VAREN IN VROEGER JAREN
EEN PATS OM DE OREN.
LEUKE HERINNERINGEN
'T KLEINE KRANTSJE
van der
MEER
Een kerstdiner in stijl?
hele gezellige kerstdagen en
een gelukkig en gezond,
stijlvol en culinair
1996
ASSU RANSJEKANTOAR
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 16
Rinze van der Heide schreef in
't Kleine Krantsje hoe mooi het
was met een bootje te varen
door Friesland. Ook ik heb die
tijd gekend toen wij in de derti
ger jaren in het bezit waren van
een bescheiden toerbootje. Een
oom van mij, wonend in Den
Haag, schreef mijn vader om
hier eens uit te kijken naar een
motorbootje. Fokke Dijkstra,
motorhersteller bij de Potmar-
gewal werd gepolst en die
kwam al gauw met een adres
waar een bootje te koop was.
Dat was bij de heer Mulder in
Giekerk, een roggebroodbak
ker.
Wij er heen met Dijkstra en het
bleek een geschikt scheepje te
zijn. Oom werd dus verwittigd
van een en ander, maar die be
sloot toch maar om daar een
bootje te laten bouwen. Het
bootje van Mulder en de ge
vraagde prijs stonden mijn va
der wel aan en wij kochten het
toen zelf. We voeren er mee
naar Leeuwarden en daar
moest het natuurlijk ook een
goede ligplaats hebben. Ook
daar wist Dijkstra een oplossing
voor en wel bij Voordewind in
de Romkeslaan. Deze Voorde
wind, toen al een oude baas,
was een vroegere kameraad
van mijn grootvader Gosse
Romkes op het Vliet. Hij was
de vader van de vertellende
commissaris Voordewind uit
Amsterdam.
Het schiphuis lag naast zijn
woonhuis en kwam uit op de
Potmarge. Er lagen meer boot
jes in, onder andere een mooi
houten sloepje met een defecte
motor. Dit was van deurwaar
der Van der Woude van de
Nieuweweg. Dat had die man
gekocht voor goed geld, maar
hij heeft er nooit mee kunnen
varen. Verder lag er een leuke
boot in van Klaas Eijgelaar, de
toen bekende caféhouder uit de
Uniabuurt. Een aardige man,
maar wat kort aangebonden.
De meeste van de vrij eenvou
dige toerbootjes in die tijd had
den, zoals dat van ons en dat
van Klaas, een benzinetank
voor in de kop met een vuldop
op het voordek. Door een luikje
kon je bij de benzinekraan voor
de toevoer naar de motor ko
men.
Wij konden toen, daar de win
kels, dus ook die van mijn va
der, tot zaterdagsavonds tien
uur geopend waren, alleen op
zondag het water op en Klaas
ook met z'n gezin. Op een keer
kwam ik in de week eens in het
schiphuis om even de boel wat
na te zien en trof daar Klaas
aan met een motormonteur.
Klaas mopperend: "Het is een
stuk van je leven. De hele dag
verloren" enz. enz. Wat bleek?
Klaas had zondagmorgen zijn
gezin ingeladen, de motor aan-
geslingerd en was weggevaren.
Maar honderd meter verder bij
de Spoorbrug sloeg de motor
af en hij kreeg hem niet weer
aan de gang. Dus het spul
weer naar het schiphuis ge-
boomden naar huis.
Maar wat was nu het grote eu
vel geweest? Nadat de familie
was ingestapt en de boot het
schiphuis was uitgevaren, sloeg
Klaas de motor aan door eerst
door het luikje voorin, aan de
benzinekraan een haal te heb
ben gegeven. Honderd meter
verder was het dus 'stop'. De
benzinekraan had nauwelijks
open gestaan en de toevoer
was te klein gebleken om de
motor aan de praat te houden.
Hij kon kennelijk beter met de
bierkraan omgaan dan met de
benzinekraan. Hij was trouwens
in die tijd Kampioen Biertapper!
Verder was alles in orde, alleen
de haast had hem parten ge
speeld.
Je zag in die tijd ook vreemde
pieremachochels op het water.
Ik herinner me er nog een
paar. Een drijvend geval, een
boot kon je het niet noemen.
Iemand had voor een koopje
een 'boot' laten maken bij een
of andere smid. Het geval zag
er uit als een ijzeren bak met
een punt. En het ergste was
dat de klinknagelkoppen aan
de buitenkant zaten. De bak
was aan de binnenkant geklon
ken!
Meisjes van de loketdienst van
het station lieten een kruisertje
bouwen ergens in Groningen.
Blijkbaar bij een stel fietsenma
kers. Toen werd een aftandse
automotor ingebouwd en ook
een w.c. Het maaksel werd
door een beurtboot naar Leeu
warden gesleept en kwam hier
door de overlopende w.c. half
vol water aan.
Hoe iedereen het wist is me
nog een raadsel, maar achter
aan de Kanaalweg was het
zwart van de mensen, want
daar lag het geval tegen de
kant. Het geheel was niet om
aan te zien, zo schandelijk zag
het er uit. Er was kennelijk niet
een goed spantenplan ge
weest, met als resultaat een
bak vol bulten en kuilen. Een
paar dagen later lag het op de
Weaze tegenover ons huis.
Daar woonde Bulthuis, die in
tweedehands auto's handelde
en die nu probeerde dit
scheepsmisbaksel aan de man
te brengen. Weer veel publiek.
Waar het wrak gebleven is
weet ik niet, maar gevaren
heeft het niet. Een dikke strop
voor die meisjes.
In de twintiger jaren woonden
wij in het ^zogenaamde Rooie
Dorp en was ik kameraad met
Joh. Hoekstra. Hij werkte bij
zijn vader en ook zijn oudere
broer en een zwager werkten
daar. Ze waren stucadoor. Die
wilden een kruisertje bouwen
van beton. Langenberg, de be
kende scheepsbouwer bij de
Poppebrug, maakte houten
mallen en die werden op de
kop opgesteld, zuiver in lijn.
Hierover werd fijn kippegaas
gespannen en dit werd vervol
gens beraapt met een mengsel
van beton en fijngemalen kurk.
Toen deze laag dik genoeg en
gedroogd was, werd de boot
omgekeerd en werden de mal
len verwijderd. Daarna werd de
binnenkant flink aangesmeerd
en de motorfundering aange
bracht. Er werd, zoals toen veel
gebeurde, een gebruikte auto
motor ingezet, doch zonder
keerkoppeling. De schroef kon
dus niet in de vrijloop en ook
niet achteruit slaan. Je moest
heel voorzichtig manoeuvreren.
Maar het scheepje voer. Een
paar bankjes erin en een vloer
en klaar was Kees. Op een za
terdagmiddag hebben we er
een woonscheepje van een
kennis mee versleept van
Snakkerburen, via de Grote
Wielen en Rijperkerk naar een
heilinkje in Veenwoudsterwal.
Er was geen verlichting op de
boot maar tegenliggers waren
er niet. De boot had een lig
plaats in de bocht van de Pot
marge, bij het houten woonhuis
van de gardenier Rinsema. Ter
plaatse ligt nu de brug in de
Pieter Stuyvesantweg.
Een tijdje later is er 's nachts
een grote kolentjalk, op weg
naar de Huizumer gasfabriek,
boven op gevaren en die
kraakte de boot. De resten lig
gen misschien nog op de bo
dem?
Enige jaren voor de oorlog
kwam ons bootje te liggen in
de nieuwe schiphuizen van
Adema aan de Potmarge. De
laatste restanten liggen er nog.
De boot moest vijf lange jaren
ongebruikt blijven liggen. Nu
had iemand in het begin van de
oorlog, dichter naar Huizum,
ook nog een rij schiphuizen ge
bouwd van oud afbraakmateri
aal, maar toch wel netjes. Ze
(Vervolg op pag. 17)
Op de hoek van de Groninger
straatweg en de Bleeklaan,
waar we nu het appartemen
tengebouw dé Hoeksterpoort
kunnen vinden, was in vroeger
jaren - naast de oude herberg
van Klopma - een pleintje,
waarop vrachtrijders hun wa
gens stalden.
Een van die mannen was een
De Boer uit Drachten - elke
dinsdag en vrijdag kwam hij
hier in de stad. En twee Leeu
warder jongens, Eelke Boetes
en Jan Faber, staken vaak bij
hem een helpende hand uit; zij
brachten wel pakjes voor hem
weg, waarvoor ze dan met een
paar centen werden beloond.
Eens kwamen die knapen daar
toen De Boer er niet was. Maar
zijn fiets stond er wel. En dat
was wel heel erg verleidelijk.
Na enig dubben sprongen Eel
ke en Jan er op en gingen er
vandoor. Beurtelings hanteer
den zij het stuur en ze hadden
de grootste lol.
Maar het liep al tegen tweeën
en ze wilden niet te laat op
school komen. En de fiets te
rugbrengen durfden ze ook al
niet.
Intussen evenwel hadden ver
schillende schoolgenootjes zich
nogal jaloers aangemeld en
Van den Berg State
Verlengde schrans 87
8932 NL Leeuwarden
Tel: 058-2800584
Hctel restaurant Van den Berg State
is beide kerstdagen geopend.
Graag sturen wij U geheel vrijblijvend
onze kerstmenu 's toe.
Wij hopen U eerste- of tweede
kerstdag op Van den Berg State te
mogen begroeten.
Heeft U met de kerst andere plannen,
dan wensen wij U alvast
een van hen hield wel heel erg
aan: ook hij wilde o zo graag
een eindje fietsen.
"Nou, vooruit dan mar," beslo
ten Eelke en Jan tenslotte, op
voorwaarde, dat je de fiets te
rugbrengt naar De Boer, dat is
de vijfde vrachtwagen van
hier."
Dolgelukkig maakte die jonge
daarna ook een rondje en ten
slotte bracht hij het rijwiel inder
daad bij de eigenaar terug.
Maar die reageerde, zoals te
verwachten viel: hij gaf de jon
gen meteen een pats om de
oren en gaf hem ook nog eens
een lel tegen z'n achterste.
Een paar dagen later meldden
Eelke en Jan zich weer bij De
Boer. En die heeft nooit gewe
ten, dat zij hem die streek met
de fiets geleverd hadden...
Buorren 37 - 39 9081 AM Lekkum
CO
oo
o
■si-
co
co
CM
00
to
o
«o
co
O
co
co
CM
co
LO
O
co
co
Foar al jo fersekeringen hypoteken financierings
