LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KRANTSJE
NOODLOTTIGE
MOMENTEN...
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 13
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het..."
met zestien zeer fraaie foto's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
De mannen prate na over de
begrafenis fan Skelte. Mar ut
gong gauw over een sekere
Bertus. Dat hewwe jou wel fa
ker: je siene mekaar in gien ja
ren en bij een begrafenis of
een kremaasje is ut soafer. En
soa doende komt er praat fan
praat, tot in Noorwegen an toe.
Se waren weer bezig: Tabe
Ruutsje, Lange Marten, Minne
Mager, Fokke Vutman en Groa-
te Geert.
Lange Marten: Jonge, jonge,
dat is met Skelte toch nog har
der gongen, as we docht had
den. En nog aardig folk bij de
begrafenis oek. Ut was suver
welgesellig op 'tend.
Fokke Vutman: Ik bin der niet
weest, mar ik hoorde dat oek
fan Tabe. En hew ik ut goed
begrepen, dat er oek nog
meensen uut Limburg weest
binne? O ja, évakuees.
Tabe Ruutsje: Eigenlijk kien-
ders fan évakuees. Ik loof uut
Venlo. Kiek, in de laaste oor
logsmaanden binne der nog
duzenden meensen uut Lim
burg en Brabant hier anspoeld.
Minne Mager: Ho, Tabe, as jou
over Limburg prate, magge jou
niet over anspoelen prate. Dat
mocht met de karnefalbewe-
ging oek niet. Mar is er sont die
tied feul feranderd? Der binne
nog altied évakuees. Alleen, se
hiete anders.
Groate Geert: En der skiene
nog feul meer te kommen. Dat
binne gien Nederlanders net as
toen. Ho, ho, daar binne se
niks minder om, mar jonge, jon:
ge, ut is soa ingewikkeld, wik
mar segge, sak mar segge I
Tabe: Dat merk je an de pol-
lentieke mannen oek wel. O ja,
en een kleindochter fan Skelte
ston op de lijst fan de studen
tenpartij. Nee, se is der niet in
komen, mar Skelte fon ut nog
leuk oek.
Marten: Dus dat hét ie nog we
ten. Der was een hele skare
kleinkienders. En der was een
man die an't end "bedankte. O,
een skoansoan. Hij had ut op
pepier, mar evengoed, ut kon
der best op deur.
Fokke: En der waren gien
freemde woorden bij, net as
Skelte dat wel dee, en ut fer-
keerd sei. Ik denk dat we "bob-
berdeskonk" nog lang onthou-
we salie. Want dat was er faak
bij as ie ut over onnoadige
steuntrekkers had.
Minne: Mar ja, toen sien eigen
dochter een tiedsje in de bij
stand raakte praatte Skelte wel
anders. O, die was oek op de
begrafenis. Met een nije frijer.
Se hét ferkering met een sure
hering. Klein grapke!
Geert: Ja, die dingen hewwe
jou teugenwoordig meer. Skei-
de, en weer trouwe, of alleen
mar samenwoane. Hokke wurdt
niet feul meer seid. En fooral al
die artiesten en die fillumster-
ren wik mar segge, sak mar
segge!
Fokke: En in Engeland hewwe
jou nog wel es pollitieke man
nen die skeef gaan. Nou sien ik
die Lubbers fan Engeland daar
niet op an. Sientje sei: Nog met
gien tien nakende wieven om
em hene wurdt dat een bedma-
joor!
Tabe: Heel wat anders. Ik trof
op die begrafenis een ouwe
kammeraat fan de Ambacht-
skoal. Ja, de skildersklas uut
de krisusjaren. Bertus hiet ie. Ik
had em in gien jaren en jaren
sien. Bertus.
Minne: Toen moast ie ut wer
ken lere, en nou werkt ie niet
meer. Pensioen en A.O.W. Ja,
hoe su ut daar met komme? Su
utfaai wurre?
Fokke: Ik sien ut soa: dat durft
de pollentiek niet an. Stel je
foor. En anders mutte we met
mekaar de barrikaden op Wat
seit Marten?
Marten: Nee, heel wat anders.
Bij ons op'e Tsjerk Hiddesskoal
sat een Bertus, en die gong la
ter naar de Ambachtskoal. Sien
ouwe heer was bij't spoor. Dan
hew ik jim wel praten sien. En
ik docht nog: kan ik jou of kan
ik jou niet? Dat had ik wete
mutten.
Tabe: Nou, ik had em in de
oorlog nog es troffen op ut Ar-
beidsbero. We musten foor de
keuring, mar ik wurde afkeurd
en hij kon naar een baas, die
wel es foor de weermacht
werkte.
Fokke: As een dokter of een
handige jonge fan ut Arbeids-
buro met werkte, hadden jou
soa mar een slimme siekte. Ik
bin swaar hartpesjent weest
mar ik hew ut wel haald. Ik wu
niet foor die Duutse skilder
werke!
Tabe: Dat seistou nou soa, mar
ons leraar op de Ambachtskoal
maakte daar oek al grappen
over. Jonges, leer ut fak goed.
Want niet eiken een ken, al is
ie een minne skilder, baas fan
Duutsland wurre!
Minne: En mien fader fertelde
wel fan een kommiek fan froe-
ger, Buusman of soa, o, Buus-
jo, datie, toen de Duutsers hier
nog niet soa lang waren, ut
toaneel op kwam en sei: ut is
bij ons tuus een groate bende,
want wij hewwe de skilder over
de floer...
Tabe: Daar hewwe Bertus en ik
ut nog even over had. En na de
oorlog hét ie bij de wederop
bouw sitten in Limburg. En nog
later is ie emigreerd naar Au
stralië, nee, Nieuw-Zeeland.
Wel een jaar of twaalf en toch
weerwerom.
Marten: Je hore dat meer. Ik
sien oek nou en dan lui, die in
Ammérika of in Kanada werkt
hewwe, mar toch werom ko
men binne. Ut hangt faak fan
de kienders af. Dat houdt se
daar of ut brengt se hier.
Tabe: Dizze Bertus hét drie
kienders. Twee woane erges in
Nederland, en één dochter is
met een zeekaptein trouwd. Se
woanden eerst in Engeland, en
nou in, ut liekt op Staveren, ja,
Stavanger, das in Noorwegen.
Geert: Noorwegen. Daar had
den je laassen die Olmpiesse
speulen oek. Muskien was ie
krekt uut en het Bertus nog wel
holpen die gesichten fan kie-
kers op'e tribune op te kleuren.
Road-wit-blauw of, hoe hiette
die dingen, die pomperbladden,
wik mar segge, sak mar segge.
Minne: Kon ie nog een mooie
bijferdienste an hewwe. En hier
kleurt ie oek wel es, denk ik.
Soa fan: as u die muren wit
hewwe wil, dat is prima, mar ik
ferf alleen mar swartü Klein
grapke.
Vlga.
Wanneer Elisabeth Johnsson in
Los Angeles vijf jaar is, doodt
zij haar tweelingzusje door haar
glassplinters te laten eten.
Twee jaar later bekent zij, dat
zij zes mensen heeft vergiftigd.
(1925).
In een woning in Den Haag laat
een jongeman van negentien
met gepaste trots zijn kamera
den een revolver zien. Het wa
pen wordt door allen bewon
derd en dan zal de eigenaar
tonen, dat het ook werkt:
schuin door de kamer schiet hij
een kogel af. Op dat moment
komt een van de vrienden, de
eveneens negentienjarige M. S.
Petronilia, net van de w.c. - hij
krijgt de kogel in zijn hoofd en
overlijdt vrijwel onmiddellijk.
(1986)
Is dit niet een grappig plaatje van een groep kinderen op de vensterbank van de sigaren
zaak van B. de Boer op de hoek van de Voorstreek en de Nieuweburen? De foto is al heel,
heel lang geleden gemaakt en helaas beschikken we niet over de namen van alle gefoto-
grafeerden. Maar enkelen (her)kennen we wei. De knaap met die prachtige kolossale pet is
Hans de Vries, de zoon van de rijwielhandelaar Lammert de Vries, daarnaast zit Andries
Fetter met z'n neet J. de Boer aan zijn zij en dan komt Jappie Visser, de zoon van de
kapper van de Nieuweburen. Tenslotte rechts Jan de Groot, een zoon van bakker De
Groot, die ook aan de Nieuweburen zat. Jammer genoeg kennen we dat jochie op het
fietsje, dat zo lekker boos kijkt, niet en dat geldt ook voor de beide meiskes links. Mooie
kindertijd- wat bleef er van over? Alleen de herinnering.
