'•T KLEINE KRANTSJE
ARTISTEN IN
HETCABARET
VAN SPOORZICHT
BIT GROOTMOEDERS ANSICHTENALBUM
ZWERVEN
DOOR STAD
loetjes,
Magda Ralf
Aan het artikel betreffende de
nu reeds voltooide afbraak van
het voormalige Cabaret-Hotel
"Spoorzicht" van Sipke Caste-
lein van Fenno Schoustra be
hoef ik eigenlijk niets meer toe
te voegen.
Een foto, zoals het er de laat
ste weken uitzag, en veel data
en de hele geschiedenis van
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Tetman Jarich genoemd, Jel-
le Kuipers met zijn trompet,
Alex Rotteveel en Cor Molema-
ker, als duo, met goochelen,
een praatje bij de gitaar, Nellie
Stek - "the lady crooner",
Douwe Bijlsma junior als slan
genacrobaat, Piet Hitman, de
goochelaar. Het orkest was "de-
scarlet Pimpernels" o.l.v. Ar
nold Brinkman uit Groningen.
Ook nog een zekere Piet van
Kuiken, een leerling van Lucas
Hannema. Er was zelfs ie
mand, die "het heringtentsje"
zong. Tussendoor traden dan
"de echte artisten" op. Wat een
tijd!
De hierbij geplaatste foto is van
Magda Ralf, een soubrette. De
foto werd gemaakt in Gronin
gen, in de Heerestraat bij Foto
Steenmeijer. Wat een mooi
kapsel, wat een charmante ar
tiste. Zij schreef, in het Duits,
"der Familie Jager zur freundli-
chen Erinnerung gewidmet,
Magda Ralf, Leeuwarden, den
12. Dezember 1929 "Spoor-
zigt",metde letter g.
Alleen de alleroudsten onder
ons zullen zich de maand de
cember 1929 kunnen herinne
ren als bezoekers en bezoek
sters bij Sipke Castelein. De
zaak was met Sint Nicolaas en
met de Kerstdagen altijd prach
tig versierd.
Dat is nu zestig jaren geleden!
Leeuwarden
Historisch Variété Archief
Ritsko van Vliet senior
pagina 13
de familie Castelein, beter kan
het niet.
De redaktie vindt het echter
goed, dat wij de komende
maanden eens een foto van de
daar opgetreden artisten en ar
tistes plaatsen.
In plakalbums van artiesten en
het voormalige artistenpension
Hager, op de Oosterkade, zijn
veel foto's geplakt. Artisten van
diverse pluimages en van di
verse nationaliteiten, en haast
allemaal gedateerd. Dan ziet
men ook, dat er iedere week
andere artisten optraden. Velen
schreven er iets leuks bij, dat ik
steeds wil vermelden.
Het idee kwam bij mij op, toen
ik nog even in de voormalige
concert- en danszaal ging
staan, wat een luid protest van
de aldaar werkenden uilokte.
Verboden entree en te gevaar
lijk! Ach, voor die mensen was
het alleen maar het afbreken
van het Koninklijke Friese
Rundvee Stamboek Gebouw.
Zij deden hun best - wij oude
ren dachten bij de afbraak aan
vroeger. In 1940 zag ik op
amateur-avonden diverse ke
ren. De familie De Vries, later
(Vervolg van pag. 9)
Er wordt wat afgesnoept. Nee,
dan bij van Dellen op de Oos
tersingel vroeger. Voor een
nutske gelukstoffee kocht ik
dan. Dan kreeg je een kleffe
toffee, met onder het papiertje
(soms) een klein briefke met de
mededeling dat je nóg een tof
fee had gewonnen. Duumke-
drop, wit-op-zwart, zoethout,
veterdrop van Dellen had
die zaken in overvloed. Het
was een piepklein winkeltsje.
Hij, met een langè slordige grij
zende baard, ouwe vette hoed
op. Zij, met een zwarte stippel-
tjesschort voor, 't haar op een
knoedel, weinig tanden in de
mond. Een spichtige dochter.
En zo kom je via V. en D. bij
van Dellen terecht! Maar, ik
had een fijn nostalgisch uitstap
je door mien ouwe stad. En
geen parkeerprobleem meer.
Dat tunneltsje achter 't station
is een uutkomst. Tenminste als
je aan de "Huizumerkant"
woont.
Hoe zal het onze kleinkinderen
vergaan als ze in 2000 - zo
veel óók zo door de stad dwa
len? "Hier was vroeger een dis
cotheek" of: "hier was vroeger
een grote parkeerplaats en een
tunneltsje voor al die mensen
met een autoMien opa
vond dat al so'n prachtige op
lossing om in de stad te kom
men. Toen hadden ze nog gien
roltrottoirs en een ondergronds
metro-net
Baarle Nassau,
Marten W. Sytsema.
Onze stadgenoot Karst Leem
burg, een sterke kolensjouwer
van negen en dertig jaar, werd
de verrassende winnaar van de
Elfstedentocht van 1929. Elf
jaar later deed hij nog eens als
toerrijder aan de tocht mee, sa
men met de legendarische
Coen de Koning, die winnaar
was geweest in de Elfsteden
tochtenvan 1912 en 1917.
Deze maal was er voor beide
heren minder succes wegge
legd: zij zagen nu geen kans
schaatsend het eindpunt te be
reiken.
Na de tocht werd Karst Leem
burg door journalisten gevraagd
wat hij dacht van de vijf eerst-
aankomende wedstrijdrijders,
die besloten hadden gelijktijdig
te finishen en die ook allen de
grote gouden medaille kregen
van de eerste prijs.
Welnu, de krasse Karst had er
geen goed woord voor over.
"Waar blijft op deze manier het
respect voor de gouden medail
le?" zo vroeg hij zich af. "Ver
sta mij wel, ik misgun die eer
ste prijs geen van die jongens,
maar waar moet het heen als
straks een ploeg van tien of
twintig rijders, die aan kop lig
gen, het in hun hoofd halen,
gezamenlijk binnen te komen?
Moeten die allemaal een gou
den medaille hebben? Nee,
Coen de Koning en ik kunnen
tenminste trots zijn op onze on
derscheidingen".
Zestien jaar na het uiten van
deze woorden moest Karst
Leemburg er getuige van zijn,
dat er tóch nog eens vijf rijders
samen over de eindstreep zou
den gaan. Zij herinnerden zich
blijkbaar de wijze woorden van
de winnaar van '29 niet.
Maar - en dat zal onze stadge
noot genoegen hebben gedaan
- ditmaal kende het Elfsteden-
bestuur de eerstaankomenden
geen prijzen toe.
stond de Waag aan de Nieuwe-
stad op een andere plaats dan
nu. Niet dat het huidige ge
bouw zich ergens anders be
vond, maar een voorganger
van wat we nu kennen als de
Oude Waag stond een dertig
meter verderop, vlak bij de
Tontjespijp en tegenover de
Sint Jacobspoort, die de stad
eens op dit punt van de buiten
wereld afsloot - ongeveer op
de plaats dus, waar nu tele
fooncellen staan. Maar dat is
wel lang geleden, want nog
voor 1600 werd "onze" Waag
gebouwd, omdat het oude ge
bouwtje zich door de snel ont
wikkelende handel tenslotte te
klein bleek te zijn. Op een punt,
dat als standplaats voor de
Waag geschikter werd geacht -
pal tegenover de Ee, die hier
op het water van de Nieuwe-
stad uitkwam, begon men in
1595 met de bouw en drie jaar
later moet het nieuwe Waagge
bouw zijn voltooid, want een
gedenksteen' in de muur geeft
dit jaartal aan.
"Leeuwarder Ossenmarkt" staat er op de achterzijde van deze door A. G. van Agtmaal te Baarn uitgegeven prentbrief
kaart. Maar hoe kwam die man nu in vredesnaam aan die aanduiding "Ossenmarkt?" Leeuwarden kent wel een Ossekop,
maar geen Ossenmarkt. We zien hier de Brolspijp met op de achtergrond de huizen van de Kelders. Links een stukje van
de Groentemarkt, rechts een stukje van de Berlikumermarkt. Toen de fotograaf de opname maakte, liet geen auto of fiets
zich zien. Het zijn alleen een paar voetgangers, die het stadsbeeld stofferen.
