EENS ERG BEKEND IN LEEUWARDEN
pagina 11
WILLEM KIELA NOG NIET
ALS ZANGER VERGETEN
Een vorige maal hebben wij ons in 't Kleine Krantsje afgevraagd, wie toch eigenlijk
de zanger Willem Kiela is geweest. Zo nu en dan dook zijn naam op in brieven van
lezers, die nog wel eens wat meer van hem zouden willen weten. Zelf was ons uit
interviews van tientallen jaren terug al gebleken, dat hij ook in Leeuwarden een
bekende figuur moet zijn geweest. Hij zou ooit zelfs in Holland als zanger een
vermaarde naam hebben gehad. Aan lager wal geraakt zou hij dramatisch aan zijn
eind zijn gekomen: hij moet in een stukje vlees zijn gestikt.
Op onze oproep "zijn er nog
lezers, die ons meer kunnen
vertellen over deze figuur" kre
gen wij tot onze vreugde ver
schillende reacties, waaraan wij
nu graag aandacht schenken.
Speurend in onze collectie uit
gaven over Amsterdam kwa
men wij tot onze verrassing
Willem Kiela tegen in het boek
"De Jordaan - een verdwijnend
Amsterdams stadsdeel" dat ^n
de zestiger jaren verscheen.
GOEDE STEM
De auteur Jos. F. Steussy
schreef over deze zanger, die
hij "Kila" noemt, het volgende:
"Een van de hoogtepunten (in
de Jordaan) was wel het optre
den van de "liedjeszangers".
Zo kon men uren staan luiste
ren naar de in die dagen wel
bekende Willem Kila, begeleid
door de niet minder bekende
Jopie Schouten met zijn harmo-
nika. Voor een straatzanger
had Kila een goede stem. Niet
voor niets zijn er vele grammo
foonplaten van dit duo in de
handel gebracht, al zou het
nimmer een gouden plaat ge
haald hebben, zo die al be
staan had. Komische en op-
het-gemoed-werkende liederen
zong hij de gehele zaterdag
avond op verschillende straat
hoeken. Misschien kent u er
nog enkele van, zoals "Mimi,
mijn kind", "Laat de boel maar
waaien", "Hollands Glorie",
"Had je me maar".
In 1914 zong hij dikwijls "It 's a
long way to Tipperary" zij het
ook op Hollandse tekst. Ook
zijn zuster Marie Kila had een
zeer goede stem. Haar kon
men beluisteren in de buurt van
de Lindengracht. Er bestaan
nog grammofoonplaten, waarop
zij zingt als soliste en ook sa
men met Willem. Wat er van
hem geworden is, sinds zijn
vertrek naar Den Haag, is niet
bekend. Zijn maat Jopie Schou
ten kan men nog dagelijks aan
treffen op de brug voor het
Centraal-station, alwaar hij nog
steeds de accordeon bespeelt."
Tot zover dat Jordaanboek
over Willem Kiela, die daarin
"dé zanger van het lied in die
dagen" wordt genoemd.
"Helaas kan ik het muziekstuk
je, waarop Willem Kiela en de
accordeonist Jopie Schouten
staan afgebeeld niet meer vin
den. Misschien eens geruild?"
aldus schreef ons de heer Rits-
koJ. van Vliet senior.
"Inderdaad" zo vervolgde hij,
"was Willem Kiela, een ver
maarde zanger, die ook bij de
operette heeft gezongen, door
diverse omstandigheden aan
lager wal geraakt. Maar mis
schien is deze uitdrukking hier
toch niet op zijn plaats, want ik
heb dit van Jacques Ensing ge
hoord en het was "voor mijn
tijd".
Als we lezen, dat Willem Kiela
in Leeuwarden wel in café's ge
zongen heeft, moeten we be
denken, dat het amusement in
de twintiger en dertiger jaren
op de Weaze bijvoorbeeld heel
anders was dan nu. Paarde-
kam was een gerenommeerd
cabaret, waar ook buitenlandse
artisten en artistes optraden.
buk
II tggjj
Overal zat "levende" muziek en
de toenmalige Volendammer
groepen, meestal accordeonis
ten, waren zeer goede mucisi.
Dus wanneer Willem Kiela in
die jaren optrad op de Weaze,
heeft dat nog niets te maken
meteen soort "afgang".
Ook werd mij door Ensing ver
teld, dat hij op het Sint Jobs-
leen bij een vrouw heeft ge
woond."
"Willem woonde op de Groene-
weg en wel in het Zalmklooster,
ik meende bij een mevrouw
Slof" schreef ons een abonnee,
van wie wij de naam niet kon
den ontcijferen. "Kiela had een
pracht stem en hij stond ook
vaak op straat te zingen."
GROTE STRAATZANGER
"De grote straatzanger Willem
Kiela heb ik in Leeuarden wel
horen zingen, maar niet in ca
fé's, daar was ik toen nog te
jong voor" schreef de heer K.
van der Leest te Stiens. "In
Stiens, mijn geboorteplaats is
hij wel drie keer geweest. Hij
zong dan bijvoorbeeld bij het
cafe Rustenburg, "buiten voor
de waranda. De muziek en de
zang heugen mij nog, onvoor
stelbaar, ongeveer vier mensen
met viool of iets anders en dan
meest Hongaarse of zigeuner-
muziek. En dan die Willem Kie
la met die enorme stem. Hij
was een nette man met donker
haar. Hij moet een Amsterdam
mer van geboorte zijn geweest.
Voor mij is het een onvergetelij
ke zanger van die jaren."
"Willem Kiela speelde en zong
Een foto van de zanger Willem Kiela hebben we helaas (nog) niet,
maar over een afbeelding van zijn begeleider, de harmonicaspeler
Jopie Schouten, beschikken we wel. Wie weet zijn er lezers, die
zich ook deze welgedane figuur nog herinneren.
Ook in de café's aan de Weaze konden de Leeuwarders de kolossale stem van Willem Kiela
beluisteren.
wel bij de veemarkt, wanneer
de heer Kindermans daar dans
les gaf" schreef ons mevrouw
L. Weber-de Kant uit Hoorn."
Hij had dan een speciaal lied
met een stoffer en een blik,
Een paar regels waren: "Van je
hierom, daarom, rekelsteen -
meer kan ik me niet herinne
ren. Hij was getrouwd met een
van de dochters van Slof en la
ter verdween hij naar Amster
dam."
Ook mevrouw J. G. Boer-Lem-
mers te Leidschendam kon zich
Willem Kiela nog goed herinne
ren: "Zaterdagsavonds zong hij
in de Bollemanssteeg o.a. het
schone lied "Nee, nooit zie ik
Marietje alleen, de vertaling
van de song Oh, I never see
Maggie alone. Jammer dat de
heer Kiela, hij moet een be
kend zanger zijn geweest, hier
stond te zingen. Zijn nog altijd
mooie stem was een genoegen
om naar te luisteren, voor zo
ver je dat als kind kunt beoor
delen."
De heer K. Faber te Haarlem
heeft Willem Kiela zo'n vijf en
zestig jaar geleden meege
maakt in de Poppebuurt. "Ja, ik
heb hem horen zingen,"
schreef hij ons. "Ik zie hem
voor me als een korte gezette
man, met een pet op, geen uit
zondering, want iedereen droeg
een pet in die tijd. Hij zong on
der begeleiding van een har
monicaspeler. Het repertoire
was niet groot, alleen smartlap
pen, waarbij werd ingespeeld
op recente gruwelijke gebeurte
nissen. Er werd zo weinig ge
moord in die armoedejaren, dat
jarenlang nog werd gesproken
over de moord in Raamsdonk-
veer en die bij Giessen-Nie-
kerk. Willem Kiela zong zo'n
dramatisch lied met een bloe
dig einde. De tekst was gedrukt
op velletjes papier, die, als ik
het goed heb, voor vijf cent
werden verkocht. Kiela had een
goede stem en als hij zong liep
de buurt leeg om te luisteren."
TIJDENS DE KERMIS
Ook de heer D. Beeksma te
Huizum heeft herinneringen
aan de zanger Willem Kiela.
"Die kwam hier wel in Leeu
warden, wanneer er kermis
was," zo berichtte hij ons.
"Daar ik gek was op accorde-
onmuziek met of zonder zang,
stond ik altijd te luisteren o.a.
op de Kelders. Dat klonk daar
dan prachtig over het water.
Ook de zogenaamde Volen-
dammers speelden daar. En
Kiela kon zingen, al was toen
het beste er van af. Er werd
gezegd dat zijn stem door
drankmisbruik was aangetast.
Het beeld van Kiela zal ik nooit
vergeten. Eens zag ik hem on
der invloed naar het station
gaan. Hij liep, zoals dat toen
meer gebeurde, op witte gym
nastiekschoenen. Ik vond het
jammer dat zo'n zanger, die
ook op de grammofoonplaat
stond, door de drank naar de
knoppen ging. En het klopt, wat
't Kleine Krantsje schreef over
dat stukje vlees, waarin hij later
is gestikt."
