VERGETEN
STADGENOOT
SIGARENZAKJES MET
REBUS OF RIJMPJE
Wirdumerdjjk,4.
UIT DE DOOS MET SNIEPSNAREN
HEEL VAAK SLIEPT DE
JEUGD DE PLOEG
SCHAAR, DIE DE VOREN
VAN DE OUDERDOM
TREKT
DE MEESTE BLOEMEN
VAN ONS LEVEN VERWEL-
KE NIET- VOOR SE DAAR
AN TOEKOMME HE WE SE
Hebt u dat nou ook, dat u zich bij
het zien van heel oude foto's van
vroegere stadgenoten plotseling
realiseert dat alles in dit leven
maar betrekkelijk is? Nog even
en alles is vergeten, wat we doen
en wie we zijn.
Bekijk nu dit plaatje eens van
deze statige meneer, wiens naam
we nog nooit eerder hadden ge
hoord. Toch is hij eens in Leeu
warden een zeer bekende en
geachte persoonlijkheid geweest,
naar wiens plechtige orgelspel en
interessante verhalen geboeid
geluisterd werd.
Maar van de honderd huidige
Leeuwarders zijn er geen twee
meer, die een blijk van herken
ning geven bij het noemen van
zijn naam.Meneer Hillebrand?
Nooit van gehoord.
De heer J. G. Hillebrand is bijna
vijftig jaar organist geweest van
de Galileërkerk, die eens (naast
het postkantoor) tussen de Twee-
baksmarkt en de Galileërkerk-
straat heeft gestaan. Hij was al
achtentachtig jaar toen in
1908 deze foto werd gemaakt en
toen kon er nog gewag gemaakt
worden van 'het jeugdig vuur',
waarmee hij het kerkorgel be
speelde: "nu en dan zweven de
vingers in cadansen over de toet
sen om even daarna in brede
accoorden in een stichtelijk lied
over te gaan". En als bijzonder
heid werd daar nog aan toege
voegd: "de heer Hillebrand is
een gezellig causeur, vol levens
moed en levenslust."
Kortom: deze meneer Hillebrand
is natuurlijk eens één van de
bekendste en wellicht meest ge
waardeerde Leeuwarders ge
weest. Maar hij is nu al lang
vergeten en wel voorgoed.
tegenover Ret
FRIESCH KOFFÜHUIS.
AL PLUKT
Wat er vandaag uit onze Grote Doos met Sniepsnaren te voorschijn komtEen
curieuze collectie sigarenzakjes uit de laatste jaren voor de eeuwwisseling. Het was in
die tijd nog de gewoonste zaak van de wereld, dat tabakswinkeliers de papieren zakjes
voor de losse sigaren van hun klanten niet alleen voorzagen van hun eigen naam en
adres, maar ook, en dan aan de achterkant, van een rebusje of een zoekplaatje.
Sommige sigarenrokers gooiden die zakjes, na het oproken van hun piraatjes, zonder
meer in de prullenmand, maar anderen vonden het de moeite waard ze te bewaren en
zo raakte er uiteindelijk ook een hele verzameling verzeild in onze doos met
verrassingen.
DE BOOG KAN NIET AL-
T1ED GESPANNEN WEZE
MAR EEN BOOG, DIE
NOOIT SPAND WUDI-, SAL
SIEN VEERKRACHT
GAUW VERL1EZE
Het zijn alle puudsjes van zaken
uit ons goede Leeuwarden, waar
van de meeste namen ons niet
meer zo bekend in de oren klin
ken - alle sigarenzaken, waarvan
er een zakje in deze collectie zit,
zijn al lang van het toneel ver
dwenen. Maar de alleroudsten
onder ons zullen zich hun namen
nog wel herinneren en wanneer
we ze nu nog eens de revue laten
passeren, gaat er hier en daar bij
onze lezers wellicht een lichtje
branden.
Hier komen zeHBoswij k en Co
aan de Tuinen, H. Bottema in de
Slotmakersstraat, Van Borssum
Waalkes ("Specialiteit in het bes
te handwerk") aan de Wirdumer-
dijk tegenover het Friesch Koffij-
huis, Rap van Deinum in de
Weerd, J. M. van Driesum op de
hoek van de Grote en de Kleine
Kerkstraat, J. Feenstra aan de
Oostersingel, S. Hielkema in de
Klanderijdwarsstraat, P. de Jong
aan het Hoogpad, D. van Krug-
ten in de Korfmakersstraat en H.
F. Lambooy in de kleine Hoog
straat.
Verder: J. P. Lubberts in de
Speelmanstraat, R. Looyenga in
het Droevendal met zijn "Handel
in Sigaren, Tabak, Aardewerk,
Glas en Porselein", W. van der
Meer aan de Grachtswal, R.
Meindersma bij de Voormalige
Vrouwenpoort, S. van der Meu-
len aan de Spanjaardslaan, me
vrouw A. Mulder-IJpes van Het
Anker aan de Stationsweg S. J.
van der Noord op de hoek van de
Bleekerstraat en de Dwarsstraat,
G. Nijdam Rzn in de Kleine
Kerkstraat, J. Nijdam "bij de
Prinsentuin", J. Okel-Gijlstra
aan het Noordvliet, A. Rauwerda
op de Breedeplaats, K. C. Reits-
ma in de Peperstraat en C. H.
Schaaf aan het Noordvliet.
te binden mag blijken uit de
aanwezigheid van verschillende
zakjes van cafébedrijven.
Van de buitentuin "De Kleine
Bontekoe" van J. Smeding aan
de Stienserweg is er een zakje
met de afbeelding van een scha-
pekop en de vraag "Waar vindt
gij den ram?", het Nieuwe Café
Restaurant Reindorp in de
Breedstraat zei te zijn "Ingericht
naar de eischen des tijds", ook M.
Kammenga van het café "In de
Ooijevaar" aan de Weaze,
"naast de Melkinrichting" gaf
sigarenzakjes uit en O. Bergman,
die een "Koffijhuis-Biljard" ex
ploiteerde aan de Wirdumerdijk
blijkt daar niet alleen caféhou
der, maar ook barbier te zijn
geweest, want ook die aandui
ding komt op zijn sigarenzakje
voor. Hij voorzag het zakje van
een raadseltje, dat, opgelost, als
uitslag geeft: Allen achter Konin
gin Emma".
Dan had ook het "Café en Res
tauratie" van de Gebroeders J.
en A. de Boer in de Zuiderstraat
z'n eigen sigarenzakje, evenals
de slijter D. Boomsma in de
Grote Kerkstraat bij het Olde-
hoofsterkerkhof.
RAADSEL
De enige, die wel zijn naam,
maar niet zijn adres op het zakje
vermeldde, was een meneer G.
Raam, die niet alleen in sigaren,
maar ook in kruideniers- en grut
terswaren handelde. Waar die
dus precies gezeten heeft zal nog
even een raadsel blijven.
Intussen vragen we ons af of er
nog meer van dergelijke sigaren
zakjes van oude bedrijven be
waard gebleven zijn. Zijn er nog
lezers van 't Kleine Krantsje met
zulke zakjes in hun bezit?
Dan nog: D. C. van Sisseren op
de Nieuwestad, D. Smid van
"Centraal" aan het Hofplein,
hoek Kleine Hoogstraat, J. Tade-
ma in de Slótmakersstraat, Z.
Tadema aan Achter de Hoven, J.
M. Tibout aan de Wirdumerdijk,
"Sigarenmagazijn en Theehan
del" P. Vinken Pzn aan de Twee-
baksmarkt met zijn sigarenmaga
zijn "Het Friesch Museum", E. J.
de Vries aan het Zuiderplein, C.
Wijnandts aan de Druifstreek en
A. Ypes met het sigarenmagazijn
"Frido" bij de Amelandspijp.
Van alle deze zaken, waarvan er
dus zakjes in deze collectie aan
wezig zijn, is er niet een blijven
bestaan, de een na de ander zijn
ze verdwenen.
Dat het niet uitsluitend sigaren
zaken zijn geweest, die door
middel van deze aparte reclame
getracht hebben klanten aan zich
