TRAGISCH GEVAL
OP NIEUWESTAD
ERG GEVAARLIJKE
DREIGBRIEVEN
'T KLEINE
KRANTSJE
'T KLEINE KRANTSJE
"EEN KIND DES DOODS"
GRIETJE SCHREEF ZE ZELF
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Vier en zestig jaar geleden, in april 1933, is er op de
Nieuwestad een verschrikkelijk ongeluk gebeurd, waarbij een
drie en vijftig jaar oude stadgenote het leven verloor. Het was
een ongeval, dat, zou men zo zeggen, veel vaker kon voor
komen, maar waarvan gelukkig zelden wordt gehoord - niet
in Leeuwarden, maar ook niet in andere plaatsen in het land.
Het slachtoffer was een
mevrouw Bijlsma, echtgenote
van een fruithandelaar uit de
Sint Jacobsstraat. Zij wandelde
met haar dochter over de
Nieuwestad en besloot een kijk
je te gaan nemen in de etalage
van een concurrent, de groente
handelaar R. de Jong.
Op datzelfde moment, het was
omstreeks half zeven 's avonds,
bracht de heer de Jong op de
bovenkamer zijn zoontje naar
bed en net, toen hij in de kamer
kwam, zag hij in een flits een
voorwerp langs de ramen val
len. Een moment later hoorde
de heer De Jong een vreselijk
gekerm, waarna hij onmiddellijk
naar beneden liep en de voor
deur opende. Tot zijn ontzetting
zag hij toen mevrouw Bijlsma
liggen, die dodelijk getroffen
was door de hardstenen dorpel
van het dakkozijn, die van een
hoogte van twaalf meter naar
beneden gekomen was. De
dochter van het slachtoffer
stond er handenwringend en
luid schreiend bij.
Nadat mevrouw Bijlsma bij de
heer De Jong binnengedragen
was konden de intussen ver
schenen artsen slechts bevesti
gen, wat ieder toen al vermoed
de, namelijk, dat de levensgees
ten geweken waren - de steen
had de schedel van de arme
vrouw verbrijzeld.
De fraaie gevel van het nog
steeds bestaande pand, waarin
nu de grammofoonplatenzaak
van de Firma van den Akker zit,
dateert uit 1759 - het huis stond
er dus al bijna twee eeuwen,
toen het drama zich voltrok.
Vermoed werd, dat de raamdor-
pel van het huis door de trillin
gen, die het verkeer veroor
zaakte, was losgeraakt. "Zij, die
oude huizen bewonen, waarin
zich nog dergelijke raamdorpels
bevinden, zullen goed doen
deze te confroleeren of doen
controleeren," aldus schreef de
krant, die over deze tragedie
berichtte.
Gisteravond heeft de gemeen
tepolitie een 16-jarig meisje als
dreigbriefschrijfster ontmas
kerd. Zij bekende dreigbrieven
te hebben geschreven met zich
zelf als hoofdpersoon en in ver
band daarmee zichzelf brief
kaarten deed toekomen.
Doch ook had zij door haar fan
tasie een ingezetene een
oogenblik in een moeilijk parket
gebracht.
Op 23 december jl. schreef zij
aan haar vrijer een brief, waarin
zij liet voorkomen, dat een
ander persoon, die met haar
verkeering heeft gehad, een
strijd met hem zou gaan voeren.
Grietje, zoo heette het meisje,
had oppassende ouders. Het
meisje zou de dochter wezen
van een lage, doch rijke vrouw,
die door haar man onverzorgd
was achtergelaten.
Aan het slot van den brief staat:
Als u hebt, kent u pistool of dolk
meenemen, daar dit op leven en
dood gaan om Grietje. Want er
zijn meer die u op loopen.
Gegroet. U mag wel een vriend
meenemen. Die heb ik ook.
Maar Grietje wordt van mij. Als u
haar dezen brief lezen laat, zal
zij wel schikken dat ik alles
weet.
Ten slotte werd woensdagavond
voorgesteld om elkaar te ont
moeten op den Stienserweg.
De vader van den jongeman,
die dezen brief kreeg, nam de
politie in het vertrouwen.
Woensdagavond hield de
recherche een oogje in 't zeil.
Het meisje zou de zgn. brief
schrijver aanwijzen. Evenwel
geen resultaat.
Den volgenden dag kreeg de
jongeman al weer een brief,
waarin hem venweten werd, dat
hij durfde komen met recher
cheurs. De schrijver was wel op
de afgesproken plaats geweest,
maar hij had zich schuil gehou
den. Hij was niet opgewassen
tegen drie man. De vrijer van
Grietje moest zich nu binnen 14
dagen beraden of hij Grietje zou
laten loopen of anders was hij
een kind des doods.
De onderteekening luidde:
Uw bloeddorstige vijand, Harry.
Den volgenden Zondag trokken
Grietje en haar vrijer er samen
op uit. Op den Stienserweg
gekomen, zouden plotseling
drie mannen te voorschijn zijn
gekomen. Het paartje op een
holletje weer naar de stad en
den volgenden dag kreeg de
politie dit verhaal. Later bleek,
dat heel toevallig deze drie
mannen achter de boomen
stonden.
Grietje schreef nu aan zich zelf
een brief, met de uitnoodiging
op een avond vóór Friso-
Bioscoop te komen. Daar zou
de dreigbriefschrijver staan.
Haar vader geheel te goeder
trouw, ging met haar mee. Weer
heel toevallig stond daar een
man, die door den vader werd
aangesproken, doch de man
zeide niets van de zaak te
weten. Een vriend van den
vader stelde zich op de hoogte
waar de man woonde.
Wederom schreef Grietje een
briefkaart aan zich zelf, daarin
werd medegedeeld, dat zij hem
niet had herkend. Hij was wel de
persoon die door den vader
werd aangesproken.
Gisteren vervoegde de vader
zich opnieuw bij de politie. Hij
had dezelfden persoon zien
loopen en hij zou weer hetzelfde
huis zijn binnengegaan.
De politie vervoegde zich aan
dit adres en op haar verzoek
ging de man naar het bureau
van politie, waar ook het meisje
werd ontboden. En toen duurde
't maar een oogenblik, dat zij
onder snikken bekende al de
brieven en briefkaarten te heb
ben geschreven.
(1925)
In de zomer van 1907 kwam Jean Louis Pisuisse, die toen
nog journalist was, samen met zijn collega Max Blokzijl, op
het idee als straatmuzikanten door het land te trekken. De
herinnering aan hun opzienbarende optreden bleef bewaard
in de vorm van een boek "Avonturen als straatmuzikant".
Wie had, bij het lezen van dat geschrift kunnen denken, dat
het leven van beide auteurs gewelddadig zou eindigen?
Jean Louis Pisuisse werd later een zeer gevierde cabare
tier, die op het hoogtepunt van zijn carrière werd vermoord.
In 1927, toen hij zeven en veertig was, schoot een van de
leden van zijn eigen gezelschap, de jonge Tjakko Kuiper,
hem, samen met zijn vrouw, dood in het parkje van het
Rembrandtplein in Amsterdam. En Max Blokzijl, geboren in
Leeuwarden, ging later in de politiek - als een vuige land
verrader hield hij in de Laatste oorlog zijn beruchte radio
praatjes. Hij werd daarvoor tot de zwaarste straf veroor
deeld en in 1946 schoot een vuurpeloton hem dood. Zo
kwamen de gezworen vrienden, Jean Louis Pisuisse en
Max Blokzijl, beiden gewelddadig aan hun eind.
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publicltelts-
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie:
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)-
2987561
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud: tele
foon (058)-2120302.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 32,- per
jaar; voor het buitenland.
64,- per postbank betaald.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
4,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex; 9,-voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleina Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
lopende jaar te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorgaande jaar zijn
betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aamelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven: Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.
Wh KT ALLES VAN BRILLEN EN
Leeuwarden, Nieuwestad 55 Harlinc
