tou
hellema
'T KLEINE KRANTSJE.,
Makelaars en
Taxateurs
voor geheel
Friesland
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 4
LITTEKENS OORLOG
In antwoord op Uw vraag in 't
Kleine Krantsje of er in Leeu
warden nog littekens zijn te vin
den van de Tweede Wereldoor
log, wil ik U gaarne wijzen op
een beschietingsbeschadiging
aan de voorkant van de loco-
motievenloods van de Neder
landse Spoorwegen aan de
Wijnhomsterstraat.
Aan de voorkant links (of is het
de achterkant?) zitten zo'n
twintig tot dertig kogelgaten.
Deze beschieting door een
jachtvliegtuig werd 's middags
uitgevoerd. De hulzen vielen in
de straten van de Hollander-
wijk.
Er waren ook slachtoffers te
betreuren; ik meen twee spoor
wegmensen, die achter de ra
men van de locomotiefloods
aan het werk waren. Ik geloof,
dat hun namen op de gedenk
steen staan op het perron.
Leeuwarden H. H. Griepsma
Hartelijk dank voor Uw tip.
Inderdaad troffen wij ter
plaatse minstens dertig ko
gelgaten aan. Ook het sche
ve glazen dak toont nog tal
van beschadigingen, die
waarschijnlijk bij dezelfde
beschieting zijn ontstaan.
Nader onderzoek leerde
ons, dat deze oorlogshande
ling zich op de vijftiende ok
tober 1942 heeft voltrokken.
Er werd één spoorman bij
gedood en dat was de twee-
enveertig jaar oude draaier
Piet Wiersma. Collega's
vonden hem na het incident,
hangend over zijn draaibank
- hij was door een schot in
het hoofd op slag gedood.
De heer Wiersma was het
eerste slachtoffer, dat de
Spoorwegen in Leeuwarden
moesten betreuren. Zijn
naam komt dan ook als eer
ste voor op het monument,
dat na de bevrijding ter na
gedachtenis van de Leeu
warder spoorwegslachtoffers
op het perron werd opge
richt.
Red. 't KI. Kr.
LITTEKENS OORLOG
In het door u gepubliceerde
verhaal over "littekens van de
oorlog" mis ik de brandbom
men die zijn gevallen op de
C.A.F. aan de Snekertrekweg.
Ik weet nog dat wij aan de
overkant een hele morgen heb
ben gekeken want alles brand
de als een fakkel. Is er ook niet
een bom gevallen in het Vos-
senparkje of ben ik daar mis
mee? De datum van dit alles
weet ik niet meer.
Wat betreft de bom in de
Spoorstraat, dat weet ik nog
heel goed. Ik werkte toen bij de
kwekerij Wiemers, Achter de
Hoven naast Mariënburg. We
hadden daar ook kassen en
een stortbult, waar alle tuinafval
werd gestort. Menig onderdui
ker heeft zich bij ons verscho
len of hielp uit verveling wel
eens een dag mee. Toen ik op
die bewuste morgen het hek
open deed, vond ik op het pad
een bomscherf van drie bij vijf
centimeter.
Ook weet ik dat er voor het
bombardement in de Juliana-
straat een klein tabaks (kruide
niers) winkeltje zat.
Dan is er nog een bom geval
len nabij de spoorbrug over de
Potmarge achter de schoenma
kerij van Kamsma, naast bouw
bedrijf Boringa in de Schrans.
Groningen H. Witteveen
Er zijn meer abonnees, die
onze vraag niet goed heb
ben begrepen. Met "litte
kens van de oorlog" bedoel
den wij nu nog steeds
bestaande schaden, die tij
dens de oorlog veroorzaakt
zijn. Zoals een operatie een
blijvend litteken ten gevolge
kan hebben, zo zijn er oor
logshandelingen geweest,
waarvan de veroorzaakte
schade nu nog altijd is te
zien. Die gevallen hebben
wij bedoeld met onze vraag.
De bommen, waarover u
schrijft hebben natuurlijk ook
schade veroorzaakt, maar
daar is nu niets meer van te
zien. En daar ging het ons
dus ook niet om.
Red. 't KI. Kr.
HARDEGARIJP.
Naar aanleiding van het artikel
"Littekens van de oorlog" in
een vorig nummer nog het vol
gende ten aanzien van het eer
ste bombardement op Leeu
warden in de avond van 20
januari 1942.
Ik herinner mij deze gebeurte
nis na meer dan achtenveertig
jaar nog zo goed omdat de 20e
januari de geboortedatum van
mijn moeder is. Zoals toen ge
bruikelijk, was op die avond
onze huiskamer bomvol met de
hele familie op de verjaardags
visite. In dit gezelschap was al
leen "militaire kennis" aanwe
zig bij mijn vaders oudste
broer, welke als grenadier al
leen belast was geweest met
de bewaking van de leden van
het Koninklijk Huis en bij zijn
jongste broer, die bij de mobili
satie tijdens de eerste wereld
oorlog in Den Helder bij de
kustartillerie had gediend.
Deze laatste had binnen onze
familie de meeste kennis om
trent "zwaar geschut". Toen
dan omstreeks tien uur die
avond de bommen in de Julia-
nastraat vielen en vervolgens in
de Willem Lodewijkstraat, op
de spoorbaan naar Groningen
en in de daaraan grenzende
Spoorstraat, zo in een rechte
lijn in de richting van Achter de
Hoven naar het gedeelte van
deze straat waar mijn ouderlijk
huis stond, dansten de borrel
glaasjes op de verjaardagstafel.
Algehele consternatie! Wat was
dat, zo iets was in Leeuwarden
nog niet voorgekomen. Gerust
stellend klonk het uit de mond
van onze militaire deskundige:
"Met de huidige middelen van
oorlogsvoering is dit naar mijn
mening minstens in Hardega-
rijp".
Geheel gerustgesteld vierde de
familie het verjaardagsfeest
verder. Bij het later op de
avond naar huistoe gaan van
de diverse familieleden vond
men het wel wat druk bij de
eerste spoorwegovergang aan
Achter de Hoven. Bij de tweede
spoorwegovergang lag een
deel van de Julianastraat in
puin.
Leeuwarden J. Efdée
ONGEKENDE WAARDE
De mogelijkheid, die U ons
biedt om de stad Leeuwarden
met al zijn lief en leed in onze
herinnering op te roepen, is
van ongekende waarde. Wat
moet er met U en met ons ge
beuren, als U Uw pen af
droogt?
Ik zeg U: de kunstenaar wordt
na zijn dood geëerd; ook dit lot
is het Uwe.
Leeuwarden W. D. Lijfering
HEIMWEE
Zojuist weer 't Kleine Krantsje
ontvangen. Nu alles in de steek
laten en direct die krant lezen.
De rubriek "As jou het mij fra-
ge" is altijd het eerste wat ik
lees.
En tot mijn verbazing zie ik nu,
dat Jan van Daalen naar mij
vraagt. Ik weet nog goed wie
hij is. Als u mijn adres in 't Klei
ne Krantsje zou kunnen plaat
sen, zou ik dat zeer op prijs
stellen. Het is: 3800 So 1900
W II 25, Roy Utah 84067,
U.S.A.
Wat een vreugde brengt het
Kleine Krantsje, maarook
tranen, als het over de oude
buurten en de mensen schrijft.
Voor mij wordt het heimwee
dan steeds groter. Mr. Schou-
stra, ik wil u langs deze weg
hartelijk danken voor alles wat
u voor 't Kleine Krantsje doet.
Ook vele Leeuwarders in het
buitenland genieten ervan en
zij leven, bij het lezen, altijd
weer even in die goeie ouwe
tied.
Ik stelde de in de krant gepubli
ceerde foto van Pietersburen
erg op prijs. Ik heb wat nadruk
ken gemaakt en die aan mijn
broer en zuster gegeven. Be
dankt hoor! Oude vrienden en
kennissen, gegroet door een
ouwe Liwadder, die veel heim
wee heeft.
Roy Utah, USA
M. Scheer-Schot
MR. LEE WARDEN
In aansluiting op de verhalen
over mensen met de naam
Leeuwarden, onlangs in 't Klei
ne Krantsje, heb ik een aardig
voorval te melden.
Mijn zoon emigreerde ruim
twintig jaar geleden naar Cana
da. Na aanmelding voor
werk, waarbij een formulier met
personalia moest worden inge
vuld, o.a. de geboorteplaats, in
zijn geval dus Leeuwarden.
Na uren wachten op oproep,
ging hij zich maar eens bij de
balie melden. Toen bleek dat
hij al verschillende keren was
opgeroepen als "Mister Lee
Warden". Zijn naam is echter
Thijs Drost en dat is nog
steeds zo.
Het leek me in dit verband aar
dig dit even te vermelden. Ove
rigens, 't Kleine Krantsje is zó!!
Oldeboorn N. Drost
NON-STOPVLUCHT
De heer H. Rijpstra uit Amers
foort schreef in 't Kleine Krant
sje over een non-stop vlucht
van Leeuwarden naar Gronin
gen, door de lucht!
In het Friese weekblad Sljucht
en rjucht van Waling Dijkstra
jaargang 1913 staat een unieke
foto van het verongelukte vlieg
tuig en de 'koene aviateur', met
als onderschrift: De vliegmachi
ne te Kollum 28 april 1913. De
Fransman Maurice Guillaux
met de vliegmachine "Clément
Bayard", heeft gevlogen van
Biaritz - Bordeaux - Parijs - Ath
- Kollum (1400 km) in één dag
van 's morgens 4.45 tot 's
avonds 7 uur en won daardoor
7500 francs en de erebeker
"Coupe Pommery".
De machine woog 6000 kilo.
Leeuwarden D. Miedema
n
Makelaardij slnd* 1898
RIT BOEVEWAGENTSJE
Kunt u zich de celwagen nog
herinneren, het zogenaamde
boevewagentsje? Het werd ge
trokken door een paard en het
stalde bij Poelsma in de Span
jaardslaan bij de Dokkumer Ee.
De beide zijkanten eindigden
aan de achterzijde in twee half
ronde hoeken met in het mid
den de opening om in te stap
pen.
Ongeveer dertig of veertig cen
timeter verder was de getralie
de deur, die het binnenste af
sloot. Aan beide zijden, tussen
die deur en de halfronde ach
terkant was een zitplaats voor
een of twee veldwachters.
Op zekere dag moest het wa
gentje naar het Gerechtshof om
vandaar een gevangene over
te brengen naar de Gevange
nis. De route, die het boevewa
gentsje vanaf de Spanjaards
laan volgde was:
Wissesdwinger-Schoenmakers-
perk-Pijlsteeg.
Het was voor het paard een
hele opgave bij die steile Pijl
steeg op te komen en op het
kruispunt van de Grote Kerk
straat, dus bij het huis van no
taris Koch, kwam het wagentje
practisch stil te staan.
Juist op dat moment arriveerde
daar ook een figuur, die stam
gast was in het bekende bier
huis van "Klaas" in de Unia-
buurt en die, ik weet eigenlijk
niet waarom, altijd "Dokter"
werd genoemd. Hij had zeker
weer een paar aangename uur
tjes in dat etablissement door
gebracht.
In ieder geval was hij in een
dermate jolige stemming, dat
hij meende op het boevewa
gentsje te moeten springen -
met een brede grijns op zijn
gezicht nam hij plaats op de
zitbank, die eigenlijk voor een
veldwachter was bedoeld.
(Vervolg op pag. 15)
