'T KLEINE KRANTSJE
Als ik daar
nog aan denk
Wij verzekeren
alles wat waardevol
voor ti is.
'T KLEINE KRANTSJE EINDIGT
NOG DIT JAAR
ZIJN BESTAAN
DECEMBER VOLGT
HET LAATSTE NUMMER
STADSNIEUWS
VAN VROEGER
Friesland Bank Assurantiën
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 7
HERINNERINGEN VAN FENNO L. SCHOUSTRA
De boerderij van Simon Tysma aan het Kaiverdijkje: altijd weer was er wat anders te beleven (Foto:
Collectie Fenno Schoustra/'t Kleine Krantsje)
baar zo, dat rampen zich het
beste in je geheugen vastzet
ten en alledaagse dingen veel
minder hecht. Zo zie ik ook nog
mijn vader in de stromende re
gen de deur uitstormen om
boer Tysma te waarschuwen
voor een blikseminslag; ik
meen me te herinneren in een
bijgebouw van de boerderij.
Dat de "oude" boer Tysma een
grote held voor mij was, bleek
wel uit het feit, dat ik hem hard
nekkig imiteerde door het ma
ken van zo groot mogelijke
"zware" passen. En zelfs, wat
helemaal het toppunt is ge
weest, door voortdurend links
en rechts op straat te spuwen.
Ik weet nog best de boosheid
van mijn moeder, toen ze me
eens meenam naar de stad en
tot haar ontsteltenis moest er
varen, dat zoonlief van drie of
vier herhaaldelijk tegemoetko
mende stadgenoten voor de
voeten kwakte.
Een paar jaar nadat wij ver
huisd waren van de Schape
straat naar de Hoekstersingel
gaf Simon Tysma het beroep
van landbouwer en veehouder
op. Boer Tysma werd toen bur
ger Tysma en begon een siga
renzaak in het grote pand in het
Naauw, waarin later een brillen
man gevestigd was.
GEHEIMZINNIG GEBOUW
De oude relatie met zijn zoons
deed mij ook nog enkele malen
dit indrukwekkende perceel be
treden en ik herinner me onze
excursies door de bovenverdie-
Een aap die op kuikens past
Bij een zaadhandelaar hier ter
stede zagen we vanmorgen
een jong aapje, dat tusschen
een dertigtal kuikens wijsgeerig
zijn ontbijt nuttigde. De kuiken
tjes toonden zeer weinig vrees,
pingen van dit geheimzinnige
gebouw ook als heel bijzondere
belevenissen. Nu nog dus, dik
zestig jaar later...
En Tysma's oude boerderij?
Wel, die heeft nog net voor de
oorlog het veld moeten ruimen
voor de ook toen al woekeren
de stadsuitbreiding. Maar Nan-
ne Ottema, notaris Ottema,
heeft er voor gezorgd, dat de
fraaie plaats later steen voor
steen weer werd opgebouwd bij
Molenend.
Fenno L. Schoustra
liepen het aapje soms brutaal
over den staart en toonden
over 't algemeen dat rassen
haat hen vreemd is. Ook het
aapje stond blijkbaar nogal op
vriendschappelijken voet met
het krielende goedje om zich
heen en schuw sprong het in
een hoek toen een menschen-
hand aan het verblijf tussen de
kuikentjes een einde wilde ma-
ken. {-1929)
Groot worden in de stad of op
groeien op 't platteland: een
groot verschil. Dat wordt vaak
gezegd. Nou, ik geloof het
graag. Ik kan er zelfs een heel
klein beetje van meepraten
ook. De eerste vijf jaar van mijn
leven heb ik immers doorge
bracht op de grens van de stad
en 't platteland.
Ik ben geboren in het laatste
huis van wat eens de laatste
straat was aan de oostelijke
rand van Leeuwarden, de
Schapestraat. Met aan de ene
kant de toen nog nieuwe hui
zen van het woongebied ter
weerszijden van de Camming-
hastraat en aan de andere kant
niets anders dan weilanden, zo
ver het oog keek.
In de oostelijke zijgevel van ons
huis zat, op de overloop naar
boven, een raam, waardoor
mijn moeder mij, wanneer ze
me optilde, een blik gunde op
de koeien en schapen, die daar
graasden; letterlijk in de scha
duw van ons huis.
De buren aan de ene kant wa
ren dus mensen, zoals wij, de
naaste buur aan de andere
kant was een boer en het was
juist de connectie met die boer
derij, waaraan ik nog heel apar
te en prettige herinneringen be
waar.
BOER SIMON TYSMA
Boer Simon Tysma, met zijn
boerderij aan het Kaiverdijkje
op de plaats waar later de Rei-
nier de Graafstraat ontstond,
had twee zoons, Jan en Ynte
en voor mijn vijf jaar oudere
broer Jan en mij waren dat ge
weldige speelkameraden. Spe
len in en rond die boerderij was
een heerlijkheid, omdat er altijd
wel weer wat anders viel te be
leven.
Veel weet ik er trouwens niet
Verzekerd onder vertrouwde vleugels
Friesland Bank Assurantiën, Zuiderstraat 2 Leeuwarden. Telefoon (058) 299 48 99 Fax (058) 299 47 38
DIEPE INDRUK
Nóg een afbeelding van Tysma's boerderij, na lichte sneeuwval
gemaakt. Links stond Fenno Schoustra's geboortehuis. (Foto:
Collectie Fenno Schoustra/'t Kleine Krantsje)
meer van; alleen een incident
met een kat herinner ik me als
had het zich gister afgespeeld.
Poeslief had zich weten mees
ter te maken van een spreeuw
en terwijl de rover met haar
prooi in de bek wegsloop onder
de struiken, maakten honderd,
misschien wel duizend veront
waardigde familieleden van het
ongelukkige slachtoffer in de
bomen boven ons een kabaal
van jewelste. Een van de grote
re jongens, ik weet niet meer
wie, gooide een dikke steen in
de richting van de kat, maar
ook al gooi je zo'n dier dood,
z'n buit prijsgeven doetie nooit.
Nu ik dit schrijf herinner ik me
plotseling nóg een voorval,
waar ook bloed bij vloeide en
dat al evenzeer een diepe in
druk op me maakte. Dat speel
de zich af in een schuur, waar
een van de kippen van de
boerderij het leven moest laten.
Onze prille kinderzieltjes kre
gen het drama te verwerken
van een tegenspartelende wild
fladderende kip, die op een
blok hout werd gelegd, waarna
het dier met een krachtige slag
met een bijl werd ontkopt.
Het zou al erg genoeg zijn ge
weest, wanneer het daarbij was
gebleven, maar de kip-zonder-
kop maakte daarna nog een
macaber afscheidsrondje door
de schuur, voor ze beweging
loos ter aarde kwam. Het
vreemde daarbij was, althans
voor zover ik me kan herinne
ren, dat het beest zelfs zonder
die kop alles en iedereen in de
schuur wist te ontwijken; zo
leek het tenminste wel.
Tegenover deze minder vrolijke
voorvallen hebben natuurlijk
heel wat plezierige gebeurtenis
sen gestaan, maar het is blijk-
