LEEUWARDER JONGEN
KRIJGT 17 VOORNAMEN
PEPERMUNTSJEFABRIEK:
EINDELIJK AAN DE SLAG
'T KLEINE
KRANTSJE
'T KLEINE KRANTSJE
\J
MOOIE MOP IN 1974
,s zuinig op uw ogen
en...uw geld!
WEET ALLES VAN BRIELEN EN CONTACTLENZEN
Leeuwarden, Nieuwestad 55 Harlingen, Voorstraat 63.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Mensen, wat een mop, nu drie
en twintig jaar geleden, op die
negentiende maart negentien
vier en zeventig!
Daar komt een stralende vader,
zo trots als een aap, op de
gemeentesecretarie z'n vierde
kind aangeven.
Het is Tjeerd van der Meer, de
uitbater van het café De
Vrouwenpoort op de hoek van
de Nieuwestad en de Wester
plantage.
"Alweer een zoon!" jubelt hij.
"Hoe moet hij heten?" vraagt de
ambtenaar van de Burgerlijke
Stand op een toon, die geen
enkele emotie verraadt.
"We vernoemen hem naar de
broers van mijn vrouw, Cileke
van der Meer-van der Geest, en
naar de broers van mij. Noteert
u maar: Jan Theodorus Gerrit
Johannes Bote Hyl Bertus Louis
Jan Harry Wijger Siepie Rinus
Pe Sybe Wijbren Bouwe - dat
zijn er precies zeventien, klopt
dat?"
De ambtenaar heeft wel het een
en ander meegemaakt, maar
zoiets toch nog nooit.
Hij schiet in de lach en begint
dan meteen bezwaar te maken.
"Dit meent u niet. Dit is toch te
gek om los te lopen. Wat zal die
jongen daar een last mee krij
gen wanneer hij groter wordt.
Zeventien voornamen. Dat zijn
er verdorie nog veel meer dan
zelfs Prins Bernhard er heeft. Dit
kan werkelijk niet hoor. Dit
bezorgt me een stuk werk en
daar heb ik beslist de tijd niet
voor."
"Alles goed en wel," sputtert de
vader tegen, "maar ik heb dit nu
eenmaal met mijn vrouw zo
afgesproken. Bij de vorige kin
deren hebben we onze drie nog
levende ouders vernoemd. Nu
was eigenlijk een oudste broer
aan de beurt, maar mijn vrouw
en ik hebben er samen dus
zeventien. En die wilden we
allemaal maar vernoemen, dan
ST
zijn we er in één keer af. Het is
echt geen geintje en het gaat
ook niet om een weddenschap,
zoals u misschien denkt. Maar
we hebben een hechte familie
band, dus vandaar..."
"Maar man," betoogt de ambte
naar, "hebben jullie wel stilge
staan bij de last die deze jongen
krijgt, wanneer hij later op offi
ciële stukken zijn voornamen
Jan Theodorus Gerrit - stop! stop! stop! - van der Meer als mare
chaussee gefotografeerd. (Foto: Joop Rump)
moet invullen? Daar kan hij dan
wel dagwerk van maken!"
"Tja," zegt de vader eenvoudig,
"daar moet hij zich zelf maar
mee redden, hoor..."
"Nou, ik weet het goed gera
den," besluit dan de ambtenaar,
"overleg eerst nog maar eens
met uw vrouw en kom dan van
middag maar terug."
En zo komt de jonggeborene
dan toch in de boeken te staan,
zoals de gemeente dat het lief
ste wil.
Hij heet nu dus doodgewoon
Jan. Nou ja, doodgewoon Jan,
Jan Theodorus Gerrit van der
Meer, om precies te zijn. Van de
zeventien broers van vader en
moeder hebben er dus niet min
der dan veertien gewoon het
nakijken gehad. Maar daar,
begrijpen we, heeft die
Ambtenaar van de Burgerlijke
Stand nooit wakker van gele
gen.
Jan van der Meer is sportin-
structeur geworden, maar hij
heeft ook gewerkt in het ouder
lijke café-restaurant De Vrou
wenpoort en in de discotheek
Don Pedro in Franeker. Voorts
trad en treedt hij ondere andere
op als judo-trainer bij de
Sportschool De Leeuw en als
zweminstructeur bij de Blauwe
Golf.
Zijn curriculum vitae vermeldt
als bijzonderheden dat hij een
"strever is met veel ideeën",
"positief gestoord" en "bijna altijd
vrolijk" is.
Eindelijk ja, eindelijk is er
begonnen met het in orde bren
gen van het terrein waarop in
vroeger jaren de V.S., in de
volksmond: de pepermuntsjefa-
briek, heeft gestaan.
Hij stond aan de Emmakade en
aan de Rembrandtstraat.
Zover mijn herinnering gaat,
was dat gebouw eerst een
dependance van Hartelust ijzer
handel; dit bedrijf was gevestigd
aan de Romkeslaan. Daar
waren alle mogelijke ijzerwaren
te koop, onder andere deed
men nogal veel zaken in hang
en sluitwerk voor woningen en
grote gebouwen. In het gebouw
aan de Emmakade waren staal
platen, profielstaai, betonstaal
e.d. opgeslagen, dus meer het
grove en zware staal.
Er was daar aan de Emmakade,
vlak tegenover de brug, ook een
klein fabriekje. Dat was de blik-
fabriek, die later Thomassen en
Drijver heette; op die plek is nu
de Franklinstraat.
Die vestiging van de blikfabriek
werd te klein, ze zagen rond om
iets anders. De ijzerhandel van
Hartelust was in de loop der
jaren iets veranderd, zij leefden
zich meer toe op het lichtere
goed. Zo kwam de tijd dat
Hartelust het gebouw Emma
kade hoek Rembrandtstraat niet
meer nodig had. Zij verkochten
het gebouw aan de blikfabriek.
Het fabrieksgebouw was geheel
van beton, ook de buitenmuren
waren gewoon beton, een lelijke
grijze massa.
Bovendien was het twee lagen
tellende gebouw ook werkelijk
laag, het heeft mij altijd verwon
derd dat zulke lage werkruimten
toelaatbaar waren. Vooral de
machines van de blikfabriek
produceerden nogal wat lawaai.
Wanneer de blikfabriek zijn
entree in het gebouw gemaakt
heeft, weet ik niet, ik denk dat
het omstreeks 1925 was.
Zij hebben er ook niet erg lang
gebruik van gemaakt, het
gebouw werd ook al spoedig
weer te klein voor hen.
De blikfabriek liet een geheel
nieuw bedrijfspand bouwen op
een terrein aan de Tijnjedijk; die
werd later omgedoopt tot
Merodestraat; daar is die fabriek
nu nog.
Het betonnen pand aan de
Emmakade werd verkocht aan
van Slooten pepermunt en
Suikerwerkfabriek; deze vestig
de zich in 1932 in het gebouw,
zij kwamen uit Harlingen. Er
werkten soms wel een paar
honderd mensen, veel van hen
kwamen uit Zwaagwesteinde
met de trein; die stopte bij de
C.C.F.
Van Slooten heeft het betonnen
gebouw een beter aanzien
gegeven door eromheen een
muur te metselen van gele ver-
blendsteen.
Daardoor kreeg het gebouw
een goede opwaardering.
Van Slooten heeft het daar
nogal lang uitgehouden, diverse
copmi
panden naast de fabriek werden
erbij aangekocht; zij wilden nog
eens een grote uitbreiding ple
gen, en kochten daartoe het rij
tje woningen dat achter de
fabriek stond, ook aan. Deze
woningen werden afgebroken.
Maar ach, andere tijden andere
zeden, tot die nieuwbouw is het
nooit gekomen. De eisen van de
overheden t.a.v geluidshinder
enz. werden zeer verzwaard.
Je kon ook ruiken dat er een
pepermuntsjefabriek was, toen
ik jong was stoorde niemand
zich daaraan, maar later achtte
de overheid dit ontoelaatbaar.
Dus ontstond er tussen de
fabriek en tussen de gemeente
wrijving, verschil van mening,
misverstanden, prestigedrang
enz. enz.
Het heeft mij altijd verwonderd
dat er tussen volwassen men
sen door overleg geen goede
oplossing kon worden gevon
den.
(Vervolg op pag. 9)
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publicitelts-
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie:
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)-
2987561
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud: tele
foon (058)-2t 20302.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 32,- per
jaar; voor het buitenland:
f 64,- per postbank betaald.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
4,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex; 9,-voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
lopende jaar te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorgaande jaar zijn
betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aamelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven: Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.