VOORAANSTAANDE SLAGER
IN VOOROORLOGSE JAREN
F. POPMA Lzn
JAN VAN DER WEIDE
WOON- en
-BEDRIJFSMAKELAARDIJ
alle onroerend-goed zaken betreffende
*vele referenties.
Makelaardij voor FRIESLAND
Harlingersingel 23
hoek Harlingerstraatweg
Leeuwarden Tel.058 -121480
pagina 6
In het pand Voorstreek zestig, op de hoek van de Amelandsstraat en naast de
plaats waar het Amelandshuis heeft gestaan, bevond zich in vroeger jaren een van
de meest bekende slagersbedrijven, die er in het oude Leeuwarden zijn geweest.
Het was de Varkensslagerij en Vleeschhouwerij van Jan van der Weide, een
vooraanstaande figuur in de lokale slagerswereld, die zijn sporen heeft nagelaten
tot in deze tijd: meer dan een halve eeuw na zijn overlijden kunnen stadgenoten-
met-scherpe-ogen nog altijd zijn naam terugvinden op de zijmuur van zijn oude
pand. Het bedrijf zelf bestaat overigens al lang niet meer en het zullen dan ook
uitsluitend veteranen zijn, die er nog herinneringen aan bewaren.
Jan van der Weide, de zoon
van een veehouder-melktapper
van Schilkampen, opende, nu
precies honderd jaar geleden,
een slagerij aan de Gedempte
Keizersgracht. De jonge onder
nemer was toen amper twintig
jaar oud. Maar hij pakte de za
ken zo energiek en goed aan,
dat hij drie jaar later al kon ver
huizen naar het veel grotere
pand aan de Voorstreek, waar
hij zich als een topslager een
uitstekende naam verwierf.
Op een adreskaart met een
foto van zijn winkel beval hij
zijn producten bij mogelijke
klanten aan: "De ondergetee-
kende houdt zich beleefd aan
bevolen voor levering van ver-
sche en bereide Vleeschwaren
voor bruiloften en partijen,
zoowel machinaal gesneden op
iedere gewenschte dikte, als
per geheel stuk. Tevens is hij
speciaal ingericht voor het ko
ken van Rollades, Ribstukken,
Roastboeuffen, Hammen, Ton
gen enz., welke desgewenscht
machinaal gesneden worden
geleverd op nette kartonnen
schaaltjes in kistjes verpakt,
zoodat het beslist goed over
komt en bij aankomst direct
kan worden opgediend. Hoog
achtend Ued. dw. dienaar J.
van der Weide".
Een maand voor de opening
van zijn zaak aan de Voor
streek was Jan van der Weide
getrouwd met de boerendoch
ter Froukje Poelsma, die hem
tien kinderen schonk: Ivo, Dora,
Jantsje, Sieb, Jo, Frans, Annie,
Jopie, Gerard en Jan. Van
deze tien, Froukje's tiental,
kwam Jantsje nog in het jaar
van haar geboorte te overlijden.
Werd het huis van de Van der
Weide's 'met al die kinderen al
aardig bevolkt, er kwam rond
de eeuwwisseling in één klap
nog een half dozijn bij - dat
waren de kinderen van een
overleden zuster van Jan, die
met Hendrik ten Hulscher ge
trouwd was geweest.
Later, na de eerste wereldoor
log, werden er ook nog Oosten
rijkse, Belgische en Hongaarse
kinderen opgenomen in het
gastvrije gezin - die kwamen
hierom aan te sterken.
De vakbekwame Jan van der
Weide zag kans op verscheide
ne tentoonstellingen in binnen-
en buitenland prijzen in de
wacht te slepen; ook boekte hij
veel zakelijke successen door
attent op nieuwe ontwikkelin
gen in te gaan.
Zo was hij de eerste slager in
Leeuwarden, die zelf bevroren
vlees uit Argentinië begon in te
voeren; ook was hij de eerste
die met electrische koeling be
gon.
Een zeer opvallende voorloper
werd Van der Weide ook door
als eerste in Leeuwarden de
deur van zijn winkel op zonda
gen gesloten te houden. Dat
deed hij al in achttien negen en
negentig en het werd een veel
besproken affaire in een tijd,
toen de zondagsarbeid nog de
gewoonste zaak van de wereld
was.
NIJVERE ADVERTEERDER
Daarbij was Van der Weide
een nijvere adverteerder, even
wel zonder zijn waren met op
zienbare teksten aan te prijzen.
Hij volstond, kort en krachtig,
meestal met het vermelden van
zijn civiele tarieven: "Rollade
20 cent per ons, Hoofdkaas 12
cent per ons, Tong 45 cent per
ons".
Behalve over een hele staf per
soneel beschikte Jan van der
Weide over een joekel van een
hond, een Hector, waarvan in
de stad werd gezegd dat die
elke vrijdag spoorloos ver
dween. Dat brave beest moet
gewoon gevoeld hebben dat
zijn baas hem juist op die da
gen onder de transportkar wou
spannen.
In negentien drie en twintig
werd het grote gezin van Van
der Weide getroffen door een
ramp, toen moeder Froukje,
nog maar negen en veertig jaar
oud, overleed.
Een paar jaar later ging
het bericht door de stad, dat
ook Jan van der Weide plotse
ling was overleden. Op een
snikhete dag zou een enorme
temperatuursverandering hem
bij het betreden van een koel
cel noodlottig zijn geworden.
Het droeve bericht ging het
hele land door, tot verbazing
van Jan zelf, die in zijn aante
keningboekje nuchter noteerde:
"Ik gevoel mij nog levend, dus
het zal wel niet waar zijn".
Trouwens, hoe ouder hij werd,
des te minder vertoefde hij in
de slagerij - hij bevond zich
meer op zijn kantoor, waar hij
zich met de boekhouding be
zighield.
Tot negentien vier en dertig
bleef Jan van der Weide zo zijn
bloeiende bedrijf besturen.
Toen noodzaakte een slechter
wordende gezondheid hem om
zich uit de slagerij terug te trek
ken. En in januari vijf en dertig
kwam er een eind aan het le
ven van deze markante stadge
noot, die niet alleen als slager
bekend geworden was. Ook
had hij tal van functies - in
vooral het rooms katholieke -
verenigingsleven bekleed.
De slagerij werd voortgezet
door twee van zijn zoons, Sieb
en Jopie, die evenwel na enke
le jaren andere ambities kre
gen. Zo kwam er in negentien
acht en dertig een einde aan
het bestaan van het van ouds
bekende bedrijf van Van der
Weide; in dat jaar werd de sla
gerij aan een jonge collega ver
huurd.
De gegevens voor dit verhaal
ontving de redactie van de heer
Sieb van der Weide, kleinzoon
van Jan van der Weide. De
heer Sieb van der Weide is
zeer geïnteresseerd in alle mo
gelijke nadere bijzonderheden
met betrekking tot zijn grootva
der en diens familie. Hij woont
Bankastraat 52, 3818 CJ
Amersfoort en zijn telefoon
nummer is 033- 631201.
