iotc
hellema
'T KLEINE KEAKTSJE
ANNE JAGER,
geb. 18G9, te
zz cx^-j. /fy.
Makelaars en
Taxateurs
voor geheel
Friesland
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 4
<r*
Booknbergu.m
Friesland.
KLEINE MAN, GROTE FIETS
Zwalkend door oud Den Haag
trof ik in een antiekzaakje een
wel heel bijzondere kaart aan.
Het was een kaart van Anne
Jager, geboren in Boornbergum,
in 1869. Hij reikte nog niet tot de
fietsbel!
Anne had een vriendin in Den
Haag die eind augustus jarig
was. En Anne Jager, amper een
paar turven hoog, schreef haar
in 1907 eigenhandig een felicita-
tiekaart, compleet met foto en
fiets. De kleine man had een
krachtig handschrift en kon blijk
baar schrijven als de beste.
Trots ook staat hij naast zijn
fiets. Maar één ding staat vast:
op deze fiets heeft Anne nooit
gefietst.
Hij noemde zich met recht 't Klei
ne Kereltje'. Ik meen wel eens
over hem gelezen te hebben,
misschien wel in 't Kleine
Krantsje. Kleine dingen vertede
ren. En op een of andere manier
zijn ze onvergetelijk. Een
van de vele verdiensten van 't
Kleine Krantsje is dat het een
groot aantal Leeuwarder stads-
typen aan de vergetelheid heeft
ontrukt en dat kleurrijke figuren
uit het verleden in de herinnering
voortleven. Anne Jager is niet in
Leeuwarden geboren, maar hij
was reislustig en wellicht is hij er
heel wat keertjes geweest. Het
komt mij voor dat deze kleine
Friese zoon het recht heeft in de
herinnering voort te leven. En
waarin kan dat beter dan in dit
blad.
Hebben 't Kleine Kereltje en 't
Kleine Krantsje niet een paar
dingen gemeen? Allebei zijn ze
klein en vertederend, maar oók
origineel en.onvergetelijk!
Gran Canaria Jan Schoustra
De kleine Jager heeft verschil
lende "reclamekaartenuitge
geven, waarop hij "De klein
ste man ter wereld" werd
genoemd. Stond er op de ene
kaart, dat hij geboren werd in
Boornbergum, andere kaar
ten gaven Drachten op als ge
boorteplaats. Zijn lengte werd
nu eens opgegeven als één
meter tien, dan weer als acht
en negentig centimeter. Ook
de voornaam werd verschil
lend gespeld: Anne en Onne.
Meer bijzonderheden uit het
leven van dit mooie mini-
mantsje weten we niet. Wie
wel?
Red. 't KI. Kr.
BRAND KRUITFABRIEK
reageer wel een beetje laat,
maar bij het nog eens nalezen
van verschillende oude Kleine
Krantsjes kwam ik ook die tegen
van 8 juni van het vorige jaar.
Daarin stond in een verhaal over
de vuurwerkfabriek, dat de laat
ste brand voor de oorlog is ge
weest.
Maar volgens mij was de laatste
brand in de oorlog en wel op een
middag om twee uur. Wij woon
den op nog geen honderd meter
bij de fabriek vandaan. Als ik het
me nog goéd herinner was het
op een vrijdag. Mijn nicht en ik
waren alleen thuis. We hadden
laat gegeten en we zouden een
sigarettenpauze inlassen.
Ineens was er een geknal en
eerst dacht ik, dat ze zo dichtbij
aan 't schieten waren. Maar bij
nader inzien klonk dat toch weer
anders. Dus bleef alleen de mo
gelijkheid van het kruuthuuske
over. En inderdaad: dat bleek in
lichterlaaie te staan. Gelukkig
waren er geen slachtoffers en
zelfs geen slachtoffers met lichte
brandwonden.
Achter het fabriekje lag een
slootje, dat haast twee meter la
ger lag dan het erfje en dan
kreeg je het weiland. Daar zijn
de arbeiders toen op het weiland
gesprongen.
De burgemeester was toen, als
ik het me nog goed herinner, de
heer Van der Mèulen of Van der
Molen. Die stond eerst aan de
Snekertrekweg en hij stond
maar te gebaren, dat hij naar de
andere kant wou.
Maar de brugwachter, die naast
ons woonde, was nergens te
vinden, dus toen heb ik de brug
maar even gedraaid, tenminste
zover, dat de burgemeester er
overheen kon lopen.
En daar we toen toch al laat
waren zijn we eerst nog maar
even de spoordijk langs gelo
pen. Daar hebben we toen nog
dertien eendeëieren gevonden.
Toen ze goed bleken te zijn heb
ben we er zes van meegeno
men.
Misschien zijn er mensen, die
zich deze brand in het kruut-
huusje ook nog herinneren, dan
zou ik dat graag willen weten.
Leeuwarden
Mevr. A. v.d. Zee-Knol
In ons verhaal stond niet, dat'
deze brand in de vuurwerkfa
briek voor de oorlog was. Er
stond in, dat het tijdstip van
de brand in de meningen van
de lezers, die ons erover
schreven, varieerde van
1930 tot 1941. En wat de
heer Van der Meulen betreft:
die werd op 16 maart 1946
burgemeester en hij ging
eind februari 1966 met pensi
oen.
Red. 't KI. Kr.
TEVREDENHEID
Hoewel vast niet zo gemeend,
proef ik uit de schrijverij van Mr.
J. S. Bijl enige zelfgenoegzaam
heid, tevredenheid met eigen ik.
Op zich geen slechte karakter
trek, maar het moet niet "te"
demonstratief tot uitdrukking ko
men.
Ergens in zijn artikeltje over de
kwekerij van Jongma in 't Kleine
Krantsje nummer 509 spreekt hij
van "eenvoudigen van geest"
enz., tot welke categorie onge
twijfeld ook lezers en lezeressen
van 't K.K. behoren, o.a. ik zelf
en wat dan te begrijpen van ratio
(rede), procreatie (voortplan
ting), acoliet (altaardienaar),
christianisme, beter is christolo
gie (leer omtrent de persoon van
Christus), besmuikt (mistig, ne
velig), staatsie (praal, pracht).
Als aanloop van het onderhavi
ge artikel wordt de Franse schrij
ver Marcel Proust (1871-1922)
aangehaald met zijn hoofdwerk:
A la recherche du temps perdu
(navorsing, onderzoek naar ver
loren tijd), zogenaamde spon
taan opgekomen herinneringen,
die tijdens het schrijven trans
cenderen naar een absolute tij-
deloosheid (temps pur). Toch
onderken ik uit het verhaal van
Mr. J. S. Bijl weinig associatie
met Proust's werk.
KI
Makelaardij alnda 1898
Leeuwarden - Drachten
Overigens vind ik de stukjes van
de aangehaalde recensent
steeds weer interessant en ik
hoop hem nog dikwijls in 't K.K.
tegen te komen.
Haren
A. H. Bergsma
ALGEMEENE FRIESCHE
Het heeft mij bepaald veel ge
noegen gedaan, dat U in het
laatste nummer in de nieuwe ru
briek "Leeuwarden van A tot Z"
onder de letter A zo uitvoerig
hebt bericht over de Algemeene
Friesche Levensverzekering-
Mij. Ik heb in het kantoor op de
Eewal en in het Burmaniahuis
vele voetstappen gezet, eerst
als jongen, later als medewer
ker/directeur.
Hierbij nog enkele gegevens.
Het eerste "echte" kantoor is
aan de Eewal gebouwd- in
1895/96 onder architectuur van
de heer H. H. Kramer. Het werd
in gebruik genomen op 1 mei
1896.
Voor die tijd was het kantoor
gevestigd ten huize van een der
directeuren, laatstelijk aan de
Arendstuin, thans Noorderweg
16. Op het gebouw staan nu nog
de pelikanen, symbolen van de
levensverzekering.
In 1912 is het Burmaniahuis ge
kocht. Het werd, na verbouwing
onder architect Kramer, op 1 no
vember 1914 in gebruik geno
men en nadien vele malen uitge
breid tot ook dit complex te klein
werd. En nu gaat men dan bou
wen op het terrein bij het station.
De heer Binsma te Óverveen zal
(vervolg op pag. 15)
W%-
De vuurwerkfabriek van Schuurmans is weer eens de lucht ingegaan! Op 6 mei 1939 deden er zich geen persoonlijke ongelukken voor;
eerder, op 25 mei 1937, vielen er helaas twee doden.