HONDERDJARIGEN
DIE NOG ALTIJD
ONS KL. KR. LAZEN
Oeroud nieuws uit de
Stads- en Dorpskroniek
van dr. G. A. Wumkes
boeket,
'T KLEINE KRANTSJE
VITALE VETERANEN
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 13
Het Joodsche armbestuur te Leeuwarden laat de huizen 't Oran
jeklooster te Leeuwarden afbreken en nieuwe bouwen. 1886)
De magistraat van Leeuwarden resolveert om de Joden, die in de
stad geen 5 jaar hebben gewoond ofte bij andere wegen daartoe
geen permissie hebben bekomen, te doen delogieëren en dat ook
geen vreemde Joden hier zich mogen nederzetten zonder een
bewijs van ordentelijk bestaan, alles met het oog op het toene
mend aantal Joden, alhier na toevloeijende, onder welke velen
van een slordig bestaan, waarover zelfs de parnassijns der Jood
sche gemeente bij requeste hebben geklaagd(1786)
Aarnt Hanses, hospes in de Jonge Prins te Grouw, laat een cu
rieuze zilveren bal verkaatsen en verzeilen een vleugel met baltje,
mits dat de jagten boven de 22 voet lang zijn. 1754)
Het bouwen van de Leeuwarder gasfabriek aanbesteed. (1845)
In het logement Roma te Harlingen geeft A. van Dijk een brillant
vuurwerk, "welks wederga in Friesland nog niet is vertoond."
(1828)
C. van Tiel, kastelein in het logement 't Poortje over de Waag te
Leeuwarden, gaat wonen in het oud-gewezen koffiehuis op de
Weert naast grietman Van Haren over 't Raadhuis aldaar. 1770)
Op de Leeuwarder kermis vertoond het kabinet van begoocheling,
waarin een stuk van waterleidkunde, voorstellende den omloop
van het bloed in het menselijk lichaam, zijnde een geraamte ge
vuld met roode vloeistof die door luchtpersing in beweging wordt
gebracht. (1828)
Froukje van der Meer, Duitsche mutsstijfster in de Bollemanssteeg
verkoopt allerbeste gekookte stijfsel om Duitsche mutsen te stij
ven. (1787)
Op de kaasmarkt te Leeuwarden vallen verscheidene ongeregeld
heden voor tusschen boeren en Fransche soldaten. De municipali-
teit is zoo bevreesd dat de boeren niet meer met hun producten
ter markt komen, dat zij bij publicatie worden uitgenodigd om toch
vooral te continueeren met hun marktbezoek. Tevens decreteert
het stadsbestuur, dat de eigenaars van wapens, schilden en ande
re eeretekens in de 3 Gereformeerde kerken opgehangen, dezelve
binnen 14 dagen zullen amoveeren en weghalen. (1795)
Te koop een snuifkapperij, geschikt tot een paardenmolen, bij B.
Schaafsma op het Vliet te Leeuwarden. 1822)
De commissie van geneeskundig onderzoek waarschuwt tegen de
druppen, die Auke Sipkes op het Vliet te Leeuwarden als een
onfeilbaar middel tegen de koorts verkoopt, omdat zich daarin een
aanzienlijke hoeveelheid arsenicum bevindt. (1810)
W. Trapman op den hoek van de Heerestraat en Ciprianussteeg
te Leeuwarden vertoont te 1 uur bij de Froskepolle een werktuig
door hem zeiven gemaakt, een uitgevonden drijftoestel, waardoor
men in diep water rechtop kan staan; het was geen schaphander
van kurk en doek, die slechts 27 pond kon dragen, gelijk is be
schreven door la Chapelle, maar vervaardigd van koper en 100
pond kunnende dragen. 1789)
Antoni Solaro Jr., die lang heeft gereisd in Italië en Frankrijk en
thans woont bij zijn vader op de Nieuwestad te Leeuwarden, die
landkaarten, opticaspiegels, violen, hobofluiten, vuurwerk enz. ver
koopt, beveelt zich aan in het beeldhouwen en antieksnijden.
(1788)
Een regiment groot 1400 man infanterie, in groot tenue en witte
slopkousen, uit Leeuwarden, Sneek, Dokkum en Franeker, stelt
zich in bataiile voor het stadhuis te Leeuwarden. Generaal de la
Prade Raimond Vivier inspecteert de manschappen en neemt hun
den eed van trouw aan den keizer af. Na de gehouden toespraak
roepen allen uit: "Dit zweer ik" en "leve de keizer", waarna de
muzikanten spelen "ou peut-on être mieux" en de troepen langs
den generaal defileeren. (1810)
M. van der Veen te Leeuwarden verkoopt tabak in halfponden met
het wapen van De Witte Beer, dat ten zijnen huize uithangt. (1775)
In den boekhandel verkrijgbaar: Naamlijst van 2000 overledene en
gesneuvelde militairen, alsmede een aantal, die nog in leven zijn
in Rusland, alle in Nederland geboren. 1820)
Verkocht de huizinge De Twaalf Keizers aan de Lange Piep te
Leeuwarden, bewoond door koopman Roelof Corver, geboden
f 4000,- (1762)
In het nieuwe Stadsweeshuis te Leeuwarden wordt het herinne
ringsfeest gevierd aan M. A. Baljée, die een eeuw geleden gebo
ren was op het Hoekster Achterom, in het weeshuis kwam, op
klom tot Raad van West-lndië en het Weeshuis universeel
erfgenaam maakte van zijn vermogen (1852).
Wie in de grote kring van Kleine Krantsjeabonnees de allerjongste is weten we niet
en zullen we ook wel nooit te weten komen. En ook de alleroudste is ons onbe
kend - wie zich als abonnee bij een krant aanmeldt pleegt daar nu eenmaal zijn
leeftijd niet bij op te geven. Toch kennen we enkele gevallen van abonnees, die na
het bereiken van de respectabele leeftijd van honderd jaar 't Kleine Krantsje nog
met zeer veel belangstelling bleven lezen.
In 1975 overleed in de ouder
dom van honderd en een jaar
in Stiens de oud-notaris J. L.
van Sloterdijck, die, vrijwel van
het begin van het verschijnen
van onze krant af, een trouwe
lezer was geweest. Hoewel de
heer Van Sloterdijck slechts en
kele malen reageerde op ver
halen, die in 't Kleine Krantsje
hadden gestaan, weten wij, dat
hij ons blad altijd met de mees
te interesse las.
HONDERD TWEE
Honderd en twee jaar oud was
mevrouw H. Wiersma-Hofstra
uit Leeuwarden, toen die in
1987 overleed. Mevrouw Hof-
stra, die in vroeger jaren sa
men met haar man een gara
gebedrijf, annex verhuurinrich-
ting in de Schrans heeft geëx
ploiteerd, was een abonnee-
van-het-eerste-uur, die het ge
schrevene in onze krant altijd
met de grootste interesse had
gevolgd.
Toen zij al over de honderd
was belde zij nog regelmatig de
redactie op om artikelen in 't
Kleine Krantsje van commen
taar te voorzien. En wanneer zij
zich niet met de inhoud van be
paalde stukken in ons blad kon
verenigen, kwam zij daar ook
rond voor uit.
Voor zover bekend waren me
vrouw Wiersma-Hofstra en de
heer Van Sloterdijck de oudste
abonnees, die 't Kleine Krantsje
in de achter ons liggende dertig
jaar heeft gehad. Maar zeker
zijn we daar dus niet van - het
kan best zijn, dat er ook nu nog
vitale veteranen van over de
honderd zijn, die onze krant
van a tot z spellen, zoals dat
dan vaak zo mooi wordt ge
zegd.
Wie het lezen van 't Kleine
Krantsje niet volhield tot haar
honderdste verjaardag was de
woonde er in de Kalksteeg, een
zijtakje van de Bollemanssteeg,
een ijscoman, die Gladder
heette. Deze Gladder, de ijsco
man, was overal in de stad be
kend. Oorspronkelijk kwam hij
uit de Amsterdamse Jordaan.
Hij maakte zijn ijsjes zelf en
bracht ze ook zelf aan de man;
's zomers koud en 's winters
warm.
in Leeuwarden geboren me
vrouw J. Vos-van der Schaaf te
Groningen. Mevrouw Vos was
eerst wel geabonneerd, maar
kwam later, toen zij op een wel
heel spectaculaire manier in
het nieuws kwam, niet meer als
abonnee in onze administratie
voor.
Op de dag voor Johanna Vos-
van der Schaaf in 1985 op de
leeftijd van bijna honderd en
twee jaar overleed, kon zij naar
alle eer en geweten verklaren,
dat haar vader liefst honderd
en zeventig jaar eerder was ge
boren en dat haar grootvader
notabene twee honderd en ne
gen jaar eerder het levenslicht
zag!
De vader van mevrouw Vos,
Wijbe Alderts van der Schaaf,
was op twee weken na negen
en zestig, toen zijn dochter Jo
hanna in een huisje aan het Ol-
degalileën geboren werd. Dat
was op de negen en twintigste
december 1883.
En Wijbe's vader, Aldert Dou-
wes van der Schaaf, was zelf
ook al bijna veertig jaar, toen
zijn zoon Wijbe in 1815 gebo
ren werd.
In 1968 brachten wij voor de
eerste maal in 't Kleine Krants
je over deze hoogst zeldzame
geschiedenis een verhaal en
toen kon mevrouw Vos al zeg
gen, dat haar vader honderd en
drie en vijftig jaar eerder het le
venslicht zag.
UNIEK
Dat was toen natuurlijk al
uniek, maar de zaak werd
steeds merkwaardiger, naarma
te mevrouw Vos ouder werd.
En het toeval heeft gewild, dat
zij royaal de honderd over
schreed.
Door deze curieuze samenloop
van omstandigheden werd het
uitgesloten dat iemand in staat
was ons een tweede, even
spectaculaire zaak aan te wij
zen.
Toen mevrouw Vos de honderd
haalde las zij dus ons Kleine
Krantsje niet meer; althans niet
als abonnee, zodat wij nu dus
alleen die mevrouw Wiersma
en die meneer Van Sloterdijck
kunnen herdenken als de aller
oudste abonnees, die onze uit
gave heeft gehad.
Mevrouw Johanna Vos-van der Schaaf, in een huisje aan het
Oldegalileën geboren in 1883, kon aan het eind van haar leven
zeggen, dat haar vader liefst honderd en zeventig jaar eerder was
geboren en dat haar grootvader notabene twee honderd en negen
jaar eerder het levenslicht zag: een hoogst opmerkelijke zaak!
(Foto: Collectie Fenno Schoustra/'t Kleine Krantsje)
