AED LEVWERD OP HEEL
BEKEND PUNT
'T KLEINE
KRANTSJE
zuinig op uw
ONZE FOTOPRIJSVRAAG
TKLEIHE KEAHTSJE
I
mi
STADSNIEUWS
VANVROEGER
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Onze laatste fotoprijsvraag heeft een wel heel erg bekend punt in het oude
Leeuwarden als doelwit gehad en wel de hoek van de Grote Kerkstraat en de Wijde
Gasthuissteeg, het - pas gerestaureerde - pand met de gevelsteen Aed Levwerd,
ofwel Oud Leeuwarden. Heel veel deelnemers aan onze gebruikelijke fotoprijsvraag
hebben het dan ook kunnen vinden en op weg naar het traditioneel uitgeloofde prijs
je kunnen we ditmaal kort zijn.
"Deze foto verplaatste mij op
slag een en zeventig jaar terug
naar de Grote Kerkstraat en de
Wijde Steeg," aldus de heer J. J.
Sijses. "In 1925, in de eerste
klas van de toenmalige jongens
school in de Sint Anthonystraat
werd er door ons als leerlingen
in de pauzes klassikaal gewan
deld, meestal naar de
Prinsentuin en dan passeerde
de optocht dit pand. Het is intus
sen wel mooi gerenoveerd. Van
de zaak in bakkerijartikelen, die
er in heeft gezeten is geen spoor
meer te bekennen. Als ik me
goed herinner heette die zaak
Greidanus. Van '40 tot '90 ben ik
"om utens" geweest, die wat zich
daar verder heeft afgespeeld
weet ik niet."
"Deze keer een makkie,"
berichtte de heer D. Beeksma
en de heer Th. van Rossem
moet hetzelfde hebben gedacht,
want hij schreef: "Ditmaal was
de start bij de Oldehove.
Vandaar de Grote Kerkstraat in
en bij nummer 43 vond ik al het
gefotografeerde pand."
"Zo op het oog lijkt het dit keer
een moeilijke opgave," schreef
de heer Simon P. Wiersma,
"maar ik had toch direkt door,
dat dit in de Grote Kerkstraat
moest zijn. Maar omdat ik het
huisnummer niet wist ben ik er
even naar toe gefietst. En inder
daad, het was in de Grote
Kerkstraat en wel nummer 43.
Heeft hier vroeger de groothan
del en winkeltje in snoep van
Visser in gezeten?"
Die laatste vraag kunnen we
helaas niet bevestigend of ont
kennend beantwoorden - wel
hebben we nog weet van de
groothandel van Greidanus,
waarover zojuist ook al even
werd gesproken.
INTERESSANT
Interessant was het wat de heer
J. Sijbenga uit Deventer ons
schreef: "Voor mij was het niet
moeilijk vast te stellen welk huis
werd afgebeeld op pagina 13
van het Kleine Krantsje nr. 628.
Het is nl. het geboortehuis van
mijn moeder, Grote Kerkstraat
43 op de hoek van de Wijde
Gasthuissteeg tegenover het St.
Anthonygasthuis.
Op deze plaats stond eertijds
een van de stinzen van de fami
lie Cammingha.
In deze stins heeft de
Stadhouder van Friesland graaf
Willem Lodewijk van Nassau
Dietz met zijn ambtsaanvaar
ding in 1584, enige tijd gewoond
tot een passend huis voor hem
was ingericht aan het huidige
Hofplein, het voormalige Stad
houderlijke Hof.
De stins was toen reeds in ver
val en is een tijd daarna afgebro
ken en vervangen door een
nieuw huis, dat in 1762 weer
werd vernieuwd volgens de
gevelsteen in de voorgevel.
Op de steen staat een stinsach-
tig gebouw afgebeeld. In de des
betreffende literatuur wordt deze
afbeelding nogal eens aange
haald om een indruk te geven
hoe een stins er in de late mid
deleeuwen in het algemeen uit
zou hebben gezien. Ook is op de
steen de tekst Aed Levwerd ver
meld. Bij een bezoek aan
Leeuwarden is mij opgevallen,
dat het pand nog niet lang gele
den moet zijn gerestaureerd."
Tot zover de heer Sijbenga.
Dan halen we uit de stapel
oplossingen nog een brief op
van mevrouw Adriana van Dam-
Korteoeven uit Gouda, die ons
nog het volgende berichtte over
de vorige fotoprijsvraag met
betrekking tot de afbeelding van
de kosterij aan de Breedeplaats:
"Plezierig om te lezen dat m'n
geheugen me niet in de steek
heeft gelaten wat betreft de foto
van de kosterij.
Het zal in de beginjaren vijftig
zijn geweest dat mijn ouders en
ik er wel eens bij de kostersfami
lie Brul op bezoek gingen.
Zij bewoonden n.l. een gedeelte
van het vroegere klooster.
Mijn vader en dhr. Brul besloten
op wat latere leeftijd een studie
te gaan volgen, vandaar dat ze
elkaar hebben leren kennen.
Als tiener vond ik het een schit
terend gebouw. Prachtige gang
met gewelven, het had iets mys
terieus.
Er was een lager gelegen ver
trek, deed aan een kelder den
ken, waar aan de zijkant enkele
cellen waren. Hierin werden
kloosterlingen opgesloten. De
reden? Dat weet ik niet. Aan 't
eind een stenen trapje omhoog,
een deur en daarachter een klei
ne binnenplaats waar men het
daglicht kon aanschouwen en
van de buitenlucht genieten.
ONDERDUIKERS
Tijdens de oorlog hebben er ook
onderduikers vertoefd. In een
ingebouwde hangkast op een
slaapkamer, kon men de bodem
eruit tijjen. Je naar beneden
laten zakken en aan de onder
kant de bodem met een zware
balk vergrendelen, zodat hij aan
de bovenkant er niet meer uit
kon. Dan kwam je op een ver
borgen zolder en die ruimte was
zo slecht nog niet. Alhoewel,
toch een angstige tijd. Wanneer
de Duitsers huiszoekingen kwa
men doen b.v. als net iemand
van de gezochten op bed lag en
in de kast verdween. Dan moest
er een smoes worden verzon
nen, want de vijand was wel zo
slim om in het bed te voelen of 't
nog warm was.
Vorig jaar 15 april waren we
even in Leeuwarden bij de Grote
Kerk i.v.m. het bezoek van onze
kroonprins. Toen om de kerk
gelopen en zagen we de verbin
ding van de kosterij met de kerk.
Jammer! Misschien is dat er al
lang. En de kosterij, als wat doet
die dienst?
En hoe zal het er van binnen uit
zien?
Maar ja, ruim veertig jaar gele
den..."
Nu de winnaar van het fotoboek
je, dat werd de heer J. J. Sijses,
Zaailand 49, 8911 BL in
Leeuwarden.
De zeldzame gast: 'n reiger
in de stad
IHet is al meer dan eens gecon
stateerd, dat de vogels nu hun
eigenlijke terrein, de zoge
naamde woeste landen hoe
langer hoe meer wordt inge
krompen, de nabijheid van stad
en dorp zoeken. Maar dat een
uiterst schuwe vogel als de rei
ger zich in de stad waagt, is
toch wel een bijzonderheid.
Vanmorgen is er zoo'n mooie
grijze vogel gezien achter
School 11 aan den Oostersin
gel. Het dier stond rustig te vis-
schien aan den kant van de vij
ver achter de bloemisterij
Jongstra. De gansche school
bevolking ging voor de ramen
staan kijken naar het ongewo
ne schouwspel. Onbewegelijk
stond de vogel in het water te
turen. Er scheen echter niet
veel buit voor hem te behalen,
want na een poosje wiekte hij
weg over de stad. Maar in de
school duurde het nogal even
eer de jongelui weer aandacht
hadden voor de lessen. De
meesten volgden met hun ge
dachten de groote vogel bij zijn
vlucht over de stad.
(1929)
en...uwgeW.
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor-
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie:
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)-
2987560
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud: tele
foon (058)-2120302.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 32,- per
jaar; voor het buitenland:
64,- per postbank betaald.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
4,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex; 9,-voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
lopende jaar te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorgaande jaar zijn
betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aamelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven: Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.
