VREEMDE PRIMEUR
VOOR LEEUWARDEN
STA TES EN STINZEN
'T KLEINE KEANTSJE
De twintigste eeuw
in ons Leeuwarden
SCHOONHEID DIE VERLOREN GING
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Er wordt een nieuwe, zeer belangrijke verbindingsweg
in gebruik genomen tussen het oude stadscentrum en
het zuiden van Leeuwarden. Het is de Oostergoweg,
die loopt van het Zuiderplein langs de spoorlijn naar
Groningen en die ter hoogte van de vroegere Johan-
nesbuurt afbuigt in zuidelijke richting. 1988)
Onder de codenaam "Schurft" voert de Leeuwarder
Dierenbescherming een wel heel opvallende actie uit.
Zij bevrijdt uit de onvoorstelbare stank van een particu
lier dierenpark in Wapenveld zestien schurftige honden
om die een beter onderkomen te geven. Deelnemers
aan deze dierenlievende onderneming zijn het echt
paar Kooistra, van het Tassenhuis Oké, vader en zoon
Kees en Bouwe Postma van het bekende slopersbe
drijf en de adjudant van politie H. J. H. Slots. (1961)
Op het postkantoor in Leeuwarden arriveert een brief
uit Holland, die is geadresseerd "Aan den eigenaar
van autonummer... Friesland". Tante Post zoekt het
keurig uit en spoort de geadresseerde in de Friese
hoofdstad op. (1924)
De Brandweer krijgt een nieuwe motorbrandspuit. "Het
is een schat van een wagen,verklaart de ondercom
mandant J. van der Haak en hij voegt er aan toe:
"Laat nu de brand maar komen. .."(1949)
Plannen van de "Vereeniging voor Vreemdelingen
Verkeer" om de stad een monumentale fontein aan te
bieden, breiden zich uit. Het moet nu, vindt het ener
gieke bestuur van deze organisatie, niet alleen een
fontein worden, maar een Rosarium plus een monu
mentale fontein. Op dit moment heeft nog niemand er
een idee van welk een moeizame weg deze plannen
nog hebben te gaan. (1915)
Met het oog op een komende Nijverheidstentoonstel
ling heeft de boekhandelaar S. A. Markus in de vorm
van een dubbele briefkaart een plattegrond van Leeu
warden uitgegeven, waarop de voornaamste gebou
wen staan vermeld. De uitgave, verkrijgbaar voor een
dubbeltje, wordt erg practisch gevonden voor vreem
delingen, die onze stad aanstonds zullen bezoeken.
(1906)
In een tent op het Cambuurplein geeft het kindercircus
Adja Radbout onder de directie van de twaalf jaar
oude Hans Cohen een reeks voorstellingen. 1954)
Een belangrijk historisch bouwwerk in de stad, het zo
genaamde "Huis met de gladde gevel" op de hoek van
de Ossekop en de Oude Oosterstraat, wordt geheel
gerestaureerd. En dat, terwijl er nog niet zo heel lang
geleden over gesproken werd, dat het moment maar
moest worden afgebroken. (1967)
Op de derde juli sterft de eerste Friese verzetsman
voor een Duits vuurpeleton. Het is de acht en dertig
jaar oude Leo Twijnstra uit Leeuwarden, die lid was
van de illegale Oranjewacht. 1942)
Grote drukte van met emmers uitgeruste kopers en
andere nieuwsgierigen bij het Dokkumerend. Aan de
wal ligt een praam, van waaruit a raison van een dub
beltje per emmer zoete melk wordt verkocht van de
nieuwe fabriek van de Condensed Milk Cy. De onder
neming moest tot deze bijzondere verkoop overgaan,
omdat door een euvel aan haar machines de melk, die
motorboten hadden aangevoerd, niet kon worden ver
werkt. (1906)
Een bijzondere plechtigheid op de tiende augustus:
tussen de Ambachtsschool en het Nieuwe Kanaal
vindt de eerste steenlegging plaats voor een nieuwe
gereformeerde kerk, die bekend zal worden als de
Koepelkerk. (1922)
Als men zegt, dat iets of ie
mand ergens de primeur van
heeft, geschiedt dat meestal in
positieve zin - meestal is het
plezierig te kunnen zeggen met
een primeur te maken te heb
ben. Maar een primeur kan ook
zo z'n bedenkelijke kanten heb
ben.
Dat gold zeker voor de primeur,
die de stad Leeuwarden in
1977 heeft gehad. Toen werd
er een begin gemaakt met het
slopen van de Linnaeusbuurt,
waarvan de huizen nog geen
dertig jaar eerder waren ge
bouwd.
Ruim driehonderd woningen,
die in 1948 waren opgeleverd,
werden nu alweer in puin ge
slagen om plaats te maken
voor moderne eengezinswonin
gen.
Hiermee had de Friese hoofd
stad een landelijke primeur -
nergens in Nederland had een
nog zo jonge woonwijk alweer
het veld moeten ruimen.
Vrijwel in diezelfde tijd kwam
onze goede stad Leeuwarden
ook nog op een geheel andere
manier in het landelijke nieuws.
In geheel Nederland was er
toen immers geen stad of
plaats meer, die nog over pri-
vaattonnen beschikte, zoals
onze stad dat nog wel deed.
Het was in 1978, dat hier de
tonneman voorgoed uit het
stadsbeeld verdween en dat
geen enkele stadgenoot meer
op een tonnetje aangewezen
was.
Achlum: Bolta State
Arum: Slot Kamminga
-i1","
