ZELF MEEDOEN IN 'T SPROOKJE
VOOR SINTERKLAAS
DAMES
KRANSJE
WAT EEN GEBEURTENIS
"Hewwe jou er nooit es an prak-
keseerd om nog es te trouwen?"
vraagt Janke an Hinke zij is de
eerste, die't binnenkomt voor 't
middagje kaarten.
"Och heden nee," seit Hinke,
"heremientied. Ik hew nou ge
noeg vanne mannen, twee keer
trouwd weest en twee keer te
veul, niks as ellende.
Ze gniest er wat bij, mar een
zwaar leven is aftekend op hur
gesicht. Toch is se altied even
fleurig, dat wel.
Daar komme de anderen oek al
an, Wiete, Frauwke en kliemige
Jantsje.
"Hewwe jim het al hoord? Inne
Kromme Elleboogsteeg is brand
weest! Ik bin mar blied, dat er
gien ongelukken gebeurd binne,
alleen een kooi met een kanarie
is uutbrand, sonde van 't feu-
geltsje nou. Mar fedders het de
brandweer het gauw blust."
"Nou meensen, gaan mar gauw
sitten, ik hew de kaarten al klaar
leid en 't theewater staat op.
"Hoe is 't met jou Jantsje, kanst
het nog een bitsje redde met dien
mantsje?"
"Nou, wat sa 'k segge, hij wudt
so gremietig as een ouwe bok.
"Just" seit Wiete, "een ouwe
bok,: die't nog een groen bladsje
lust!"
De kaarten wudde skud en daar
gaan ze weer.
't Begint nogal rustig en ieder
krijt sien deel.
"Toe Jantsje, hestpien inne kan
nen of binne de kaarten vast
plakt?"
"Och heden" seit Jantsje, "ik
hew sun last van rimmetiek de
laaste tied, wat mut ik er an
doen?"
"Haarlemmerolie is't algemene
resept."
"Ik loof dat dat het is, dat se
vanmiddag gien pots je winne
kan."
"Nou bekstukken" reageert
Hinke, "niet seure, hier is de
thee met een klontsje er in en
nog een joadekoek er bij, wat
binne we weer ziek, nou?"
"De Staande Pendule is oek
dood" seit er een.
"Wat is dat nou weer?" vraagt
een ander.
"Nou, dat mut de vader weze
van Jentsje Tit."
So, nog een potsje en dan is 't
weer tied.
Knabbele anne joadekoek, slur-
pe vanne thee en lang suge op 't
klontsje, meensen wat een nofli-
ke middag hewwe se weer.
En as Jantsje dan oek nog een
potsje wint is oek hur middag
weer goed.
Jaskes an en hoedsjes op en daar
gane se dan weer tot over
veertien dagen!
Enne Rozema
Het was in de herfst van 1936,
dat "juf Kupers" op de Gedemp
te Keizersgracht "haar" meisjes
uit de 7e klas tijdens de gymnas
tiekles bij elkaar riep en zei: "ga
daar allemaal es op een rij staan
in volgorde van grootte, de klein
sten vooraan."
Nu, ik stond bijna achteraan en
dacht, wat wil ze nou weer!
Daar begon ze vooraan te tellen:
één Baukje Brandsma, twee Gre-
tha Muller, drie Wiesje Jeelof,
vier Annie Batstra, vijf Tinie
Hengst, zes Hildegard van der
Meulen en zeven AnnieJul
lie zijn de kabouters! Tenminste
als je er geen bezwaar tegen hebt
om mee te doen met het sprookje
"Assepoester" in de Harmonie."
Iedereen wist wat dat betekende:
weken lang dolle pret, sommige
dagen geen huiswerk en veel
repeteren met de meesters en
juffers van andere openbare
scholen. Het feest, dat sinds 1922
voor leerlingen van de O.L. scho
len werd gegeven, had al een
zekere roem behaald. Zelf had
den we de voorgaande jaren ge
noten van de sprookjes Vrouw
Holle" en "Repelsteeltje". En nu
mochten we er zelf in meespelen.
TE GEK
Tegenwoordig zullen ze mis
schien zoiets roepen als "te gek".
Wat er toen werd geschreeuwd
weet ik niet meer, maar 't was
plotseling een hels kabaal en ze
werden pas wat rustiger toen juf
er bovenuit riep: "Stil toch es, ik
ben nog niet klaar. Ik wil ook nog
één of twee elfjes en een paar
pages!"
Toen liep ze naar het andere eind
van de rij en bij de grootsten
stond ze stil: op dat moment
werd ik Page. Hartstikke fijn!
Ach nee, dat zei ik toen natuur
lijk niet. "Hartstikke", dat is
meer van deze tijd.
JOFEL
Wat zeiden wij toen? Wat éénig?
Wat jofel? Ik herinner me het
niet. Truus Holtkamp werd een
elfje en uit andere zevende klas
sen kwamen daar nog bij: Jacoba
Fokkema, Trijntje Hommes, An
nie Spiekhout, Sjoukje Bosman,
Dickie Jaspers, Hillie Kladt en
een meisje van wie ik de naam
niet kan achterhalen. Acht elfjes
danseressen!
Er kwam ook nog een tweede
page: Jannie Wennes. Eén page
voor de koning en één voor de
koningin, respektievelijk mees
ter Greben en juf Hamming. Nu
brak er een opwindende, leerza
me tijd aan! Wat vergaapten we
ons tijdens de repetities in de
Harmonie aan de jonge meesters
en juffers, met hun onderlinge
grapjes en intriges. We keken nu
écht achter de schermen.
Mevrouw Smit-Heybrock oefen
de er met de elfje-danseressen.
We pasten de kostuums en wis
selden eindeloos pruiken. En lie
ve hemel, het pagepakje paste
mij niet. Zo'n dikke page hadden
ze nog niet eerder gehad. Ik
kreeg het mee naar huis; moeder
moest het maar even wat verma
ken. Moeder kreeg het wel voor
elkaar, maar niet anders, dan met
een lapje van een afwijkende
kleur er tussen. O schande, dat
zat me niks lékker, maar 't zat
wel lekker hoor. Later op de foto
kon je het nog duidelijk zien óók!
Er kwamen echter nog meer
moeilijkheden. Eindelijk was het
moment van de "generale" daar.
Iedereen in de zenuwen. Die
opwinding maakte mij zo van
streek, dat ik niet uit m'n woor
den kon komen om te zeggen:
"Sire, het schoentje past!" Met
verstikte stem stond ik radeloos
om me heen te kijken. De koning
probeerde me op m'n gemak te
stellen, maar de koningin greep
kordaat in en wisselde even van
Page. Jannie Wennes debuteerde
en met heldere stem sprak zij de
gevleugelde woorden. Mij bleef
niets anders over wat met de
sleep van de koningin om te
manoevreren. Zo bleef het ook
op de uitvoering, Jannie paste
onverschrokken de stiefzusters
het schoentje, net zo lang tot het
eindelijk Assepoester (Wies Ke
verkamp) paste.
OUDE MENSEN
Weken tevoren was ik samen
met mijn moeder met de Sin
terklaas-lijsten in het Nieuw St.
Anthoon bezig geweest. De "ou
de mensen" (in mijn ogen héél
oud) waren altijd erg vriendelijk
en heel gul.
't Was heel leuk om aan al die
kamerdeuren te kloppen en te
vragen of ze iets op de lijsten
wilden tekenen voor het Sin
terklaasfeest van de O.L. scho
len. De "gasthuizen" lagen in de
wijk van mijn moeder.
Om de namen van alle meespe
lende onderwijzers en onderwij-
zeressen te achterhalen, ben ik
bij "Juf" Trijn de Jong geweest.
PIEPJONG
Toen nog een piepjong onderwij
zeresje, nu al gepensioneerd. Sa
men met haar zuster Gé, ook
gepensioneerd onderwijzeres,
hebben we ons over de foto
gebogen. Zij vertelden, dat er
soms wel 17 a 18 voorstellingen
zijn gegeven in één jaar, o.a. dat
jaar van "Open het Dorp" in
1962. Nu nog maar twaalf keer.
't Wordt steeds moeilijker om er
leerkrachten voor vrij te maken,
omdat het een hele toer is kweke
lingen van de P.A. te krijgen, die
meespelende leerkrachten op
school kunnen vervangen. Ande
re Friese steden, waar in navol
ging van Leeuwarden, ook zulke
voorstellingen omstreeks 5 de
cember worden gehouden, doen
eveneens een beroep op deze
toekomstige onderwijskrachten.
En het aanbod wordt steeds min
der.
Jurjen Greben, onderwijzer, was
in mijn tijd ook dé Sinterklaas.
Hoe majestueus en statig kwam
hij de grote Harmonie-zaal bin
nen schrijden!
En wat werd er dan gezongen!
Tegenwoordig wordt er bijna
niet meer gezongen bij die gele
genheid. Wat vreselijk jammer!
Maar ik heb dus een koning
gekend, die voor Sinterklaas
speelde en de kost verdiende als
onderwijzer.
Lochem Sara Boetes-Nicolai
Beginnend, boven van links naar rechts eerste rij: page Jannie Wennes, koning Jurjen Greben, koningin Hinke
Hamming en page Sara Nicolai. Op de tweede rij: heraut met trompet Koen, Assepoester Wiets Keverkamp,
prins Boonstra en een onbekende heraut met trompet. De derde rij: opperhofmeester Ruurd van der Noord,
hofdame Richtje Schaafsma, Goliath Tom Schaafsma, fee met toverstaf Jet van der Berg, hofdame Frouk
Spieksma en een onbekende lakei. Op de vierde rij: soldaat Ate Faber, hofdame Janny van der Meulen,
stiefzuster Fiet van der Schaaf, lakei Henk Bakker, stiefmoeder Auk Westra, stiefzuster Jopie de Jong, hofdame
Trijn de Jong, een onbekende lakei en hofdame Roelie Nubé met voor haar Hennie Bosma, ook hofdame. De
vijfde rij: acht danseressen met zilveren elfen-pruiken, Jacoba Fokkema, Trijntje Hommes, Annie Spiekhout,
Sjoukje Bosman, Truus Holtkamp, onbekende, Dickie Jasper en Hillie Kladt. Helemaal vooraan de kabouters
Baukje Brandsma, Gretha Muller, Wiesje Jeelof, Annie Batstra, Tiny Hengst, Hildegard van der Meulen en een
Annie.
