BIJZONDER WEERZIEN
MET OUDE LERARES
'TGELDLEIT
OP STRAAT...
'T KLEINE KRANTSJE
Wij verzekeren
alles wat waardevol
voor u is.
MEVROUW STELLWAG
Friesland Bank Assurantiën
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 7
Piet Marokko zag het geld op straat liggen... (Foto: Fenno Schou-
stra)
Onlangs verscheen er van mij
in 't Kleine Krantsje een inge
zonden stuk over de leraren
van dit oude instituut ter voor
bereiding voor de universiteit.
Op mij maakte als jongen van
dertien jaar in 1928 op het
Gym de meeste indruk de jon
ge lerares Grieks en mytholo
gie, toen juf Stellwag. De jon
gens waren bijna allemaal
verliefd op de lerares die zulke
mooie liefdesverhalen kon ver
tellen over de goden van de
Olympus die zich nog al eens
begaven onder de aardse
schepselen.
Zelf had ik 't Krantsje met mijn
stuk nog niet gelezen toen de
telefoon ging. Het was de heer
W. Hijgenaar, ook abonnee en
oud-Leeuwarder, meer nog ook
oud-gymnasiast. Hij hoorde tot
de gelükkigen die de school
hadden afgemaakt. Het nut van
de bemiddelende functie van 't
Kleine Krantsje werd weer eens
aangetoond. Hij verraste me
door te vertellen dat hij niet al
leen mevrouw Stellwag had ge
kend, maar dat hij haar in 1992
nog gesproken had. Ze had ter
gelegenheid van haar negentig
ste verjaardag een kleine reü
nie gehouden en daar waren
ook oud-gymnasiasten, onder
wie de heer Hijgenaar bij ge
weest. Nog verrassender was
dat de heer Hijgenaar evenals
ik in Haarlem woont. De kans
bestond dat mevrouw Stellwag
nog steeds in Baarn of Blari-
cum woonde.
Mevrouw Stellwag als jonge le
rares aan het Leeuwarder Ste
delijk Gymnasium en als hoog
leraar aan de Universiteit van
Amsterdam.
PROFESSOR
Ik haastte mij naar het postkan
toor en vroeg het telefoonboek
op met de nummers van deze
plaatsen. Onder Baarn vond ik
de naam prof. dr. H. W. F.
Stellwag. Dat moest ze zijn en
ze had zich dus aardig ontwik
keld na haar start als jonge le
rares in Leeuwarden.
Ik schreef haar een brief en
sloot de pagina van 't Kleine
Krantsje in,maar ik kreeg geen
antwoord. Geen wonder, in die
drie jaar zou er van alles ge
beurd kunnen zijn. Tot eind
september. Tussen een hand
vol reclamefolders bevond zich
een met de hand geschreven
brief. In deze tijd nu er in bijna
ieder gezin een computer of
schrijfmachine staat valt zo'n
handschrift op. Ik kon me niet
voorstellen van wie die brief
zou zijn, mevrouw Stellwag
was ik al lang vergeten, maar
zij was het wel. Ze was een
paar maanden niet in orde ge
weest, maar nu volledig her
steld en ze was begonnen met
het afwerken van haar corres
pondentie. Zij vond het wel aar
dig na acht en zestig jaar nog
een liefdesbetuiging te ontvan
gen van een toen dertienjarige
jongen. Zij vertelde dat zij 26
september drie en negentig
jaar zou worden, ze zou mij
graag daarna eens in Baarn
willen ontmoeten. Er werd een
afspraak gemaakt op een dag
begin oktober. Ze woonde vlak
bij het station, zei ze, maar
toen ik zei dat ik waarschijnlijk
met de auto zou komen, had
ze meteen een plannetje. 'Zul
len we dan samen maar ergens
gaan lunchen?' en dat deden
we. Na eerst onze levensge-
schiedenissen te hebben ver
teld reden wij met prachtig na
zomers weer vanaf haar oude
grote villa via de Hoge Vuur-
sche, over Lage Vuursche naar
een rustiek restaurantje in
Maartensdijk en daarna via Hil
versum en Soestdijk terug. Erg
slim van de drie en negentigja
rige professor. Ze loopt niet zo
gemakkelijk en nu kon ze van
de gelegenheid profiteren even
te genieten van de bossen rond
Baarn in kleurrijke herfsttooi.
Mevrouw Stellwag woont nog
alleen. Ze heeft een indrukwek
kend aantal wetenschappelijke
publicaties op haar naam
staan.
Op vier en twintigjarige leeftijd
kwam zij als lerares Grieks
naar het Leeuwarder Stedelijk
Gymnasium. Ze was de jongste
van al|e leraren en enkele jaren
daarna werd zij als jongste ook
nog conrectrice. Toen de rector
dr. Wartena in 1942 overleed
werd zij als nummer één ge
plaatst voor rectrice, maar de
NSB burgemeester benoemde
zijn geestverwant die nummer
twee stond. In de stichtingsakte
uit de vorige eeuw stond dat de
leiding van de school berustte
bij een rector en niet bij een
rectrice, was zijn argument.
STUDEREN
Dr. Stellwag besloot zo snel
mogelijk het gymnasium te ver
laten. Ze ging een jaar stude
ren aan de Groninger Universi
teit psychologie en pedagogie.
Deze hoogst intelligente vrouw
slaagde voor al haar examens
en promoties met de aanteke
ning 'cum laude'. In 1945 werd
zij benoemd tot buitengewoon
hoogleraar aan de Universiteit
van Amsterdam en verhuisde
zij naar Baarn.
Onder haar leiding is deze stu
dierichting uitgegroeid tot een
belangrijk instituut. Na de oor
log werd veel meer aandacht
besteed aan pedagogie. In
Baarn woonde mevr. Stellwag,
evenals in Leeuwarden, samen
met mevrouw dr. Erdman
Schmidt, lerares Engels even
eens aan het Stedelijk Gymna
sium, maar door mevrouw
Stellwag ook naar haar instituut
gehaald. Nog altijd wordt door
de huidige pedagogiestudenten
met respect gesproken over
prof. Stellwag, die zij kennen
uit de vele leerboeken die ze
moeten bestuderen.
Na haar pensionering gaf zij
gastcolleges in Zuid-Afrika en
ook nu, op haar hoge leeftijd
schrijft ze nog. Het lopen gaat
wat moeilijker, maar de her
sens zijn nog soepel. In haar
één en negentigste jaar liet ze
nog twee publicaties verschij
nen, een vertaling uit het
Grieks van de filosofische ge
dachten van de Romeinse kei
zer Marcus Antonius, een be
wijs dat ze de oude talen nog
niet heeft verleerd en 'Het ver
haal van mijn leven', een auto
biografisch boekje, waarin zij
ook vertelt van de prettige tijd
die zij in Leeuwarden door
bracht, met het gemoedelijke
verenigings' en sportleven en
waar zij woonde in een heerlijk
huisTroelstraweg 12.
Dank zij het Kleine Krantsje en
Wim Hijgenaar kon ik na acht
en zestig jaar de kennismaking
hernieuwen.
Haarlem K. Faber
Naar aanleiding van het bericht
over het overlijden van de heer
Ley in het vorige nummer,
schoot mij het volgende voorval
in gedachten.
Bedoelde persoon was, zoals u
al schreef, bij de meeste Leeu
warders beter bekend als Piet
Marokko. Hij dreef destijds een
lompenhandel in de Linnaeus-
straat. Wij zelf woonden begin
jaren '60 in de F.C. Donder-
straat, hoek Marathonstraat.
HUISVUIL
Op een morgen, dat de ge
meentelijke vuilafvaldienst zou
komen voor het huisvuil, vroeg
mijn vrouw of ik het oude
nachtkastje even bij de afval
zakken wilde zetten. Dit kastje
dat aan de buitenkant gebeitst
was in een kleur die het geheel
het aanzien moest geven dat
het was vervaardigd uit een
edele houtsoort, hetgeen echter
gelogenstraft werd als men het
kastje opende, waarbij dan
bleek dat het was vervaardigd
uit extra ordinair theekist tri
plex, had dus afgedaan.
Ik pakte het kastje op en toog
de trap af naar beneden. Op de
hoek van de steeg plaatste ik
het naast de afvalzakken en
toen ik opkeek zag ik Piet Ma
rokko door de steeg aankomen.
Ik draaide me om en liep terug
naar de voordeur toen ik plot
seling een vrouwenstem hoor
de die, kennelijk tegen Piet
riep: "Koopman, hè jou dat
kasje te koop?"
Zonder ook maar een moment
te aarzelen, antwoordde Piet:
"Ja!"
"Wat mut ut kosse?"
De handelsman in Piet kwam
ogenblikkelijk naar boven en hij
riep: "Geef mar twee knaken."
Ik had me weer omgedraaid en
zag hoe de vrouw haar beurs
te voorschijn haalde en vlot be
taalde nog voor ik de knop van
de deur had bereikt.
VERKOCHT
Toen ik weer boven kwam zei
ik tegen mijn vrouw: "het kastje
is verkocht."
"Wat hest der foar beurd,"
vroeg ze.
Ik sei; "ik hew niks beurd mar
Piet Marokko het nou twee
knaken in 'e buse!"
Ze begon te lachen en zei
toen: "je binne handelsman of
jebinne it net!"
Zo bleek maar weer eens dat
het oude spreekwoord: "Het
geld leit op straat mar je mutte
het wel oppakke," nog altied op
geld doét.
Stavoren R. A. Reisema
Verzekerd onder vertrouwde vleugels
Friesland Bank Assurantiën. Zuiderst/aal 2 Leeuwarden, Telefoon (058) 99
48
99 Na 10 oktober (058) 299 48 99 Fax (058) 99 47 38 Na 10 oktober (058) 299 47 38
