VROEGE ELFSTEDENFIETSERS EN DE VREES
VOOR HUN GEZONDHEID
H. JANSMA
'T KLEINE KRANTSJE
OOK DIT IS fOF WASJ LEEUWARDEN
- VROUWENPOORT
Rijwiel-Onderdeelen Rachels
Eerste klas Reparatie-Inrichting
VOOR LEEUWARDEN.EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 11
In ons nummer van mei brach
ten wij een bericht over drie
sportieve Friezen, een vader
met twee dochters, die in het
jaar 1908 op de fiets een elfste
dentocht hadden volbracht. Dat
was vier jaar voor vanuit
Bolsward de allereerste officiële
Elfstedentocht voor wielrijders
werd georganiseerd.
De vooruitstrevende fietsers,
die volgens het oeroude kran
tenbericht de naam Jansma
droegen, deden langer dan
twintig uren over de tweehon
derd en negen en een halve
kilometer lange monstertocht en
hun prestatie werd dan ook een
"Kraftprobe" genoemd.
"We wenschen van harte"
schreef het blad, dat dit bericht
opnam, "dat ze (de Kraftprobe)
geen navolging hebbe. En ook
dat de heer Jansma, noch zijn
beide dochters een hartkwaal
krijgen. Ontkomen zij daaraan,
dan is het waarlijk hun verdien
ste niet".
Welnu, onze abonnee mevrouw
Els Roelofs uit Rotterdam werd
door deze late berichtgeving
van ^Kleine Krantsje wel heel
erg verrast, want zij herkende in
die stoutmoedige vroege fietser
haar eigen overgrootvader,
Hayo Jansma en in de beide
dochters, respectievelijk haar
grootmoeder Hylkje Jansma en
haar oudtante Anne Jansma!
En niemand beter dan zij kon
ons dus ook vertellen, hoe het
verder met de gezondheid van
deze fietsers is gegaan.
Hebben de drie, zoals de
bezorgde krantenverslaggever
vreesde, een hartkwaal overge
houden van hun onverschrok
ken fietsavontuur uit 1908?
Of ging die Krafprobe zonder
nadelige gevolgen de geschie
denis in?
Nou, dat laatste mogen we nu
wel vaststellen, want mevrouw
Roelofs wist ons nu te melden,
dat alle drie betrokkenen een
behoorlijke leeftijd hebben
bereikt. Vader Hayo Jansma,
die in Leeuwarden een zaak
had in rijwielonderdelen en
kachels, was zelfs al acht en
tachtig jaar oud, toen hij over
leed, Zijn dochter Hylkje, die
later trouwde met een Hotze
Hoekstra, werd drie en zeventig
jaar oud en zijn dochter Anna,
later getrouwd met een Lourens
van der Mey, bereikte de geze
gende leeftijd van acht en tach
tig jaar.
Op de dag van hun fietstocht
was vader dus zeven en veertig
en waren de dochters respectie
velijk twintig en zeventien jaar
geweest.
Onze abonnee, mevrouw Roe
lofs, wier oma Hylkje Jansma is
geweest, wist ons ook nog te
melden, dat het gelukkige
ouderpaar Jansma in het bezit
van drie knappe dochters is
geweest. Behalve Hylkje en
Anne, was er ook nog een
Hinke, die ongehuwd bleef en
later vooral als onderwijzeres
van de lagere school aan de
Tjerk Hiddesdwarsstraat
bekendheid kreeg.
Eerst had de vader zijn zaak in
kachels en rijwielonderdelen in
de Torenstraat. Maar dat werd
een beetje "een ordinaire" buurt
gevonden en toen een kennis
waarschuwde, dat zich daar
nooit "ene vrijer" voor zijn knap
pe dochters zou melden,
besloot de heer Jansma te ver
huizen naar het hoekhuis van
de Nieuwestad en de
Torenstraat, welk punt in die
dagen nog wel "Wirdumerpoort"
werd genoemd.
En daar meldden de leuke jon
gens zich inderdaad voor Hylkje
en Anne aan.
Later woonden de Jansma's
nog aan de Voorstreek en in de
Transvaalstraat en tenslotte in
een riante woning aan de
Harlingerstraatweg, waarin de
alleenstaande dochter Hinke
nog tot haar overlijden in 1970
verbleef.
En nu, zoveel jaar later, moeten
het wel heel ouwe krakepitten
zijn die zich die drie knappe
dochters van de Jansma's nog
herinneren. Vooral die Anneke
moet een veelbezongen
schoonheid zijn geweest. Lang,
al heel lang geleden dus..._
11 1 "V
In onze archieven vonden wij nog deze advertentie van de
firma Jansma uit 1923. De zaak was toen nog gevestigd op de
hoek van de Nieuwestad en de Torenstraat. "Vrouwenpoort"
noemden de Leeuwarders dat punt toen nog. Rijwiel-onder-
deelen. Kachels. Eerste klas Reparatie-Inrichting.
Klokstraat
Grote Kerkstraat
Nieuweburen
Achter de Hoven
II Qri
te ai paAc w***# ït&ef:
2* IS kW tfksr
QMa <*o*>
Ü^x2oMera^oC KtytO
£e.\*(Xlv 3
Eewal
