerij en de kolossale meelzol
ders.
Vanuit de diepte van deze ruim
ten liepen rails naar voren om de
hoeveelheden brood makkelijk
te kunnen vervoeren - er zijn nu
geen sporen meer van terug te
vinden. Wel zitten er hier en
daar aan de oude muren nog de
wielen, die de drijfriemen in
beweging brachten; ook de ka
trollen, waarmee de balen meel
omhoog werden gehesen herin
neren nog aan de vroegere glorie
van de bakkerij.
En wat zien we, wanneer we een
blik werpen uit de ramen van een
van de meelzolders? Jazeker,
daar staat, midden tussen de hui
zenblokken en onzichtbaar van
uit de aangrenzende straten, nog
altijd een tientallen meters hoge
fabrieksschoorsteen, ook nog
van de bakkerij.
"Er stonden er eerst twee" ver
telde ons de heer De Vries, "de
kan. Dus ik sit geregeld in de
stadsbus. Daar wille se ons graag
in hewwe en oek in de trein,
segge se. Mar ut kaartsje wurdt
mooi duurder. Dat binne foor mij
groate raadsels.
Minne: Soa kan ik er nog wel één.
Der is te feul melk, en te feul
butter en al soa meer. Nou mut er
een super-heffing komme. En
mienraadsel is: As wij met me
kaar gaat dan son superheffing
wel deur of niet deur? Nee, min
der of meer melk supe, om'e
dooie doad gien klein grapke.
Klarebare ernst!!!
Vlga
ene hebben we laten slopen, om
dat hij niet zo veilig meer leek,
maar deze kan nog wel honderd
jaar blijven staan".
Is er dus in de bijgebouwen nog
wel het een en ander terug te
vinden van de vroegere bakkerij,
dat kan niet gezegd worden van
de ruimte, waarin de winkel is
geweest, en die nu voor de afde
ling revalidatie wordt ingericht:
het zeer bezienswaardige inte
rieur is er helemaal uitgehaald en
prijkt nu in het Prinsessehof.
Alleen in het onderstuk van de
gevel, die uiteraard wordt aange
past, blijven de merkwaardige
kopjes en korenaren bewaard.
Een bijzonderheid in de nieuwe
afdeling revalidatie van de B.V.
Lammert de Vries wordt zeker
een toilet voor gehandicapten -
het komt er niet in de eerste
plaats om er direct gebruik van te
maken, wat trouwens wel moge
lijk is, maar meer om te demon
streren hoe een toilet voor ge
handicapten kan worden inge
richt of aangepast.
Eindelijk een nieuwe bestem
ming dus voor de al zo lang
leegstaande bakkerij vanVanden
Berg, een grote opknapper, zoals
we al zeiden, voor deze kant van
de Amelandspijp. Wanneer nu
binnen afzienbare tijd ook de
schandvlek in de vorm van het
jammerlijk afgetakelde Ame
landshuis aan de andere kant van
de Amelandspijp zou worden uit
gewist, kan de Voorstreek hele
maal tevreden zijn.
Ziehier een ploeg sportieve Leeuwarder zakenlieden, die zich als trimmers verenigd hebben in
de club DIOFIA, welke naam we moeten lezen als "Door Inspanning Ontspanning OHA" en
dat laatste OHA slaat dan op "een bekend plaatselijk horecabedrijf", waar zij na hun zakelijke
beslommeringen regelmatig worden gesignaleerd. Als sponsor stak het OHA de heren in een
keurig shirt en toen werd het natuurlijk ook tijd om ze voor 't Kleine Krantsje te vereeuwigen.
Van links naar rechts: jan van Dijk, sportleraar jan van Mansfeldt, Koos de Vries, Frans
Bonnema, Fré Dijkstra, Gerard Schoenmaker en, gewichtig torsend, Cas van der Hoek. Elke
woensdagavond neemt jan van Mansfeldt de min of meer bejaarde heertjes duchtig onder
handen en deze vijf niet alleen - er behoren nóg enkele trimgetrouwen tot de club.
