GESPREKKEN OP
LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KRANTSJE
VERDRINKINGSGEVAL
IN WATER KELDERS
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 13
Evert: Fan gas gesproken, we
salie gas uut Rusland krije,
segge se. Ik weet niet of we
daar wel soa wies met weze
mutte. Dizze Evert staat ut niet,
en ik loof wel dat ik er aarig
kiek op hew.
Minne: Ja, son mantsje lieke
jou mie oek wel toe. Gas uut
Rusland. Dat mut, seg mar, uut
Siberie of de Oekra-iene kom-
me, en onder Poalen deur, en
onder Duutsland deur, en dan
onder stukken fan ons eigen
land deur. Wat een piepen!
Geert: Soms denk ik: komt
suks wel goed? Rake die Rus-
siesse piepen de piepen fan ut
andere aardgas niet. Of sette
we dat stop. En as nou de saak
onderweg bij Jeltsin befriest,
sitte wij toch anklauwd.
Tabe: Jonge, daar salie se wel
een oplossing foor fiene. Fokke
fertelde wel es, dat Sientje hur
swager dan sei: De techniek,
staat langer foor niks en de uut-
fiening bin langer groat. Daar
mutte we ons mar an houwe.
En hat Minne oek ouwe kunde
troffen?
Minne: Ah, jonge ja ju. Ik mag
wel segge, een oud skarreltsje.
Nou ja, dat hoort wat flauw op
ons lieftied, mar goed. Se hiette
toen Bontsje, en nou Bonnie.
Ut su heel wat wurde, mar
ineenen wu ut niet meer. Met
de kerk of soa.
Tabe: Dat kan ik. Ik had des-
tieds sjaans met een heel leuk
mokkeltsje. De kermus kwam
der an, dus ik maakte mie al
klaar foor een paar avunden
joepie de poepie. Mooi fout.
Daar waren hur ouwelui poer
poer op teugen. Dag ferkering!
Minne: Bij ons sat ut op daan-
sen fast. Een kammeraad met
de meid wu ons met op daans-
les hewwe. Nee, niet bij Sjarl
Ploem, of Boompie. Feul later.
Mar niks hor, daansen was se-
deloas en al soa meer.
Geert: Nou is dat allemaal heel
anders. Nog niet overal mar ja:
prinsiepes binne prinsiepès wik
mar segge, sak mar segge.
Mar dat ken ferandere. De Grif-
fermeerden hadden een kerk
erges in Huzum bij de Juliana-
laan. Die hewwe se ferkope
mutten: An de Baptisten, ken
dat?
Dit is de nieuwe opgave voor onze totoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
I naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het..."
met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
nog hecht en helder. Dat su
een etentsje wurde in ut Hof
foor alleen de kienders, mar hij
huurt de bruid-swiete der oek
bij...
Geert: Die lui groeit ut geld se-
ker op 'e ouwe rug. Want ut
mut wel duur weze in die tent.
En dan die bruidsdinges, bin je
over de tachtig, wik mar segge,
sak mar segge.
Minne: Stil mar even. As de
avund om is, en de gasten bin
ne fut, sal ut bruidspaar op bed.
Hij hèt een paar slukjes op, en
wil hur optille en over de drom-
pel drage.
Tabe: Hoe ouwer, hoe gekker
seg mar. Want dat gong goed
fout. Sij ferstuukt een enkel, hij
breekt een arm, en nachs nog
naar 't siekenhuus. Mar se bin
ne wel in die swiete op bed
raakt. Se hadden der foor be
taald!
Minne: De andere morrus daar
eerst nog broadete. Toen een
dochter belle om hun op te ha
len. Die skrok hur ut apesuur.
Mar gauw in 'e auto. Sij loopt
met een stok, hij de arm in een
doek. Loopt er een lolbroek lan-
ges en die fraagt: is dit een
trouwerij of is ut oorlog?
Hij seit: Jonge, al sestig jaar
fan beide wat!
Vlga
Marten self is uutpraat, mar der
wurdt nog wel óver em praten
bij de brug. Strakjes as we gas
uut Rusland krije, mar dat .sal
oek sien beswaren hewwe. Dan
wurdei werachtig nog es ouwe
herinneringen ophaald en frije-
rijen en beswaren. En an 't slot
gaat ut over een bruids-swiete,
mar lees self mar bij Tabe en
Minne en Evert en Geert. Fok
ke is met fekaasje.
Minne: Ut sal Fokke wel spiete,
dat ie der fleden week niet bij
was, toen we Marten naar ut
Skapediekje brochten. Se binne
een week of wat naar Sweden,
of naar Noorwegen, daar wik af
weze.
Tabe: 't Is oek nog flug gongen
met ons maat. Hij sei dan self
wel es, dat ie met de nakompe-
tiesje bezig was. En hij hoopte
dat ut em beter afgaan su as
Cambuur!
Geert: En die wedstrieden in
Engeland hèt ie nog een paar
fan sien, en toen wurde em dat
te druk an 'e kop. Temeensen
daar had die skoansoan ut nog
over in de aula wik mar segge,
sak mar segge.
Evert: Ik hew Marten niet kan
nen loof ik, mar die skoansoan
hèt ut docht ik mooi maakt.
Jonge, wat kon die man praten.
Sien skoanfader had nou de
fienus haald sei-die, mar dan
niet bij de Oldehove.
Tabe: Dat sloeg op de Elfste
dentocht mut je mar rekene. Na
die reboelje laassen met die
Jensma. Een Groaninger uut
het Bildt, staan 't es uut! Nou
om mij komt ie weer bij de Ol
dehove. Dat is son mooi plakje.
Minne: En die skoansoan fertel
de oek nog, dat Marten een
keer of wat seid had: Se mutte
fan ut Saailand afblieve. Dat
had destieds al soa blieve mut
ten as ut was. Gien gepruts!
Tabe: Ja, en hij tekende Marten
oek in ons minne tieden. En'dat
ie em in de oorlog ferstopte in
een kiepehok. En toen de Mof
fen em fonnen, brulden se se-
nel, senel. Mar Marten sei:
kalm an mannen, ut is gien an-
nomen werk!
Evert: Dus ut was wel een kou-
we. En na de oorlog de futen
wat onder 't gat kregen. Gien
fetpot, mar toch. Ja, soa is ut
de meesten fan ons fergaan.
En der waren nog wel aardig
meensen en 't weer gong oek
nog wel.
Geert: Ja, dan is Goutum altied
even betrouwbaarder wik mar
segge, sak mar segge. Ik trof
oeK nog ouwe kunde. Daar bin
ne begrafenissen goed foor.
Ouwe buren fan jaren en jaren
her. Die ene buurman hèt nog
op ut gasfebriek werkt. Ken je
nagaan.
Evert: Klopt as een swerende
finger. Femielie fan ons hoor
den daar bij. Se woanden der
eerst flakbij, in de Seehelde-
buurt. Nou mutte se met de
auto. Hij sei: ut geloof gaat mie
buzzine kossen!
Geert: Nim nou oek die geraaz-
jes froeger in de Wiebertje de
Geeststraat. Hadden se ut laas
sen niet over om der een
daansskoal te maken of ut
gong om een kasino of hoe ut
mar hiette mag? Of su ut niet
deurgaan?
Evert: Der is altied wel wat. Is
dat peleis klaar, Stadhouderlijk
Hof mut je segge, is er reboelje
over de naam en over oneerlij
ke konkurensje en alle dergelij
ke dingen meer.
Tabe: Over de stadsloazjement
hoorden Minne en ik al son
mooi ferhaal. Meensen waren
sestig jaar trouwd. Allebeide
Op een nacht in het vroege
voorjaar van 1907, rond half
een, worden de bewoners
langs het water aan de Kelders
opgeschrikt door angstig hulp
geroep. Hulpvaardigen, die ter
stond toesnellen, ontdekken,
dat er iemand op z'n fiets het
water is ingereden. Van de on
gelukkige is niets te zien, maar
opborrelend water geeft de
plaats aan, waar hij moet zijn
gezonken.
Een van de omstanders, de
goudsmid Klaas Bakkers, gooit
zijn jas uit, springt het water in
en duikt tot driemaal onder de
wateroppervlakte. Maar zijn
moedig optreden mag niet
baten - hij vindt geen spoor van
de drenkeling en hij komt zelf
nog in de grootste moeilijkhe
den. Doordat zijn benen plotse
ling als lood aanvoelen, moet
hij ijlings door anderen de wal
op worden gehesen.
Intussen begint de gewaar
schuwde politie te dreggen en
de drenkeling wordt dan gevon
den. Het blijkt een achttien jaar
oude kelner te zijn uit het be
kende café Neuf bij de hoek
van de Voorstreek en de Ko
ningsstraat.
Een broer van de verdronkene,
een kelner uit een ander café,
vertelt dan, dat beiden naar
hun ouderlijke woning in de
Tramstraat hadden willen fiet
sen. Hij had het slachtoffer, dat
voor hem reed, plotseling zien
wankelen en het water inrijden.
Onze abonnee mevrouw M. Toot-Franssen, vroeger getrouwd
met de op jonge leeftijd verongelukte voetballer van "Leeuwar
den" Wlebe Scheepstra, bezorgde ons deze bijzondere foto,
die heel lang geleden in het hotel Spoorzicht aan het Zuider
plein door fotograaf Van der Peijl uit de Nieuwesteeg is ge
maakt. Het vrolijke stel kwam op de plaat tijdens een door de
roodwitte voetbalvereniging georganiseerd bat-masqué. De in
zendster van de plaat staat zelf als "pindadame" in het mid
den en zij wordt geflankeerd door de caféhouder Mendel, met
revolver links en de kapper-grimeur Piet Schaaf, rechts. Men
del en Schaaf zijn beiden overleden; mevrouw Tool is nu
hoogbejaard - zij was ook de moeder van de intussen gestor
ven Haaye Scheepstra, die als voetballer uitblonk bij Nicator.
