BEKEND GEBOUW DEED VELEN
NAAR DE PEN GRIJPEN
'T KLEINE
KRANTSJE
ONZE FOTOPRIJSVRAAG
Wat we al verwachtten is ook gebeurd: we kregen heel
wat inzendingen binnen op onze fotoprijsvraag van vier
weken geleden, toen we een plaatje in de krant hadden
van een massief wit gebouw op de hoek van een straat.
Omdat de meeste oplossers er ook enig commentaar bij
schreven, kregen we op ons schrijfbureau weer een rijk
scala aan diverse meningen. Terwijl de een de opgave
veel te gemakkelijk vond - "Een fluitsje van un sent" -
juichtte een ander de lichtere "moeilijkheidsgraad" juist
toe: "Het mag ook wel eens makkelijk zijn'TEn zo on
dervonden we maar weer eens, dat het niet eenvoudig
is het iedereen naar de zin te maken.
pagina 3
"Hier zullen wel geen foutieve
inzendingen op komen, zo dui
delijk is alles" aldus de heer Piet
Joma te Leeuwarden, die verder
schreef: "Had u de gashouder
en de laatste letters van "Labo
ratorium voor de Volksgezond
heid" er afgeknipt, dan was het
wel een leuk zoekplaatje gewor
den".
"Maar" zo schreef de heer Al-
bert Reitsma, ook uit Leeuwar
den: "je moet steeds voorzichtig
zijn met te zeggen: dat of dat is
het. Kunstig heeft de heer
Schoustra een grotere foto be
dekt, teneinde ons er weer tus
sen te nemen. Altijd weer leuk
dit onderdeel van ons Kleine
Krantsje".
En zo is het natuurlijk ook: wan
neer je te snel met je mening
komt loop je kans dat je toch niet
bij de goede oplossers hoort.
AAN DE KANT
Streng als we zijn beginnen we
nu dan ook met het onverbiddel
ijk aan de kant leggen van al die
inzendingen, waarin (uitslui
tend!) gewag werd gemaakt van
"het kantoor van de Gasfa
briek", want wat wij afbeeldden
was het Laboratorium van de
Volksgezondheid - het zetelde
in wat eens het kantoor van de
Gasfabriek was geweest.
Dan waren er toch wel degelijk
nog meer foutieve inzendingen
van abonnees, die het gefoto
grafeerde witte pand situeerden
op andere punten in de stad,
zodat we tot onze voldoening
kunnen concluderen, dat de op
gave in ieder geval niet voor
iedereen zo gemakkelijk was.
"Voor mij was het deze keer
gemakkelijk te raden" aldus de
heer W. H. W. Zadel te Leeuwar
den, "want in het voormalige
kantoor van de G.E.B. was ik
gedurende vijf en veertig jaar
werkzaam op de tekenkamer.
TEKENKAMER
Nou ja, tekenkamer.Een te
mooie naam voor het vertrekje,
dat ik moest delen met opzichter
Koelman. Een tekentafel ont
brak. Alles moest zijn beslag krij
gen op een gewone tafel. We
hadden daar veel last van mui
zen. Tussen het plafond lagen
lange turven en daar zaten ze
waarschijnlijk tussen, 's Mor
gens om negen uur, je kon de
klok er op gelijk zetten, kwam
directeur Blaauw met de post
onder de arm vanuit zijn huis bij
de Kippeloop naar het kantoor.
Hij ontving dan de opzichters
van gas en electrisch om verslag
uit te brengen van de vorige dag.
We waren blij, dat we na de
oorlog het nieuwe kantoor aan
de Groningerstraatweg konden
betrekken. In het oude gebouw
kwam nu de Gezondheids
dienst. Later werd het afgebro
ken ten behoeve van een par
keerterrein".
Opmerkelijk was het wat de heer
E. Drijver uit Groningen ons
schreef: "Plaatste u een vorige
keer een foto van de Strafgevan
genis, waar ik van 1945 tot 1956
heb gewerkt, deze keer prijkt er
een foto in 't Kleine Krantsje van
een gebouw, waar ik eveneens
heb gewerkt en wel van 1 juni
1942 tot 1 juli 1943. Op de laat
ste datum had ik me moeten
melden voor de arbeidsinzet,
wat ik niet heb gedaan. Ik ben
ondergedoken en kwam in april
1945 weer "boven water".
ONTSLAGEN
Helaas beschouwde men op de
G.L.B. mij toen als "ontslagen"
en ik kon niet terugkomen. De
man, die in 1943 wél naar Duits
land was gegaan, zat toen weer
op zijn oude plekje! Ik heb overi
gens op die G.L.B. een leuke tijd
- en leuk werk! - gehad. Eerst
wat eenvoudig kantoonwerk,
maar al spoedig kreeg ik de ge
hele "Duitse afdeling" te doen,
hetgeen inhield de Duitse cor
respondentie en alle aangele
genheden betreffende de door
de Duitsers in gebruik genomen
gebouwen, scholen, woningen,
de vliegbasis. Bij problemen
t.a.v. betaling van rekeningen
e.d. moest ik er op af, naar de
"Ortskommandant" of naar de
"Zahlmeister".
De heer H. Antonisse te Lekkum
wist te melden, dat het afgebeel
de gebouw oorspronkelijk het
woonhuis was van de directeur
van de gasfabriek: "Jarenlang
waren de perebomen nog stille
getuigen van de tuin, die eens bij
het huis hoorde".
Die perebomen (wanneer we de
ogen sluiten zien we ze nog!)
werden vanzelfsprekend in veel
meer inzendingen genoemd -
ze hebben een grote aantrek
kingskracht uitgeoefend op de
jeugd van toen.
"Voor die perebomen en een
hoge berg cokes stond 'n groot
hek met scherpe punten van het
kantoor tot de Hoeksterpoorts-
brug toe" schreef de heer G. van
Houten te Leeuwarden. "Ik her
inner mij nog goed, dat we op
een dag bij het hek opklommen
om wat peren te plukken. Een
van ons, Hiele van der Ley, was
al boven, toen er een werkman
aankwam. Hiele wou weer naar
beneden, maar hij bleef met zijn
hemd in zo'n pen hangen en liep
daarbij een diepe verwonding
op. Als hij nog leeft kunt u zijn
wond wel zien; dat was een raar
geval en we waren er allemaal
beroerd van - zoiets blijft je altijd
bij".
De heer L. Andela te Leeuwar-
dern vertelde interessante din
gen over de vroegere gasfabriek
zelf. "Mijn vader bestelde daar
nog cokes voor de werkplaats
kachel, dat was een veel betere
brandstof dan de duurdere ant-
hraciet, hoewel die weer langer
"lag" en voor 's nachts door
brandende haarden en vulka
chels een betere brandstof was.
Cokes was anthraciet waaraan
door gedeeltelijke verbranding
gas was onttrokken. Dat leverde
de gasfabriek ons dan als brand
stof voor gascomforen, het zo
genaamde stadsgas. Door de
omschakeling in de zestiger ja
ren op aardgas moesten destijds
al die comforen worden omge
bouwd. Als jongens hadden wij
er geen idee van, dat de afval
producten zodanig de grond
zouden bederven, dat er later
een heel kostbare operatie no
dig zou zijn om de gevolgen er
van binnen toelaatbare grenzen
te houden. Het was altijd wel
gezellig langs de fabriek te rij
den, omdat boven uit het fa
brieksgebouw de cokes met een
(Vervolg op pag. 11)
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen
Abonnementenadministra
tie: Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden.
Abonnementsgelden Post
giro: 98 10 62
Redactie en advertentie-af
deling: Vredeman de Vries-
straat 1, 8921 BP Leeuwar
den.
Telefoon: (058) 120302
Geopend: van dinsdag
tot en met donderdag, uit
sluitend 's morgens van
9 tot 12 uur.
's Middags en van vrijdag
tot en met maandag ge
sloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 29,- per
jaar; voor het buitenland:
55,-per jaar.
Losse nummers afgehaald
1,75 per stuk. Per giro
besteld (Postgiro
98 10 62): ƒ2,75 voor 1
ex., 4,75 voor 2 ex.,
6,25 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de
hiernavolgende 'leverings
voorwaarden':
Het abonnementsgeld
moet vooruit worden be
taald.
Op de 1e februari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn be
taald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorafgaande jaar
zijn betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres van de abonnee,
voor wie wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk wor
den doorgegeven: Postbus
858, 8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schrifte
lijk zijn opgezegd, (postbus
858, 8901 BR Leeuwarden)
worden automatisch ver
lengd.
