CARNAVALSVERENIGING
LIMBURGIA
'T KLEINE KEANTSJE
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
MOOIE BRUG
Het is zondagmorgen en ik zit te
genieten van het Kleine
Krantsje. Dan zie ik een foto van
een mooie brug, de Amelands-
pijp van vroeger. Ik dacht: wat
zou Leeuwarden een bijzonder
mooie stad zijn met dergelijke
bruggen. Wat sierlijk!
Het lijkt een beetje Frans.
Leeuwarden zou een beziens
waardigheid zijn. Zulke brug
gen, in plaats van al die strakke.
En dan die mooie lantaarnpa
len. Misschien is het ook wel
een beetje Engels. Maar mooi is
het wel. Ja, ik moet helaas zeg
gen: mooi was het wel.
Dit moest ik even kwijt. Zijn er
ook boekjes van Leeuwarden
met afbeeldingen van deze
mooie bruggen?
Stiens
Mevr. B. Buur-Stapert
Een foto van deze fraaie
Amelandspijp kunt u vinden
in onder andere het boek
"Leeuwarden bij gaslicht"
door H. W. Keikes van 1974.
Een afbeelding, die zeker
veel mooier was en die 's
winters na lichte sneeuwval
was gemaakt, publiceerden
wij in het boek, dat wij in
1985 schreven, samen met
John van Bergen en Jakob
Vellenga: "Oud Leeuwarden
(Vervolg van pag. 4)
moest dit in een kamertje gaan
oefenen.
Op de gang liep een meisje uit
mijn klas die heel mooi kon zin
gen. Ik vroeg haar mij het lied
voor te zingen. Dit deed ze
enkele malen. En ik dacht nu
weet ik de melodie. Ze had zich
echter nog niet omgedraaid of ik
was de wijs alweer helemaal
kwijt.
Na een poosje werd ik naar de
examenkamer geroepen, waar
de heer Beintema zat met een
rijksgecommitteerde. Fuer
bracht ik mijn "O, Heer etc." ten
gehore en toen - het angst
zweet breekt me nog uit, als ik
eraan terugdenk - het lied.
Ik fantaseerde er een melodie
op, en ik zie nog de gecommit
teerde met verbijstering naar de
heer Beintema kijken. Ik kon
vrijwel meteen vertrekken en op
mijn eindexamenlijst prijkt één
onvoldoende, een geflatteerde
4 voor zang. Nog een veel te
hoog cijfer, maar een 3 was
dodelijk geweest.
Dit wist de heer Beintema en
daar hield hij rekening mee.
Voor mij is hij dan ook altijd 'a
good sport' geweest.
Tot ieders geruststelling, tijdens
de twee een half jaar dat ik in
het lager onderwijs gewerkt
heb, heb ik de zang steeds
ingeruild voor gymnastiek met
een collega.
- om nooit te vergeten..."
Maar helaas, beide uitgaven
zijn al sinds vele jaren uitver
kocht. Hierbij plaatsen wij
nog een afbeelding, waarop
de verhoogde brug aardig is
te zijn. (Foto: Collectie Fenno
Schoustra/'t Kleine Kran
tsje).
Red. 't KI. Kr.
MOLEN DE BAZUIN
Is het een lezer bekend, in welk
jaar de 1849 gestichte molen
"de Bazuin", op de hoek van
Hollanderdijk en Molenstraat
(later: Wassenberghstraat) van
kap en wieken is ontdaan? In
1904 liet Lolke Schotanus
(1847-1926) de molen veilen
(ingehouden); deze graanhan
delaar zou de laatste molenaar
zijn geweest. De achtkante
onderbouw is, na de laatste
jaren gebruikt te zijn als opslag
plaats van oud papier, in 1981
gesloopt.
Leeuwarden
W. Dolk
Florida (USA)
H. J. Zandkuil
DE NAAM SONNENBORGH
Veel dank voor de reacties op
de vraag in 't Kleine Krantsje
van december wie de bedenker
was van de naam
"Sonnenborgh". Uiteraard had ik
mij tevoren zo breed mogelijk
georiënteerd, ook het archief
van de Stichting Sonnenborgh
geraadpleegd. Daarin was over
de oprichting weinig te vinden;
de archivalia van Hervormde
Diakonie en Kerkeraad boden
aanknopingspunten, waardoor
in het kadaster verder kon wor
den gezocht. De - voor de ver
klaring van de straatnaam min
der relevante - gegevens, waar
de oud-voorzitter op doelt, zijn
dus reeds lang boven water: de
vraag, betrof dan ook niet de
geschiedenis, maar de naam
van de instelling. (Overigens
valt het te betreuren, dat er bij
de opheffing geen echt informa
tief gedenkboekje is uitgege
ven.)
Dan het romantische verhaal,
dat door de heer Van Raalte
werd verteld; tussen de regels
valt te lezen, dat hij daar zelf
ook vraagtekens bij zet. Wèl is
juist, dat het hier om het oor
spronkelijk Dorhout-terrein
gaat: in 1865 kocht Joute van
der Werff dit perceel weiland
van Bernardus Dorhout, "grond
eigenaar te Scherpenzeel Gld."
Diens vader en een (kinderloze)
oom bezaten volgens het flor-
eenkohier van 1828 in deze
omgeving ruim 160 pondemaat
weidegrond (twee pachters).
Blijkens vriendelijke mededeling
van de heer Tamminga heeft er
op dit gehele terrein maar één
boerderij gestaan, aan het
Schapendijkje. Bij deze
Dorhout-boerderij is in 1827
een familie-grafkelder gesticht
omdat twee jaar eerder een
definitief verbod was afgekon
digd, om na 1 januari 1829 nog
in de kerken te begraven.
(Diverse leden van de familie
zijn in de 18de eeuw in de
Westerkerk bijgezet.) Die plaats
heeft nooit Sonnenborgh gehe
ten en de "officier in het leger
van Napoleon" (eventueel een
garde d'honneur?) is niet terug
te vinden in de zeer uitvoerige
genealogie Dorhout, enkele
jaren geleden bijgewerkt en her
drukt, evenmin als de "gravin of
barones Von Sonnenberg", of
een dame, die daar qua stand
of naam voor kon doorgaan.
Jammer, het zou zo mooi zijn
geweest...!
De heer Tamminga herinnerde
zich een brand in 1923. En
inderdaad, de Leeuwarder
Courant meldde op 27 juni van
dat jaar: "Vanochtend om kwart
over elf is de brandweer gealar
meerd voor een brand welke
bleek te zijn uitgebroken in een
onbewoond huis "Sonnenborg"
aan den Stienserweg, dat tijde
lijk voor hoenderpark was inge
richt. Het huis behoorde aan
den heer Stoett alhier, die naar
Amsterdam was om zijn broer
van de boot uit Indië te halen.
Het was de bedoeling, dat de
woning eerlang weer zou wor
den betrokken... De schuur en
het achtergedeelte van het per
ceel zijn geheel verbrand, het
voorstuk is ernstig bescha
digd..."
Nu wordt ook duidelijk, waarom
N. W. Stoett (zoon van een tim
merman) een maand later, op
27 juli 1923, een "restauratie
plan" voor de woning indiende.
pagina 9
Of dat is uitgevoerd, blijft de
vraag. Wel woonde hij van janu
ari tot mei 1924 op dit adres. Hij
moet een rusteloos persoon zijn
geweest, die steeds weer ver
huisde, zowel buiten (1922/23
Ned. Indië, 1930/34 Haarlem)
als binnen de stad (o.a. drie
maal Tuinen 7 en drie maal Sint
Jacobsstraat 4). Ook de opgave
van zijn beroep wisselde nogal:
architect, bouwkundige, hoofda
gent Belgische staatsloterij,
winkelier, koopman enz.; hij
overleed hier op 14 januari
1962.
Zou dit nu de man zijn, die de
naam Sonnenborgh aan het
huis heeft gegeven? De moge
lijkheid is ook niet uit te sluiten,
dat de voorafgaande bewoner
(1907-22 huurder van de zoons
Van der Werff) daar de hand in
heeft gehad. Deze Willem
Jetzes Kalma (1855-1922), rus
tend veehouder en oudoom van
"onze" dominee Jaap Kalma,
woonde er met zijn gezin, waar
van jongste dochter Sytske
(1894-1962) alhier middelbaar
onderwijs genoot. Een in deze
familie gelezen boek kan ook de
bron van de naam zijn geweest,
mogelijk een historische
roman? De oorspronkelijke
vraag (waarop ook literatuur
kenners het antwoord schuldig
moesten blijven) wordt gehand
haafd!
Leeuwarden
W. Dolk
HET SNOEPWINKELTSJE
Het liedje van M. A. de Wijs-
Mouton in het laatste nummer
van 't Kleine Krantsje, was voor
mij 'gesneden koek'.
Mijn zuster Nel Schuurmans,
vroeger een bekende pianolera
res, speelde vaak de liedjes van
Manna de Wijs-Mouton op haar
piano.
Nu zou ik graag willen weten of
M. A. de Wijs-Mouton een doch
ter of kleindochter is van één
van onze eerste "cabaret"
schrijfsters.
Cabaret is eigenlijk niet het juis
te woord (een vergelijking met
Jules de Korte is beter).
Zelf heb ik m'n negentigste ver
jaardag alweer een half jaar
geleden achter de rug en fees
telijk mogen vieren met kroost
en "klein"kroost en pluk met ple
zier nog elke dag die me gege
ven is.
Huizen Bach Schuurmans
Het vorige jaar hebben we een foto in onze krant
gehad van een carnavalsvereniging met de naam
"Limburgia", die hier in de dertiger jaren heeft
bestaan. Zoals de naam al aangeeft waren het
vooral Limburgers of althans "rasechte" zuiderlin
gen die hier achter zaten. In ieder geval een van
onze abonnees herinnerde zich dit alles maar al te
goed en hij wist ons zelfs nog te verrassen met
deze foto's, die na enkele van die festiviteiten wer
den gemaakt. Dat was de heer Nand Boitelle, die
nu in Hilversum woont. Zijn ouders van het vroeger
welbekende café Vic Boitelle hebben in dit
Limburgia een zeer vooraanstaande rol gespeeld
en zij zijn het ook, die we op deze afbeeldingen
zien, voor het nageslacht vereeuwigd, nadat ze op
verschillende bal-masque's prijzen hadden gewon
nen. Limburgia bestaat nu al lang niet meer - ook
een soortgelijke organisatie voor echte Leeuwar
ders en met een nogal wat bredere opzet onder de
naam "Deining" heeft de tand des tijds niet kunnen
doorstaan. Merkwaardig was het wel dat dit
Deining ("Deining moet er wezen - Deining moet er
zijn') een deel van zijn activiteiten organiseerde in
dit zelfde café van Vic Boitelle in de Heerenstraat.
Zoals de vereniging zelf bestaat ook dat horeca
etablissement er al lang niet meer.
