LEEW ADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KRANTSJE
DE AVONTUREN VAN
JUFFROUW KNIP EN KNAP
SCHOUSTRA ZONDER W
Dhr. F. Schouwstra
Geachte heer Schouwstra
Een speciale afscheidsgroet aan het adres van
alle lezers, die misschien vijf en twintig of dertig
jaar of zelfs nog langer abonnee zijn geweest en
nog steeds geen kans hebben gezien de naam
van de redacteur van 't Kleine Krantsje goed te
schrijven, hoewel die honderden malen correct
is weergegeven in de krant.
HET IS FENNO L. SCHOUSTRA
(SINDS 1811 ZONDER W)
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 17
29. Over Schubert, Dr. Ypma
en wat verdween...
Op een novemberavond in 1997
zijn juffrouw Knip en Knap te
gast bij oom Piet in de Hui-
zumer Vincent van Goghstraat.
Knap: 'De dirigent Georg Solti is
de afgelopen zomer ook overle
den.'
Piet: 'Ja... eigenlijk net zo'n diri
gent als de meeste anderen die
bijna alles opnemen.'
Knap: 'Dat is de schuld van de
oudere platenmaatschappijen
die immers allemaal hetzelfde
uitgeven.'
Piet: 'Daarom is het maar goed
dat er in de jaren zeventig en
tachtig platenmaatschappijen
zijn gekomen die tenminste
rekening houden met de
muziekliefhebbers.'
Knap: 'Solti heeft toch een aan
tal belangrijke cd's nagelaten?'
Piet: 'Ja zeker, met name de
zesde, zevende en achtste sym
fonie van Mahler. En ook de eer
ste drie symfonieën van Otello,
de mooiste opera van Verdi.'
Knap: 'De cd met Schuberts
negende vind ik ook mooi.'
Piet: 'Ja, maar die van
Furtwangler, Klemperer en
Szell vind ik mooier. Szell heeft
deze symfonie al in negentien
zevenenvijftig opgenomen,
maar die is niet zo boeiend, die
uit zeventig, uit zijn sterfjaar, is
één van de mooiste cd's van dit
werk. Overigens is de negende
van Schubert in werkelijkheid
zijn elfde symfonie. En het is
ook de vermiste Gasteiner sym
fonie in C groot.'
Knap: 'Daar heb ik ook iets over
gehoord.'
Piet: 'Schubert heeft dertien
symfonieën geschreven. Voor
de eerste heeft hij een symfonie
in één deel nagelaten, zeg
maar de nulde. Dat is ook de
enige symfonie van Schubert
die ik nog niet op cd heb.'
Knip: 'Heeft u dan al twaalf sym
fonieën van Schubert? Ik dacht
dat er maar negen waren.'
Piet: 'De echte nummer zeven
en acht hebben geen nummer
gekregen. Bij de genummerde
symfonieën zeven tot en met
tien kun je twee cijfers bijtellen
en kom je op twaalf symfonieën
plus de nulde.'
Knap: 'Cornells van Zwol be
weerde in Luister dat er veertien
symfonieën van Schubert zijn.'
Piet: 'Misschien telt hij de orkes
tratie van Grand Duo er bij.
Deze symfonie in C heeft geen
nummer en is geen echte sym-
Dr. Y. N. Ypma. negentig jaar
fonie van Schubert maar van
Joseph Joachim, die heeft
namelijk het werk voor twee
piano's georkestreerd.'
Knip: 'Dit jaar was het
Schubertjaar...'
Piet: 'Ja, maar de platenmaat
schappijen hebben alleen uitge
geven wat de meeste liefheb
bers al in de kast hebben staan.
Alleen de cd met de echte
zevende en achtste plus de
twaalfde symfonie was een zin
volle uitgave.'
Knap: 'Wie is de dirigent op die
cd?'
Piet: 'Sir Charles Mackerras. Je
moet er wel om denken dat de
symfonie als nummer tien ver
meld is op de cd en de zevende
en achtste zonder nummer.'
Knap: 'De Frico bestaat ook niet
meer.'
Knip: 'De melkpakken zien er nu
heel anders uit.'
Piet: 'Zeg dat wel, ik kwam een
keer met halfvolle in plaats van
volle melk thuis.'
Knap: 'Dat kan ik me heel goed
voorstellen, de Fricopakken
waren heel duidelijk.'
Piet:.'Het was de schuld van de
supermarkt. De halfvolle melk
staat nu op de plaats waar voor
heen de volle melk stond.'
Knip: 'Dan zullen wel meer
mensen met verkeerde melk
thuis zijn gekomen, vooral
ouderen die de leesbril niet bij
zich hebben.'
Knap: 'Hugo Kingmans is vorige
maand overleden, daar schrok
ik toch wel van.'
Piet: 'Dat kan ik me indenken.
Dit jaar had hij nog een indruk
wekkende serie over de compo
nist Bach in het Friesch
"Nou dreigt die man dat jankende meens seker al een ketier met
sien stok; su ie der eindelijk es een beste hijs verkope?"
Dagblad.'
Knap: 'Ze zouden zijn artikelen
over muziek moeten bundelen,
en ook zijn andere kunstbijdra-
gen.'
Piet: 'Daar ben ik wel voor. Dit
jaar is Doctor Ysbrand Nicolaas
Ypma negentig geworden.'
Knap: 'Wie is dat ook al weer...'
Piet: 'Een historicus die in
Huizum woont. Hij heeft het eer
ste boek over Friesland in de
oorlog het licht laten zien.'
Knap: 'O ja, nu weet ik wie u
bedoelt. Dat boek heet 'Fries
land annis domini negentien
veertig - negentienvijfenveertig.'
Piet: 'Dat klopt. Het boek ver
scheen al in negentiendrie-
envijftig en is voor die tijd objec
tief, terwijl latere schrijvers niet
zo objectief waren.'
Knap: 'Hij werkte vroeger toch
bij de Fryske Akademy?'
Piet: 'Ja, onder andere. Hij heeft
ook nog de Geschiedenis van
de Zuiderzeevisserij beschre
ven, dat was zijn proefschrift.'
Knap: 'Wanneer is hij gepromo
veerd?'
Piet: 'In negentientwee-enzes-
tig.'
Knip: 'Ik was vorige week met
mijn vader naar een familielid in
Roordahuizum.'
Knap: 'Dat heet nu toch
Reduzum?'
Knip: 'Ja, maar er staat geen
Roordahuizum bij de ingang
van het dorp, alleen maar
Reduzum. Die oom van mijn
vader heeft kennissen in
Zwitserland. Die bezochten hem
deze zomer, maar konden
Roordahuizum niet meer vinden
terwijl ze er vroeger wel
geweest zijn. Gelukkig hadden
ze wel zijn telefoonnummer,
zodat ze niet voor niks naar
Friesland zijn gereden.'
Piet: 'Dan is de gemeente
Boarnsterhim niet gesteld op
toeristen, anders zouden ze wel
tweetalige plaatsnaamborden
hebben.'
Knap: 'Ook kun je je afvragen of
ze wel het Frysk beheersen,
Reduzum is helemaal geen
Fries, maar plaatselijk dialect.
Roordahuizum is namelijk aan
haar naam gekomen door de
familie Roorda. In het Fries
Roordahuzum of Roardahu-
zum.'
Knip: 'Mijn oudoom houdt daar
om ook de naam Roordahuizum
aan. Dankzij de postcode komt
de post toch wel bij hem
terecht.'
Knap: 'Zo zijn er meer misver
standen. Hindeloopen noemen
ze Hylpen, maar dat is ook geen
Fries, maar wel plaatselijk dia
lect. In dergelijke gevallen kun je
het beste de Nederlandse naam
gebruiken, dan is er geen ver
gissing mogelijk.'
Knip: 't Kleine Krantsje houdt
ook op.'
Knap: 'Ja, in december het aller,
aller, allerlaatste nummer!'
Piet: 'Enerzijds jammer, maar ik
kan het me heel goed voorstel
len. Het is Schoustra's geestes
kind en dan wil je er geen ander
aan laten knoeien. Dat is volko
men terecht. Er moet echter wel
een nieuw maandblad voor in
de plaats komen, dat ook voor 't
grootste deel historisch gericht
is.'
Knip: 'Dat vind mijn vader ook.'
Knap: 'Bijvoorbeeld 'Leeuwar
den, toen en nu' en dan het
liefst als magazine.'
Piet: 'Ik hoop het, maar of het
van de grond komt is een twee
de. Voorlopig moet je het doen
met meer dan dertig jaargangen
't Kleine Krantsje, waarvan eind
december een begin kan wor
den gemaakt het bestand te
indexeren.'
Chris Visser
En dit is dan de allerlaatste opgave in onze traditionele rubriek
"Leewadders, waar is dit." Voor de laatste maal de vraag waar pre
cies in onze stad deze foto is gemaakt. Het juiste antwoord wordt
nog elders in deze krant vermeld, oplossingen evenwel behoeven
niet meer te worden ingezonden.
4
